De deelname aan de sacramenten is in België tussen 2016 en 2018 gedaald. De rol van leken in het pastoraat en andere functies nam toe.
Dat meldt het woensdag gepubliceerde tweede jaarrapport van de Belgische Kerk, dat grotendeels het jaar 2018 beslaat. Het eerste jaarrapport verscheen vorig jaar en bevatte cijfers over 2016.
De deelname aan de zondagsmis werd in beide jaren op de derde zondag van oktober gepeild. In 2016 werden 286.393 kerkgangers geteld, in 2018 238.298, een afname van 16,8%.
In 2018 werden 44.850 dopen genoteerd, een afname van 11,8% ten opzichte van 2016. Het aantal kerkelijke huwelijken daalde in die periode met 13,9% tot 6765 en het aantal vormsels met 4,3% tot 39.284.
Het aantal kerkelijke uitvaarten en eerste communies werd in 2016 niet in het rapport opgenomen; in 2018 kregen 48.407 inwoners van België een kerkelijke uitvaart en deden er 45.079 hun eerste communie.
De Belgische Kerk telde in 2018 2038 leken met een bisschoppelijke benoeming in het pastoraat: 1055 in parochies, 550 in verschillende soorten zorginstellingen en 433 in verschillende diensten van de bisdommen.
Ter vergelijking: het aantal priesters met een benoeming in dezelfde sectoren bedroeg in 2018 1940.
Voor het eerst werd in detail geteld hoeveel vrouwen er werkzaam zijn op alle niveaus van de Kerk in België en de diensten die daaronder vallen. Van de meer dan zevenduizend mensen die geteld werden, is 55% vrouw.
Het percentage vrouwen ligt het laagst op het niveau van de bisdommen (43) en het hoogst binnen de diensten in onderwijs en zorg (64%).
Het eerdere rapport bevat geen direct vergelijkbare cijfers. Wel werd daarin bijvoorbeeld al opgemerkt dat er in zorg en welzijn “de voorbije tien jaar een duidelijke vervrouwelijking van het beroep van pastor” had plaatsgevonden: “Waar vroeger priesters en religieuzen de spirituele zorgvraag ter harte namen, is dat vandaag op veel plaatsen een vrouwelijke leek.”
In 2018 waren er 2301 diocesane priesters in België. Meer dan de helft van hen (51,4%) was ouder dan 75, 26,6% was jonger dan 65.
1181 van de diocesane priesters werkten in een parochie, als aalmoezenier of in het onderwijs. In die sectoren werkten verder 381 priesters uit andere bisdommen en 374 priesters van kloosterordes en congregaties.
In totaal telde België in 2018 2046 priester-religieuzen. Verder waren er 601 permanente diakens, van wie 41% jonger dan 65 was en 22% ouder dan 75.
2260 katholieke ‘bedienaars van de eredienst’ ontvingen in 2018 een salaris van de Belgische staat. Het betreft priesters, diakens en leken met een benoeming door de bisschop.
20% van deze bedienaars (468) kwam uit het buitenland, van wie de meesten uit Congo (172), Frankrijk (43) en Polen (34).
In 2016 waren er 2274 katholieke bedienaars van de eredienst.
België telt 155 katholieke gemeenschappen waarvan de gelovigen, bekeken naar taal en/of nationaliteit, van buitenlandse afkomst zijn.
Vooral in Brussel, Antwerpen en Luik zijn onder meer Afrikaanse, Poolse, Vietnamese en Filipijnse katholieke gemeenschappen aanwezig. Verder zijn er “grote tot zeer grote” Italiaanse en Spaanstalige gemeenschappen.
Verder zijn er negen oosters-katholieke gemeenschappen in België, waaronder chaldeeuws- en Syrisch-katholieken.
België telde in 2018 3791 parochies. In alle bisdommen worden deze samengevoegd in grotere samenwerkingsverbanden; op dit moment zijn dat er in heel België 322. De snelheid waarmee dit gebeurt, verschilt van bisdom tot bisdom.
39 parochies werden opgeheven en 31 kerken werden aan de eredienst onttrokken. Acht daarvan zijn overgegaan naar andere christelijke gemeenschappen, onder meer naar de oosters-orthodoxe Kerk.
Bij de tien meldpunten voor seksueel misbruik binnen de Belgische Kerk, meldden zich in 2018 26 mensen.
Lees hier het hele rapport ‘Kerk in transitie’ en hier het eerste, in 2018 verschenen jaarrapport.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
