Armeens-apostolisch, Chinees-evangelisch, Syrisch-katholiek: de tentoonstelling Dit is mijn verhaal toont de diversiteit van jonge christenen in Nederland. Tegelijkertijd wordt ook duidelijk dat die diverse verhalen veel universeels uitdragen.

Dit is mijn verhaal is een tentoonstelling die vooroordelen sloopt. Wie bijvoorbeeld denkt dat het christendom in Nederland uit twee smaken bestaat – katholiek en protestants – ontdekt dat ons land veel meer Kerken telt. Wie meent dat het christendom een ‘witte’ religie is, ziet dat hier christenen leven met wortels in alle werelddelen: van de Molukken tot Rusland tot Kameroen. En wie het idee heeft dat geloof iets van vroeger is, komt tot het inzicht dat er nog altijd jongeren zijn met een bevlogen geloof.

De tentoonstelling, die al op verschillende plekken in Nederland neerstreek en tot half november in de Nieuwe Kerk te Middelburg te bezichtigen is, is een project van het Bijbels Museum. Met Dit is mijn verhaal wil het museum een beeld schetsen van jonge christenen in Nederland. “Dat is een heel diverse groep”, vertelt directeur Carolien Croon. “We hebben christenen uit zeer verschillende gemeenschappen en we wilden recht doen aan zoveel mogelijk groepen: oorspronkelijke Nederlanders, migranten en jongeren met wortels in de voormalige koloniën.”

Universele thema’s

Hoop en inspiratie zijn de kernwoorden van de tentoonstelling. “We willen laten zien dat er jonge mensen zijn die grote gebeurtenissen meemaken, maar met hulp van hun geloof in staat zijn om daar goed uit te komen”, zegt Croon. “Ze beleven hun geloof op een authentieke manier: ze nemen niet alles klakkeloos aan, maar zijn onderzoekend.”

Volgens Croon spreken de verhalen van de achttien jongeren een breed publiek aan, omdat ze over universele thema’s gaan, zoals vergeving, vriendschap en staan voor je ideeën. “Het zijn verhalen recht uit het hart, die de bezoeker kunnen raken.”

Zo vertelt Mateusz, student Ruimtevaarttechniek, dat hij vaak te maken krijgt met het vooroordeel dat geloof en wetenschap niet samen kunnen gaan. In een video met animaties wordt zijn visie verbeeld: wetenschap en het christendom gaan wel degelijk samen.

Maya is als jong meisje uit Irak gevlucht. Dat heeft haar het besef gegeven dat veiligheid voor veel mensen niet vanzelfsprekend is. Ze vertelt hoe ze zich inzet voor vluchtelingen en vervolgde christenen. Uit de bijbel leert ze hoe ze met tegenslagen, zoals de kanker van haar moeder, moet omgaan.

Verrassende openheid

Voor de research schakelde het Bijbels Museum theoloog Janneke Stegeman in. Zij voerde gesprekken met een veertigtal jongeren, om uiteindelijk tot de achttien te komen die in de tentoonstelling te zien zijn. Bij de tentoonstelling is een publicatie verschenen, waarin de uitgebreide interviews met de jongeren door Janneke Stegeman zijn opgenomen.

Naar eigen zeggen werd Stegeman verrast door de openheid van de jongeren die ze sprak. “We voerden hele persoonlijke gesprekken over kantelpunten in hun leven en hoe ze daarbij inspiratie vonden in een Bijbels figuur of verhaal”, zegt ze. “De jongeren lieten in wat ze vertelden veel levenskracht zien, en ook vertrouwen op een goede afloop, ondanks hun moeilijkheden. Ook zag ik een groot geloofsvertrouwen.”

Met zo veel verschillende verhalen vormen de jongeren een goede dwarsdoorsnede van de jongste generatie christenen in Nederland. “De jongeren zijn verbonden met hun Kerk en tradities, maar maken zich dat op een authentieke manier eigen”, zegt Stegeman. Als voorbeeld geeft ze het verhaal van Wai Wai, die sinds de scheiding van haar ouders een moeizame relatie met haar vader heeft.

“Er is de christelijke notie dat je heel vaak vergeven wordt door God en zelf wordt opgeroepen om vaak te vergeven. Wai Wai legde dat op een originele manier uit: ze merkte dat haar boosheid na één keer vergeven nog niet over was, het was niet genoeg. Keer op keer vergeven betekent dat vergeven een proces is waarin je een relatie herstelt. Daarin nam ze haar eigen gevoelens én het Bijbelse concept van vergeving serieus.”

Draagkracht testen

“Geloof is voor deze jongeren iets centraals in hun leven”, vervolgt Stegeman. De jongeren, allemaal tussen de achttien en dertig jaar, zitten in een fase in hun leven waarin ze hun plek in het grote geheel ontdekken – ook in het grotere geheel van de christelijke traditie. “Hun verhalen testen de draagkracht van die traditie: ze merken tot hun verbazing dat die draagkracht er is. De traditie vangt hen op.”

Dit is mijn verhaal is een multimediale tentoonstelling, waar fotografie, audio, video en objecten samen komen. Zilveren Camera-winnares Cigdem Yuksel maakte portretten van twaalf jongeren. Hun verhalen zijn te beluisteren in podcasts van radiomakers Lotte van Gaalen en Maartje Duin. Zes jongeren vertellen hun verhaal in korte video’s, gefilmd door documentairemaker Sanne Rovers. Alle verhalen zijn door Janneke Stegeman opgetekend in het boek Dit is mijn verhaal dat bij de tentoonstelling verschenen is.

Dit is mijn verhaal is nog tot 12 november in de Nieuwe Kerk in Middelburg te zien.