Het Britse parlement bespreekt woensdag een wetsvoorstel om hulp bij zelfdoding te legaliseren. Staat het Verenigd Koninkrijk aan de vooravond van het wettelijk regelen van euthanasie?
Kim Leadbeater van de Labourpartij introduceert een wetsvoorstel in het Britse Lagerhuis om hulp bij zelfdoding te legaliseren in Engeland en Wales. De choice at the end of life bill geldt voor terminale zieken, die het recht zullen krijgen om hun leven te beëindigen.
Het bertreft volwassenen die minder dan zes maanden te leven hebben. Zij kunnen medische hulp krijgen om hun leven te beëindigen.
Volgens Leadbeater is het “nu tijd” om een hernieuwd debat te voeren over euthanasie. Het wetsvoorstel is een verkiezingsbelofte van Labour-leider en premier Keir Starmer, die in juli de verkiezingen won. De leden van zijn partij mogen ‘vrij stemmen’, ze hoeven daarbij het standpunt van de partij niet te volgen.
Het daadwerkelijke debat en een eerste stemming over de wet zullen naar verwachting op 29 november plaatsvinden. Maar de introductie van het wetsvoorstel is wel opmerkelijk, omdat het Britse parlement de kwestie eerder behandelde, in 2015. Dat was geen succes: 300 parlementsleden stemden tegen, en 118 voor.
Hoewel de stemming nog plaats moet vinden, is de kans reëel. Zeker als je kijkt naar de samenstelling van het Lagerhuis, waar het progressieve Labour een absolute meerderheid heeft. Als het wetsvoorstel door het Lagerhuis wordt geloodst, zullen de Kamerleden het bestuderen. Ze krijgen daarbij ook de mogelijkheid om amendementen (formele wijzigingen) aan te brengen.
Vervolgens vindt een nieuwe stemming plaats, zowel in het Lagerhuis als het Hogerhuis (vergelijkbaar met de Eerste en Tweede Kamer). Dat betekent dat eventuele aanpassingen in de wet op zijn vroegst pas volgens jaar aangebracht kunnen worden.
Praktijkvoorbeelden uit andere landen zien dat gelijksoortige initiatieven vroeg of laat leiden tot concrete wetten. Euthanasie is in steeds meer landen mogelijk. Volgens de Britse actiegroep The Dygnity in Dying campaing hebben meer dan 200 miljoen mensen wereldwijd toegang tot een vorm van hulp bij zelfdoding.
Daarnaast bestaat er een mogelijkheid dat de wet in de loop der jaren steeds meer wordt verruimd, de zogeheten glijdende schaal. Canada is hier een recent voorbeeld van.
Euthanasie en hulp bij zelfdoding zijn op dit moment bij wet verboden. Voor euthanasie geldt een maximumstraf van levenslang. De Suicide Act uit 1961 verbiedt ook het aanmoedigen of helpen van mensen die een einde aan hun leven willen maken. Daarop staat maximaal veertien jaar gevangenisstraf.
Volgens Leadbeater biedt de huidige situatie geen keuzemogelijkheid aan mensen die terminaal ziek zijn en zelf de regie in handen willen nemen.
Uit onderzoek van een Britse denktank over levenseinde blijkt dat twee derde van de Britten voorstander is van hulp bij zelfdoding voor terminale zieken. Maar het onderzoek toonde wel aan dat mensen in sommige gevallen van mening kunnen veranderen.
Daarnaast hebben verschillende actiegroepen in de afgelopen jaren pogingen gedaan om de kwestie op de agenda te krijgen. Ook bekende Britten als Esther Rantzen hebben zich gemengd in het debat. De Britse journaliste en televisiepresentatrice lijdt zelf aan uitgezaaide longkanker.
Rantzen lanceerde in 2023 een petitie om hulp bij zelfdoding mogelijk te maken. Dat leverde meer dan 200.000 handtekeningen op, wat een debat in het Britse parlement op gang bracht.
Ook in het nee-kamp zijn er prominente Britten te vinden. Zo is Tanny Grey-Thompson, een Britse paralympische atlete, tv-presentatrice en parlementariër, tegen een nieuwe wet. Ze zei in gesprek met de BBC bezorgd te zijn over de negatieve impact op kwetsbare mensen of gehandicapten. Ook is ze bang dat mensen onder druk worden gezet.
Daarnaast keren actiegroepen als Care Not Killing zich tegen de plannen van Leadbeater. Voorzitter en arts Gordon Macdonald roept de Britse regering op om meer te focussen op het verbeteren van de palliatieve zorg. Een op de vier Britten hebben volgens hem moeilijk toegang tot deze vorm van zorg. Het wetsvoorstel is “gevaarlijk en ideologisch”, aldus Macdonald.
En last but not least: ook de Britse bisschoppen zijn tegen. Als Groot-Brittannië euthanasie legaliseert, “valt een belangrijke bescherming van het menselijk leven weg”, aldus kardinaal Vincent Nichols. De voorzitter van de Britse bisschoppen schijft in een verklaring die naar alle parochies is gestuurd dat het recht om te sterven “een plicht kan worden om te sterven”.
Bisschop Mark Davies van Shrewsbury zegt dat het verbod op euthanasie “een groot goed beschermt, dat ons ertoe heeft gebracht het menselijk leven te waarderen en heilig te houden”. De anglicaanse aartsbisschop Justin Welby is ook kritisch, hij noemt de wet “gevaarlijk”.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
