De Belgische bisschoppen hebben in een pastorale brief hun “waardering en dankbaarheid” uitgedrukt voor Amoris Laetitia, paus Franciscus’ schrijven over huwelijk en gezin. De bisschoppen schrijven onder meer dat ‘AL’ “wel degelijk” een deur heeft geopend voor sommige hertrouwd gescheidenen om de sacramenten te ontvangen.
De deze week gepresenteerde brief is bedoeld als handreiking aan priesters, diakens en pastoraal werkenden om te helpen “de gedachten en impulsen” van AL vruchtbaar te laten zijn.
De exhortatie, schrijven de bisschoppen, “is een bijzonder inspirerende en uitdagende tekst” die “verduidelijkt waarom huwelijk en gezin van zo onschatbare waarde zijn”: het huwelijk “is een sacrament: een zichtbaar teken – hoe onvolmaakt ook – van Gods liefde en trouw” en het gezin “is de eerste plaats waar mensen leren wat leven is en vooral wat samenleven is”. De zorg voor huwelijk en gezin behoort “tot onze gemeenschappelijke pastorale zorg”.
De brief gaat als eerste in op de huwelijksvoorbereiding. “Aanstaande koppels goed ontvangen, betekent hen waarderen en begeleiden, hen helpen om goed te zien en te onderscheiden wat het kerkelijk huwelijk inhoudt. Niet alleen hoe ingrijpend het is, maar ook hoe mooi en beloftevol”, schrijven de bisschoppen.
Ze pleiten voor een goede huwelijksvoorbereiding van ten minste drie bijeenkomsten. Daarin moeten “de betekenis en invulling van christen-zijn vandaag”, “de betekenis en invulling van een christelijk huwelijks- en gezinsleven” en “de voorbereiding van de huwelijksliturgie” ter sprake komen. Ook vragen de bisschoppen om “daar waar het aangewezen en mogelijk is, zich niet tot dit minimum te beperken”.
Ten tweede wijzen de bisschoppen op het belang van goede begeleiding voor echtparen en gezinnen. “Te midden van onze veelvormige samenleving kunnen we ze bij elkaar brengen en met elkaar verbinden, om elkaar tot steun te zijn.”
Het is, schrijven ze, “een grote verantwoordelijkheid” en “een grote zorg voor de lokale gemeenschappen om jonge koppels echt te steunen en te begeleiden, vooral wanneer hun relatie in een crisis raakt”. Ook moet er zorg zijn bij “zorgen met de kinderen, armoede, huisvestingsproblemen, verlies van werk, psychische druk”.
In het laatste deel, ‘Omgang met gebrokenheid’, gaan de bisschoppen in op de zorg voor mensen wier huwelijk ondanks alle inspanningen geen stand heeft gehouden, “een grote pijn voor alle betrokkenen”. Ook dan “blijft het onze opdracht mensen te ondersteunen, te begeleiden en met hen verbonden te blijven”.
De bisschoppen benadrukken dat “de onverbreekbaarheid van het huwelijk behoort tot het fundamentele en onopzegbare geloofsgoed van de Kerk” en dat het waar blijft dat een eventueel tweede, burgerlijk huwelijk “de eerste kerkelijke huwelijksbelofte objectief tegenspreekt”.
Wat nodig is, is een grondig proces van onderscheiding om te komen tot “een gewetensvolle pastorale beslissing”, aldus de bisschoppen. “Je kunt niet stellen dat alle hertrouwde echtgescheidenen tot de communie zijn toegelaten. Je kunt evenmin stellen dat ze allen zijn uitgesloten.”
Volgens de bisschoppen opent Amoris Laetitia “wel degelijk een deur voor hertrouwde echtgescheidenen om de hulp van de sacramenten te ontvangen (cf. AL 305, voetnoot 351). Deze beslissing kunnen zij – echter evenmin als de andere gelovigen – niet lichtvaardig nemen”.
In het onderscheidingsproces “speelt het gewetensoordeel van zowel de betrokken personen als de pastorale medewerker een belangrijke rol” en een “proces van onderscheiding leidt niet tot een automatisch ja of tot een automatisch neen tegenover de communie”.
“Het kan gebeuren dat iemand beslist de communie niet te ontvangen. Voor die beslissing hebben we de grootste eerbied. Het kan ook zijn dat iemand in geweten beslist om de communie wel te ontvangen. Ook deze beslissing verdient eerbied.”
Eerder vaardigden onder meer de Maltese bisschoppen ook richtlijnen uit waarin gesteld wordt dat hertrouwd gescheiden katholieken in sommige gevallen tot de sacramenten kunnen worden toegelaten.
Onder anderen de bisschoppen van Polen en Costa Rica en een aantal Noord-Amerikaanse bisschoppen hebben daarentegen gesteld dat dit niet kan.
> Lees hier de hele pastorale brief van de Belgische bisschoppen.
