De bisschoppen van Australië eisen opheldering van het Vaticaan. Volgens de financiële waakhond van het land zijn er in de afgelopen zeven jaar meer dan 47.000 afzonderlijke overboekingen geweest vanuit Rome, ter waarde van in totaal bijna 1,5 miljard euro. Niemand lijkt echter te weten waar het geld precies vandaan kwam, en waar het heen ging.

Zowel het Vaticaan als de Australische Kerk hebben ontkend iets te weten van de overschrijvingen, die in december openbaar werden gemaakt door het Australian Transaction Reports and Analysis Center (AUSTRAC), in antwoord op vragen vanuit het Australische parlement. De transacties werden voor het eerst onthuld door de krant The Australian.

Snel stijgende bedragen

De transacties van het Vaticaan naar Australië stegen snel van ruim 45 miljoen euro in 2014 tot ruim 86 miljoen in 2015. In 2016 steeg dat bedrag tot liefst 185 miljoen. De piek was in 2017, toen er 366 miljoen euro werd overgemaakt.

In de jaren daarna werd volgens AUSTRAC respectievelijk ongeveer 266 miljoen, 310 miljoen en 186 miljoen euro overgemaakt in meerdere transacties.

Ontbrekende details

“De Australische bisschoppen werden pas op de hoogte van de transacties toen AUSTRAC de informatie vrijgaf, net voor Kerstmis”, zei Richard Umbers, hulpbisschop van Sydney, tegen Crux.

“Hoewel er details over het aantal en de hoeveelheid van de betalingen zijn verstrekt, is er nog steeds geen informatie over de ontvanger of ontvangers, noch of er nog steeds geldoverdrachten plaatsvinden”, aldus Umbers.

Speculaties

Aartsbisschop Mark Coleridge van Brisbane verklaarde tegen persbureau Reuters dat de Australische Kerk niets wist van de transacties: “Ik kan u verzekeren dat geen enkel bisdom of andere kerkelijke entiteit het geld heeft gezien.”

In de Australische media is gespeculeerd dat het geld werd gebruikt om schikkingen te sluiten met slachtoffers van kerkelijk misbruik, of om een ​​zaak op te zetten tegen kardinaal George Pell, die begin 2020 werd vrijgesproken van misbruik, na iets meer dan een jaar in de gevangenis. Pell was eerder prefect van het Vaticaanse Secretariaat voor de Economie.

Stereotypen

Umbers: “Het is niet meer dan logisch dat wij als bisschoppen meer details vragen van AUSTRAC, en ook dat de Australische federale politie nader onderzoek doet.”

“In tegenstelling tot populaire stereotypen, beschikt de Kerk simpelweg niet over zulke sommen geld”, zo voegt de Australische hulpbisschop daar aan toe. “Het Vaticaan werkt met een budget dat vergelijkbaar is met een middelgroot Australisch bedrijf. Als dit een witwasoperatie is, moeten we ervoor zorgen dat eventuele misdrijven worden blootgelegd en aangepakt.”

Het jaarlijkse budget van het Vaticaan wordt geschat op ongeveer 285 miljoen euro. Hoe een ongeveer vijfvoudig bedrag in zeven jaar tijd naar Australië kan worden overgemaakt, is een van de vele onbeantwoorde vragen over de situatie.

‘Niemand wist ervan’

Tegen The Australian zei aartsbisschop Coleridge dat de Australische bisschoppen graag opheldering willen vanuit het Vaticaan. Hij bevestigt dat zij pas vlak voor Kerstmis op de hoogte zijn gesteld.

Coleridge: “Ik heb met andere bisschoppen en de pauselijke nuntius in Canberra gesproken, en niemand wist van deze transacties. Ook kennen wij geen Australische katholieke liefdadigheidsinstellingen, bisdommen, ordes of andere instanties die dit geld van de Heilige Stoel hebben ontvangen.”

Raadsel

“We weten dat – ondanks alle speculaties – het geld zeker niet werd gebruikt voor de kosten van kerkelijke schadevergoedingen of de juridische kosten van kardinaal Pell. We staan voor een raadsel”, aldus de aartsbisschop.