De Centraal-Afrikaanse bisschoppen beschuldigen sommige VN-eenheden ervan geen bescherming te bieden aan burgers. De blauwhelmen maken deel uit van de internationale vredesmissie MINUSCA, die de opdracht heeft om burgers te verdedigen tegen rebellengroeperingen.
De bisschoppen stelden een verklaring op na hun plenaire vergadering op dinsdag. “Wij brengen hulde aan MINUSCA-eenheden die bescherming van burgers verzekeren, maar wij betreuren de dubbelheid van sommige eenheden die de situatie laten verslechteren onder hun ogen”, aldus het communiqué. Het gaat volgens de bisschoppen vooral om de Marokkaanse troepen in het westen van het land, de Pakistaanse blauwhelmen in Batangafo en de Mauritaniërs in Alindao.
In november kwamen in Alindao 48 onschuldige burgers om het leven toen gewapende rebellen de Heilig Hart-kathedraal en een nabijgelegen vluchtelingenkamp aanvielen. Het bloedbad gebeurde onder het toeziend oog van Mauritaanse militairen, die niet ingrepen.
De Spaanse missiebisschop Juan José Aguirre Muñoz vertelde in een eerder gesprek met Katholiek Nieuwsblad dat de blauwhelmen verschillende overeenkomsten met de VN hebben ondertekend. “We vermoeden dat de Mauritaniërs een contract met de VN hebben ondertekend dat ze alleen toestaat om in te grijpen wanneer ze worden aangevallen. Dat verklaart waarom ze zich terugtrokken.”
Ook schetsen de bisschoppen een dramatisch beeld van de situatie in het land. “Het is triest dat –behalve in de hoofdstad en enkele steden – de staat slechts formeel aanwezig is”, schrijven ze. “Civiele en militaire instanties, zelfs in gebieden waar geen gewapende groepen zijn, zijn niet in staat om te opereren en hun aantal is symbolisch.”
Volgens de bisschoppen vallen grote delen van de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR) niet onder toezicht van de lokale overheid. In die gebieden zijn talloze gewapende groeperingen actief, die “herhaaldelijk onmenselijk geweld gebruiken”. Er is volgens de bisschoppen sprake van ernstige mensenrechtenschendingen zoals “afpersing, willekeurige arrestaties, ontvoeringen en martelingen”.
Momenteel zijn er zo’n veertienduizend blauwhelmen in de CAR, afkomstig uit verschillende landen. Hun optreden is omstreden. In december riep mensenrechtenorganisatie Amnesty International de VN op een grondig onderzoek in te stellen naar de rol van VN-soldaten bij het beschermen van burgers in het door burgeroorlog geteisterde land. Volgens Amnesty laten VN-soldaten burgers aan hun lot over.
Eerder vorig jaar stelden de Verenigde Naties een onderzoek in naar seksueel misbruik in de CAR. VN-soldaten en medewerkers zouden kinderen hebben misbruikt en vrouwen hebben verkracht. Het was niet de eerste keer dat dit gebeurde. In de afgelopen jaren onderzocht de VN honderden gevallen, maar er werd nauwelijks vervolging ingesteld. (KN/Fides)
