Bisschoppen uit Honduras en El Salvador zijn bezorgd over “wat we zien aan de grenzen van Midden-Amerika, Mexico en de Verenigde Staten”. Dat schrijven ze in een vorige week gepubliceerde verklaring. Ze roepen regeringen op de onderliggende oorzaken van migratie aan te pakken.

De verklaring werd mede ondertekend door vertegenwoordigers van de katholieke Kerk in Guatemala en leken die migranten helpen aan de zuidgrens van Mexico en de grenzen van de noordelijke landen van Midden-Amerika.

“Wij willen uiting geven aan onze gedeelde bezorgdheid en aan voorstellen van de Kerk om ervoor te zorgen dat migratie wordt gerespecteerd als een recht en dat er zo een einde komt aan gedwongen migratie”, aldus de groep.

Structureel geweld

“Als landen van herkomst, doorreis, aankomst en terugkeer zijn wij getuige” van vele factoren die migratie bevorderen, waaronder “structureel geweld”, corruptie, slechte economische omstandigheden en onveiligheid, en de gevolgen van orkanen en klimaatverandering, schreven ze.

“Structureel geweld dwingt onze Midden-Amerikaanse zusters en broeders elke dag om hun land te ontvluchten. Wijdverspreide corruptie en straffeloosheid verzwakken de mogelijkheid om een leven op te bouwen in hun thuislanden.”

De regeringen van Midden-Amerika en de Verenigde Staten, schreven ze, “delen de verantwoordelijkheid voor het politieke en economische beleid dat heeft bijgedragen tot de verzwakking van staten. Het effect van dit beleid weegt op degenen die gedwongen zijn te vluchten op zoek naar betere levensomstandigheden”.

Menselijke waardigheid

“Migratie is een complexe regionale crisis die vraagt om een snelle en integrale reactie van de kant van de regeringen, het maatschappelijk middenveld, de Kerk en anderen.”

Zij wezen op de COVID-19, “het afgrendelen van grenzen en de gevolgen van recente orkanen” als andere redenen voor migratie. Het leidt tot toegenomen aantallen “niet-begeleide kinderen, zwangere vrouwen en alleenstaande ouders die proberen te migreren.”

“De regeringen hebben niet effectief en integraal gereageerd op de onderliggende oorzaken van migratie”, zeiden ze. “Evenmin maken zij zich zorgen over de aanpak van de schending van normen voor waardige terugkeer als gevolg van massale deportaties.”

“Wij eisen van de regeringen van Midden-Amerika, Mexico en de Verenigde Staten een migratiebeleid dat de menselijke waardigheid en het internationale recht op asiel respecteert, en dat geen families scheidt”, aldus de kerkelijke functionarissen.

‘Blijf in Mexico’

Ze zeiden ook dat ze zich verzetten tegen “de snelle verwijdering van migranten door middel van beleid zoals het gebruik van ‘Titel 42-uitzettingen’ en ‘Blijf in Mexico’ door de regering van Biden en Harris”.

Titel 42 is een bepaling in het Amerikaanse gezondheidsbeleid dat werd ingevoerd tijdens de Trump-regering. Migranten die uit een land komen waar besmettelijke ziektes zoals Covid-19 heersen, mogen worden geweerd als onderdeel van volksgezondheidsmaatregelen.

‘Blijf in Mexico’ is een andere naam voor de Migrant Protection Protocols (MPP) die bepaalde asielzoekers aan de grens tussen de VS en Mexico dwingen om in Mexico te wachten tot hun zaak is behandeld.

Kort na zijn inauguratie schortte president Joe Biden de MPP’s op. Dat werd aangevochten voor de rechter en onlangs bepaalde het Amerikaanse Hooggerechtshof dat regering Biden de protocollen moet hervatten. Op 29 oktober kondigde de regering echter aan dat het ministerie van Binnenlandse Veiligheid een nieuw memo zal uitvaardigen om de protocollen formeel te beëindigen.

‘Een steeds breder wij’

“Wij willen er nogmaals op aandringen dat de regeringen van de regio, Mexico en de Verenigde Staten de onderliggende oorzaken van migratie aanpakken”, aldus de verklaring.

In antwoord op de oproep van paus Franciscus om te werken aan “een steeds breder wij”, beloofde de groep “onze regionale samenwerking te versterken om mensen die migreren te helpen en met hen mee te lopen”.