De Pauselijke Academie voor het Leven benoemde vorige week 14 nieuwe leden. Een van hen is openlijk voorstander van abortus.
Op 15 oktober kondigden het Vaticaan en de Academie de nieuwe leden aan, onder wie professor Mariana Mazzucato, een econome met de Italiaanse en Amerikaanse nationaliteit die lesgeeft aan het University College London.
Vrijwel onmiddellijk barstte een discussie los over de benoeming van Mazzucato, die openlijk uitkomt voor haar atheïsme en haar steun aan abortus.
In een tweet in juni sprak Mazzucato zich nog uit tegen de beslissing van het Amerikaanse Hooggerechtshof om het landelijk recht op abortus ongedaan te maken. “Zo goed” schreef ze, verwijzend naar een artikel waarin pro-life christenen werden bekritiseerd voor het “dicteren” van de reproductieve rechten van vrouwen.
In een verklaring over de benoeming van Mazzucato uitte de Wereldfederatie van Katholieke Medische Verenigingen (FIAMC) haar bezorgdheid: “zij heeft openlijk in de (sociale) media standpunten verkondigd die positief zijn over abortus”.
De FIAMC verwees daarbij naar de nieuwe statuten van de academie die in 2016 werden ingevoerd. Daarin staat dat “academici worden geselecteerd, zonder rekening te houden met hun religie”, maar worden gekozen op basis van hun “academische kwalificaties, bewezen professionele integriteit, professionele expertise en trouwe dienst in de verdediging en bevordering van het recht op leven van elke menselijke persoon”.
Volgens de eigen statuten van de Academie voor het Leven zijn leden verplicht “zich te conformeren aan de leer van de Kerk”, zo benadrukte de FIAMC. De organisatie voegde daaraan toe dat in de statuten ook staat dat het lidmaatschap van een academielid kan worden ingetrokken “in het geval van een openbare en opzettelijke handeling of verklaring die duidelijk in strijd is met [genoemde] beginselen, of die de waardigheid en geloofwaardigheid van de katholieke kerk en de academie zelf ernstig aantast”.
In een reactie op de benoemingen prezen aartsbisschop Vincenzo Paglia, de voorzitter van de Academie, en kanselier mgr. Renzo Pegoraro vorige week nog de keuze voor de nieuwe leden.
Het is belangrijk, zeiden ze, “dat de Pauselijke Academie voor het Leven bestaat uit vrouwen en mannen met expertise in verschillende disciplines en met verschillende achtergronden, voor een constante en vruchtbare interdisciplinaire, interculturele en interreligieuze dialoog”.
“Leden worden onder meer gekozen op basis van hun trouwe dienst in de verdediging en bevordering van het recht op leven”
Tweet dit!
In reactie op critici die stellen dat een atheïst die voorstander is van abortus geen plaats heeft in de Academie voor het Leven, herhaalde Fabrizio Mastrofini, woordvoerder van de Academie de opmerking van Paglia: “Daarom zijn er onder de academici ook niet-katholieke mensen.” Tot die niet-katholieke leden behoren onder meer twee joodse rabbijnen, verschillende moslims en een anglicaan.
Hij benadrukte dat alle academici door de paus zelf worden benoemd. “Daarom doorlopen de voorgestelde namen, voordat ze worden voorgedragen, een procedure die voorziet in overleg met de apostolische nuntius en de bisschoppenconferentie van de landen waar de academici werken en wonen.” Volgens Mastrofini is dat ook in dit geval gebeurd, “en waren er geen problemen”.
In de zomer ontstond er al ophef rond de Academie voor het Leven na de publicatie van het boek Theological Ethics of Life. Scripture, Tradition, Practical Challenges, een verzameling papers die vorig jaar tijdens een door de Academie gesponsorde conferentie werden gehouden.
Critici maakten bezwaar tegen de bijdragen van sommige theologen die pleitten voor een onderscheid tussen morele normen, zoals de veroordeling door de Kerk van kunstmatige geboortebeperking, en de pastorale toepassing van die normen in concrete omstandigheden. Daarbij werd in feite werd gesuggereerd dat het in sommige gevallen gerechtvaardigd is om anticonceptie te gebruiken.
Een soortgelijk pleidooi werd gehouden over kunstmatige voortplanting, wat scherpe kritiek opleverde van theologen en zelfs andere academieleden die betoogden dat deze standpunten onverenigbaar waren met het mandaat van de Academie.
Er klonk recent ook al kritiek op de wijze waarop de Academie voor het Leven zich uitspreekt op sociale media. Vooral omdat de Academie rechtstreeks vanaf de eigen accounts reageert op kritiek. Er ontstond discussie over de vraag wanneer een Vaticaanse organisatie moet reageren op kritiek en wanneer niet.
Voorheen geleid door de conservatieve Italiaanse kardinaal Elio Sgreccia, is de Academie voor het Leven onder aartsbisschop Paglia en met de nieuwe leden en statuten verschoven naar een meer progressieve, pastoraal georiënteerde organisatie, in overeenstemming met de visie en prioriteiten van paus Franciscus. De meeste critici van de Academie komen daarom ook uit de katholiek rechtse hoek.
Maar ongeacht wie de Academie bekritiseert en waarom, het valt niet te ontkennen dat de Pauselijke Academie voor het Leven steeds meer een bliksemafleider wordt in het pontificaat van Franciscus. Of dit ten goede of ten kwade is, hangt af van waar je staat, maar de Academie zal waarschijnlijk nog wel enige tijd ruis blijven veroorzaken. (Vertaling Susanne Kurstjens)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
