Ziekenbedevaarten zijn ook voor de vrijwilligers een zeer verrijkende ervaring. Dat bleek zaterdag in de Amersfoortse Flint, waar bedevaartorganisatie VNB haar jaarlijkse dag hield.
“Het klinkt als een cliché, maar het fantastisch dat je dit mag doen.” Het was op de VNB-dag vaker te horen uit de mond van mensen die hun vrije tijd opofferen om mee te gaan op ziekenbedevaart of ‘gewone’ bedevaarten mogelijk te maken. Rond 600 vrijwilligers, (oud)-bedevaartgangers en belangstellenden waren bijeengekomen om elkaar te ontmoeten, informatie uit te wisselen, VNB-nieuws te vernemen en samen Eucharistie te vieren.
De Groningse bisschop Ron van den Hout toonde zich verrast door de sfeer van de bijeenkomst die hij tegenover KN “belangrijk” noemde. Het is een van de weinige landelijke katholieke bijeenkomsten die nog zoveel mensen op de been brengen.
Aan het slot van de Heilige Mis, waarbij Van den Hout hoofdcelebrant was, volgde de gebruikelijke uitreiking van de “waarderingstekenen”. Daarbij worden mensen in het zonnetje gezet die als vrijwilliger vijf, tien of een veelvoud daarvan op de teller hebben staan.
Jan Hendriks (63) kreeg er een voor de veertig die hij erop heeft zitten. “Eigenlijk 41”, aldus Hendriks, die op zijn 22e voor het eerst als vrijwilliger mee ging naar Lourdes. De gebruikelijke strijd had hij toen al in het voordeel van het geloof beslist. “Het was een onvergetelijke ervaring, en dat is het telkens opnieuw en is het iedere keer weer anders.” Het begon met brancards dragen en rolstoelen duwen. Later werd het ook verzorging van zieken en, toen zijn rug begon op te spelen, het leiden en organiseren van reizen.
Hij werkte in een metaalbedrijf en kon in de reizen iets kwijt wat hij ook graag deed: met mensen omgaan. “Ik heb er op het werk nooit een geheim van gemaakt dat ik naar Lourdes ging. Wat ze ervan zeiden kon mij niet schelen”, vertelt Hendriks, die inmiddels met pre-pensioen is. Het bijzondere van bedevaarten is het leren kennen van andere mensen, met al hun lief en leed. “Ik heb er trouwens ook mijn vrouw leren kennen.” Dan te zien wat zo’n reis met mensen doet, “dat is het mooiste dat er is”. Wat hem betreft blijft het niet bij die eenenveertig jaar.
Dat was ook de teneur van de filmpjes die tijdens het middagprogramma werden getoond. Naast flitsen van voorbije tochten, werden enkele nieuwe initiatieven aangekondigd. Daaronder een fietsbedevaart naar Lourdes met e-bikes. Ontroerend was een verslagje over een lotgenotentocht die mensen hadden gemaakt van wie een dierbare door geweld om het leven was gekomen. Of een oude blinde en dove dame die vertelde over haar verlangen om Maria in Lourdes te mogen “zien” en “aanraken”. De zaal reageerde vertederd op haar stralende gelaat.
“Ze zeggen wel eens dat er geen vrijwilligers meer zijn, maar daar zie ik hier niks van.” Benedictijner monnik Thomas Quartier nam als een volleerd cabaretier zijn gehoor in de greep. Met veel humor en zelfspot wees hij ook op het bijzondere van op bedevaart gaan, die hij een “oefening” voor de tocht van het leven noemde.
Hij zag parallellen met de Regel van Sint Benedictus, stichter van zijn orde. Onder meer in het aanvaarden van de medepelgrim met al leuke en minder leuke kanten. “Dat geldt voor de zieke wiens verzorger nog niet zo handig en ervaren is, maar ook voor de vrijwilligers die soms met mensen te maken krijgen die wel heel veeleisend zijn.” Het gekke is, zei hij, “je doet dit niet in de eerste plaats voor jezelf, maar hoeveel ontleen je er niet aan?”
De VNB ontplooit komend jaar verschillende nieuwe initiatieven. De bedevaartorganisatie ziet het aantal ‘gewone’ pelgrims geleidelijk teruglopen terwijl het aantal ‘zorgpelgrims’ toeneemt. Om die kosten te kunnen dragen worden onder meer sponsoractiviteiten ondernomen, waaronder de genoemde e-biketocht naar Lourdes.
