De christenvervolging is dit jaar opnieuw toegenomen, meldt hulporganisatie Open Doors. Uit haar jaarlijkse ranglijst christenvervolging blijkt dat de snelste stijging te zien is in Afrikaanse landen.

Wereldwijd had in 2019 een op acht christenen te maken met zware, zeer zware of extreme vervolging. Een aantal jaar geleden was dit nog een op elf. De vijf onveiligste landen voor christenen waren ook afgelopen jaar Noord-Korea, Afghanistan, Somalië, Libië en Pakistan. Dit is geen verrassing: De top-10 van de ranglijst is al jaren min of meer hetzelfde. De scores die nodig zijn om in de top-50 te komen, worden echter ieder jaar hoger. Dit betekent dat de vervolging wereldwijd heviger wordt.

Afrikaans machtsvacuüm faciliteert islamitisch geweld

In Afrika steeg de christenvervolging het snelst. Een op de 5 christenen in Afrika kent vervolging.

Onder andere in Libië, Mali, Burkina Faso, Niger, Tsjaad, Kameroen, Nigeria en de Centraal-Afrikaanse Republiek zijn christenen hun leven niet zeker. Een oorzaak van de stijging zijn de militante islamitische groeperingen die gebruik maken van de zwakke staten in de Afrikaanse sub-Sahara.

“Na het omverwerpen van het Libische regime van president Gaddafi en het daaruit ontstane machtsvacuüm in het land vormt Libië een doorvoerhaven van islamitische invloeden naar landen in de Afrikaanse sub-Sahara. In zwakke en ‘mislukte’ staten waar wetten niet of nauwelijks gehandhaafd kunnen worden, zijn christenen steeds vaker vogelvrij en is er geen enkele vorm van bescherming voor hen,” meldt het rapport van Open Doors.

Het betreft, zoals in zoveel landen in de Sahel-regio, een mix van een radicale islam en diepgewortelde regionale en lokale conflicten.

De mate van christenvervolging geeft volgens directeur van Open Doors Maarten Dees een signaal af.

“Jihadisten krijgen wapens in handen en richten zich vooral tegen politie en overheidspersoneel om wat ze doen. Om zuiver islamitische staten te vormen, richten ze zich ook tegen christenen, om wie ze zijn. Pas daarna ontaardt de situatie vaak in grotere chaos en komt een land in het vizier van de wereld. We zijn het erover eens dat waar christenen worden aangepakt, er fundamenteel iets mis is met de rechten van álle mensen.”

Toename geweld Zuidoost-Azië

Ook in Zuidoost-Azië is het geweld tegen christenen toegenomen, onder andere in Sri Lanka, de Filipijnen en Pakistan. Het dieptepunt waren de aanslagen op Paaszondag in Sri Lanka, waarbij 250 mensen omkwamen en vijfhonderd anderen gewond raakten.

In de Filipijnen vielen in januari 2019 twintig doden en meer dan honderd gewonden bij een bomaanslag. In beide gevallen werden de aanslagen toegeschreven aan IS-gelieerde groeperingen. Pakistan kent een traditie van geweld door extreem-islamitische groeperingen. Daarnaast zitten er in ieder geval twintig christenen vast op grond van de beruchte blasfemiewet.

Technologie ingezet door autoritaire staten

In landen als China en India is sprake van een andere vorm van bedreiging voor christenen. Biometrische technologie en kunstmatige intelligentie wordt daar steeds meer toegepast om het leven van christenen te meten en in de gaten te houden.

“China is bijvoorbeeld druk bezig met de invoering van de Social Credit Score. Goed gedrag wordt beloond en verkeerd gedrag wordt bestraft. Met een hoge score krijg je bepaalde privileges, een lage score kan ervoor zorgen dat je niet meer met het openbaar vervoer mag reizen of zelfs moeite hebt met het vinden van een woning.”

Christenen worden gevolgd

Dit systeem vormt ook een bedreiging voor christenen in China. De 9 miljoen christenen in het land worden overal waar dat maar kan gevolgd. Uit de provincie Shandong ontving Open Doors berichten dat het ‘illegaal verspreiden van het christendom’ negatieve invloed heeft op de Social Credit Score.

De gevolgen van de invoering van strengere wetgeving in 2018 die godsdienstzaken reguleert, worden steeds meer zichtbaar in heel China. Voor jongeren onder de 18 jaar is het strikt verboden om een kerkdienst te bezoeken. Dit wordt nauwlettend in de gaten gehouden in de provincie Henan, waar het aantal christenen het hoogst is, en in de provincie Gansu.

Onlangs werd nog een verdere aanscherping van de regels aangekondigd. Die worden mogelijk op 1 februari van kracht.

Camera’s met gezichtsherkenning

Steeds vaker worden kerken gesommeerd om camera’s te installeren en wordt er gebruik gemaakt van technologie met gezichtsherkenning. In de provincie Xinjiang is van ten minste één kerk bekend dat de kerkgangers in de rij moeten staan voor controles met apparatuur die gezichten kan herkennen. Ook in de provincie Hubei is volgens Open Doorasgemeld dat dit de nieuwe gang van zaken is.

India is ook bezig met installatie van camera’s met gezichtsherkenning, deze werken in het land echter nog niet naar behoren. Wel wordt een toenemend wantrouwen ten opzichte van alles wat uit het Westen komt waargenomen, waaronder het christendom.

Met ten minste 447 gemelde incidenten van geweld en haat tegen christenen, die plaatsvinden in een klimaat van straffeloosheid omdat de politie geen actie onderneemt en soms zelfs samenspant met de aanvallers, maakt de kerk in India zich volgens Open Doors grote zorgen.

Totstandkoming scores ranglijst christenvervolging

Open Doors stelde de Ranglijst Christenvervolging samen door op vijf verschillende levensterreinen onderzoek te doen naar de vrijheid van christenen. Er werd gekeken naar geloofsvrijheid in de persoonlijke levenssfeer, de familiesfeer en de gemeenschap, maar ook naar de vrijheid voor de kerk en vrijheid in de publieke ruimte.

Daarnaast werd het aantal geweldsincidenten tegen christenen onderzocht, om uiteindelijk tot een score te komen die vervolgens leidt tot een plaats op de Ranglijst Christenvervolging. Voor de samenstelling van de jaarlijkse lijst maakt de onderzoeksafdeling van Open Doors gebruik van uitgebreide vragenlijsten en onderzoek door interne en externe partijen.

Vorig jaar was de drempel om op de lijst te komen 57 punten, nu is dat zestig punten.