De wederopbouw van Irak gaat over veel meer dan over het herbouwen van huizen en kerken. Een herstel van respect en waardigheid zal meer tijd en geld kosten, zo stelt de Iraakse aartsbisschop Bashar Warda. Volgens hem ervaren de Irakezen veel huidige Westerse hulp als “vernedering op vernedering”.

Toen strijders van Islamitische Staat zeven jaar geleden enorme delen van Irak veroverden, verwoestten ze een onnoemelijk aantal gebouwen en religieuze plaatsen.

Die moeten opnieuw worden gebouwd, erkende de Chaldeeuwse aartsbisschop Bashar Warda van Irbil, in de regio Koerdistan in Irak. Maar afgezien van de behoefte aan infrastructuur, moet de waardigheid worden hersteld van degenen die onder IS hebben geleden.

Sociale stabiliteit

“Als de aanhoudende vervolging van een groep niet gestopt wordt, ontneemt die hen niet alleen hun fysieke eigendommen, hun levensonderhoud, hun veiligheid maar uiteindelijk ook hun waardigheid als mens”, zei aartsbisschop Warda eerder deze week op een internationale topconferentie over godsdienstvrijheid in Washington.

“Als deze waardigheid eenmaal is vernietigd, wordt het gezin en alle sociale stabiliteit ermee vernietigd. En hoewel gebouwen snel kunnen worden herbouwd, is het herstellen van de waardigheid van degenen die op brute wijze zijn gemarginaliseerd en vernederd als menselijke wezens een veel moeilijkere reis – een reis waarvoor de verborgen kosten veel groter zijn dan die van een fysieke reconstructie”, zei hij.

‘Mensen vóór projecten’

“En dit herstel van waardigheid vereist van internationale interventies en hulpverleners iets dat verder gaat dan de loutere rekensommen van uitgegeven dollars en voltooide projecten”, voegde aartsbisschop Warda eraan toe.

“Het vereist een eerlijke en oprechte behandeling van getroffen mensen met een basale kwestie – namelijk respect voor hen als menselijke wezens. Zoals paus Franciscus eerder heeft gezegd tegen de internationale hulpgemeenschap: ‘Mensen vóór projecten’.”

Infrastructuur

In een nadere toelichting aan persbureau CNS zei aartsbisschop Warda dat een stabiele nationale regering in Irak moet “helpen bij het bouwen van de infrastructuur, banen creëren, banen voor de jongeren. Echt de hele infrastructuur van Irak moet worden herbouwd, de economie moet weer gaan groeien.”

“Je kunt het zien”, voegde hij eraan toe, “als het gaat om elektriciteit, als het gaat om water, als het gaat om wegen. Het laatste openbare ziekenhuis dat werd gebouwd was in 1986. Stel je voor! Er is veel werk aan de winkel.”

‘Hulpeloze bedelaars’

Onder IS-bezetting werden “vaders machteloos gemaakt om voor hun gezin te zorgen. Van de ene op de andere dag veranderden ze in hulpeloze bedelaars, de meesten hebben jarenlang geen enkele mogelijkheid gezien om voor hun gezin te zorgen en een zinvolle toekomst voor hun kinderen veilig te stellen.”

“Pogingen om een eigen bedrijf op te starten worden nog steeds gedwarsboomd door hun vervolgers – die nog steeds ​​in Irak wonen, maar nu in andere kleding rondlopen”, aldus de aartsbisschop.

Steun onder voorwaarde

“Hulpprogramma’s, die zijn ontworpen om sociale, financiële en politieke doelstellingen te bereiken die in het Westen zijn ontworpen”, zo legde hij uit, “stellen eisen aan hoe de ontvangers zich moeten gedragen om uit hun lijden te worden geholpen.”

“Met andere woorden, als voorwaarde om steun te ontvangen, moeten de vervolgde onschuldigen zich nu verder laten beoordelen. Mensen worden gewogen en moeten het maar zonder protest accepteren als ze te licht worden bevonden”, voegde aartsbisschop Warda eraan toe. “Vernedering op vernedering, en waar leidt dit toe?”

Zijn antwoord: “Onrust, het uiteenvallen van gezinnen, de wanhoop van de afhankelijkheid en uiteindelijk een uittocht uit het land.”

Onzekerheid

Hoewel zijn aartsbisdom sinds 2003 groeit, zegt Warda, “hebben we 2.600 families uit Mosul die niet zijn teruggekeerd naar hun thuisstad. Ze vinden het nog steeds niet stabiel, niet veilig, ze hebben geen eigendom, zelfs niet toen ze hier woonden. Banen zijn verdwenen. Dat voedt de onzekerheid die er toch al is.”

De conferentie over godsdienstvrijheid waar de Iraakse aartsbisschop sprak, vond plaats in Washington van 13 tot en met 15 juli, en was georganiseerd door onder meer de Amerikaanse bisschoppenconferentie.