Voorgangers in de liturgie in de Kerk moeten dienen als nederige “gidsen voor het gebed”, in plaats van strikt gericht te zijn op de toepassing van regels. Dat schrijft paus Franciscus in een vandaag gepubliceerde boodschap.

Liturgische vieringen moeten de gelovigen begeleiden in gebed en “onnodige opsmuk” vermijden, aldus paus Franciscus in zijn boodschap aan deelnemers aan een cursus over bisschoppelijke liturgische vieringen aan het Pauselijk Atheneum van Sant’Anselmo in Rome.

Ondertekend in het ziekenhuis

De boodschap, gedateerd 26 februari en gepubliceerd 28 februari, is de eerste door het Vaticaan vrijgegeven boodschap die is ondertekend door de paus vanuit het Gemelli-ziekenhuis in Rome.

De paus ligt sinds 14 februari in het ziekenhuis. Het Vaticaan heeft gezegd dat hij heeft gewerkt terwijl hij in het ziekenhuis lag.

‘Niet enkel theologieprofessor’

Paus Franciscus dringt er bij de deelnemers op aan om de liturgie te bestuderen “niet alleen vanuit een theologisch perspectief maar ook in termen van de praktijk van de viering”. Hij benadrukt dat hun rol niet beperkt is tot theologisch onderwijs of het toepassen van rigide normen.

“De persoon die verantwoordelijk is voor bisschoppelijke liturgische vieringen is niet alleen een theologieprofessor; hij is geen schriftgeleerde die normen toepast; hij is geen koster die voorbereidt wat nodig is voor de viering”, schrijft de paus. “Hij is een gids ten dienste van het gebed van de gemeenschap.”

Onderwijzen en begeleiden

Terwijl hij “nederig de kunst van het vieren onderwijst”, zo vervolgt de paus, moet hij ook “allen die vieren begeleiden, het rituele tempo bepalen en de gelovigen begeleiden in het sacramentele gebeuren.”

Paus Franciscus waarschuwt verder tegen overdreven vertoon en geestelijken die zichzelf in plaats van God op de voorgrond plaatsen tijdens de viering.

‘Houd de blik op het volk’

Zorg dragen voor de liturgie gaat in de eerste plaats over het koesteren van een diep gebedsleven, schrijft hij, en hij moedigt de deelnemers aan om zowel gebed als studie te omarmen bij het voorbereiden van vieringen.

“Om in deze taken te slagen, raad ik u aan uw blik gericht te houden op het volk, waarvan de bisschop herder en vader is. Dit zal u helpen de behoeften van de gelovigen te begrijpen, evenals de vormen en manieren om hun deelname aan de liturgische actie aan te moedigen.”

Hoogtepunt

Met een citaat van de benedictijner abt Salvatore Marsili, het eerste hoofd van het Pauselijk Instituut voor Liturgie, herhaalde paus Franciscus dat “een echt pastoraal ambt zonder liturgie niet mogelijk is, omdat de liturgie het hoogtepunt is waar alle actie van de Kerk naartoe leidt”.

“Ik wens dat ieder van jullie altijd het volk van God in gedachten houdt, dat jullie met wijsheid en liefde begeleiden in de eredienst”, zo besluit de paus zijn boodschap vanuit het ziekenhuis. “En vergeet niet voor mij te bidden.”