Voor de meeste mensen is de betekenis van Pasen en Kerstmis niet in één dag te bevatten. We hebben meer tijd nodig om het mysterie rondom de geboorte van God, die als mens op aarde komt, te begrijpen.

Daarom geeft de Kerk ons een octaaf: een periode van acht dagen waarmee dit belangrijke hoogfeest ten volle kan worden gevierd.

Oude Testament

Octaven kunnen worden teruggevoerd naar het Oude Testament, toen bepaalde feesten, zoals het feest van de inwijding van de tempel, acht dagen duurde. Vroeger waren er vijftien feestdagen op de liturgische kalender waarop een octaaf volgde, maar sinds 1969 is er alleen bij Kerstmis en Pasen een octaaf.

Elke dag van het Kerstoctaaf is gevuld met betekenissen die verwijzen naar Jezus’ geboorte – niet alleen de geboorte van Christus, maar ook de impact die zijn geboorte zou hebben op de loop van de geschiedenis.

Acht dagen

Het Kerstoctaaf begint met de vespers of de vigiliemis van kerstavond op 24 december. De liturgie van Kerstmis omvat daarnaast ook de nachtmis. De dageraadsmis en de dagmis zijn beide op 25 december.

26 december: De liturgie op Tweede Kerstdag vertelt hoe de heilige Stefanus gestenigd werd omwille van zijn geloof in Jezus, en daarmee de eerste martelaar werd.

27 december: Op deze dag vieren we het feest van de heilige Johannes, apostel en evangelist. De leerling van Jezus was de enige van de apostelen die aanwezig was tijdens Jezus’ dood. Volgens de traditie is de apostel Johannes dezelfde als de schrijver van het Johannesevangelie. Hij schreef ook de Johannesbrieven in het Nieuwe Testament, en de Openbaring.

Voorbeeldgezin

28 december: De liturgie roept ons op om stil te staan bij de heilige Onnozele Kinderen: kinderen jonger dan twee jaar die door de tiran Herodes werden afgeslacht omdat hij vreesde dat een van hen de pasgeboren rivaliserende koning (Jezus dus) zou kunnen zijn.

29 december: Het feest van de Heilige Familie: dat Jezus, Maria en Jozef het voorbeeldgezin zijn voor de wereld om na te volgen. God kwam naar de aarde om deel uit te maken van een menselijke familie, geboren als een baby die beschermd, opgevoed en verzorgd werd door Maria en Jozef.

Deze kleine familie bleef bij elkaar, respecteerde en hield van elkaar ondanks tragedies en pijn. Hun liefde en geloof in God wankelde nooit. Eenentwintig eeuwen later worden gezinnen nog steeds beïnvloed door hun heiligheid.

Sylverster

30 december: Op deze dag wordt het leven gevierd van de vierde-eeuwse paus Sylvester I. Hij werd tot paus gekozen vlak nadat de Romeinse keizer Constantijn zich tot het christendom had bekeerd.

Paus Sylvester steunde het concilie van Nicea in 325, waar de Kerk verkondigde dat Jezus zowel menselijk als goddelijk was, samen met de Vader. Hij keurde de geloofsbelijdenis van Nicea goed, die nog steeds in elke zondagsmis wordt gebeden.

1 januari: Op deze laatste en eigenlijke octaafdag viert de Kerk het feest van heilige Maria, moeder van God. Dit is een dag waarop we de rol van Maria in de heilsgeschiedenis van de mensheid eren. Haar ja-woord aan de engel, liefde voor haar Zoon en liefde voor God kennen geen gelijke onder de stervelingen. De evangelielezing van deze dag, Lucas 2,16-21, kondigt aan dat het kind dat Maria droeg op de achtste dag na zijn geboorte werd besneden en de naam Jezus ontving.

Niet toevallig

Elk van deze feestdagen binnen het octaaf zet de vreugde van Eerste Kerstdag voort en helpt ons in onze poging om het mysterie van de menswording te begrijpen.

In het verleden werden de personen die in elk van de octaafdagen worden beschreven beschouwd als “comites Christi”, metgezellen van Christus, wat betekent dat elk van hen een speciale relatie heeft met onze Heer. Hun plaatsing op de kerkelijke kalender, vlakbij de geboorte van Christus, is niet toevallig.