Bisschop Jan Hendriks van Haarlem-Amsterdam is blij met de opheldering over de Vrouwe van Alle Volkeren. “Dat was wel nodig”, zegt hij in een interview in KN van deze week. “De Congregatie voor de Geloofsleer was al druk over de verschijningen aan het communiceren, dat riep vragen op.”

Op de valreep van 2020 publiceerde zijn bisdom een verklaring over de Vrouwe van Alle Volkeren, die tot stand kwam “na consultatie van en in overeenstemming met de Congregatie voor de Geloofsleer” in Rome.

Rode draad daarin is een hard onderscheid tussen de titel en de vermeende verschijningen: Maria mag vereerd worden onder de titel ‘Vrouwe van Alle Volkeren’. Dat mag echter op geen enkele manier worden begrepen of gepresenteerd als een erkenning van de vermeende Mariaverschijningen en boodschappen aan Ida Peerdeman.

‘De Vrouwe’ kwam medio 2020 weer in het nieuws nadat een Libanese kardinaal navraag had laten doen over het standpunt van Rome. De Congregatie gaf toen aan bij haar verklaring uit 1974 te blijven, dat het oordeel van bisschop Huibers over de verschijningen bevestigt: er is niet vastgesteld dat ze van bovennatuurlijk aard zijn.

De erkenning in 2002

Toch erkende Hendriks’ voorganger in Haarlem, mgr. Jos Punt, in 2002 de bovennatuurlijkheid van de verschijningen.

De verklaring van ‘Geloofsleer’ was bekend, zegt mgr. Hendriks, “maar er is sinds 1974 wel wat gebeurd. Er waren contacten geweest tussen mgr. Punt en de Congregatie, waaruit hij had begrepen dat hij de stap van erkenning kon zetten. Er is sprake van verschillende interpretaties van verschillende ontmoetingen die in de loop der tijd hebben plaatsgevonden, en dat heeft ertoe geleid dat mgr. Punt kon denken dat hij die stap kon nemen”.

‘Verschil van inzicht’

Hendriks wijst erop dat de richtlijnen voor erkenning van verschijningen “een belangrijke verantwoordelijkheid leggen bij de diocesane bisschop. Mgr. Punt kon terecht menen dat hij die hier kon nemen”.

Hij wil dan ook niet zeggen dat zijn voorganger teruggefloten is, “want naar hem is toen hij nog zittend bisschop was, geen formele stap gezet. Al is de laatste ontwikkeling voor hem natuurlijk niet prettig, hij heeft de stap naar erkenning in 2002 in volle overtuiging gezet”.

“De Congregatie is opnieuw gaan communiceren over de kwestie na die vraag vanuit Libanon afgelopen jaar. Daardoor werd duidelijk dat er een verschil van inzicht was.”

Blij met goedkeuring devotie

Hendriks geeft aan blij te zijn dat de devotie nu wel goedgekeurd is. “Het betekent dat de publieke verering kan doorgaan, dus bijvoorbeeld ook de gebedsdagen en het werk van de Familie van Maria, die de kapel van de Vrouwe van Alle Volkeren beheert. Voor de meeste mensen draait het bij de Vrouwe om de devotie, en niet per se om de boodschappen en de verschijningen.”

Het boek van de verschijningen definitief dicht?

Of het boek van de verschijningen nu definitief dicht is, is overigens de vraag. Er is de facto een streep door de erkenning van bovennatuurlijkheid gehaald. Dat gebeurt echter met een verwijzing naar het oordeel van bisschop Huibers, dat nog altijd minder straf is dan een formeel en definitief ‘er is vastgesteld dat de verschijningen niet bovennatuurlijk zijn’.

Gevraagd of de deur definitief gesloten is, zegt Hendriks: “Je weet het natuurlijk nooit, maar op dit moment staat de Congregatie op het standpunt dat de devotie zelf en de niet erkende verschijningen niet verbonden moeten worden.”

Lees het hele interview met mgr. Hendriks en de analyse ‘De ene Vrouwe is de andere niet’ in KN van deze week.