Zuster Simona Brambilla is benoemd tot prefect van het dicasterie voor religieuzen en daarmee de eerste vrouw die een Vaticaans ‘ministerie’ leidt. Tegelijk met haar is een man als pro-prefect benoemd. Wordt vrouwelijk leiderschap toch niet voor ‘vol’ aangezien in het Vaticaan, of is er iets anders aan de hand?
Gisteren maakte het Vaticaan bekend dat de 59-jarige zuster Brambilla prefect van het Dicasterie voor de Instituten van Gewijd Leven en Gemeenschappen van Apostolisch Leven, zoals het Vaticaanse ‘ministerie’ voluit heet, benoemd is. De Italiaanse was sinds oktober 2023 secretaris van het dicasterie.
Daarmee is zij de eerste vrouw die leiding geeft aan een dicasterie. Paus Franciscus stuurt tijdens zijn pontificaat bewust aan op meer mogelijkheden voor vrouwelijk leiderschap binnen het Vaticaan. Dat Brambilla prefect kon worden, is te danken aan paus Franciscus’ apostolische constitutie Praedicate Evangelium uit 2022.
In die wetgevende tekst bepaalde hij dat de prefect van een dicasterie niet noodzakelijk een kardinaal of (aarts)bisschop hoeft te zijn, waardoor deze topposities ook binnen het bereik van vrouwen en leken kwamen te liggen.
Naast Brambilla is kardinaal Ángel Fernández Artime benoemd tot pro-prefect van het dicasterie. Zijn rol lijkt op die van een secretaris – wat inhoudt dat hij als Brambilla’s ‘tweede man’ fungeert – maar de keuze voor de titel pro-prefect is opvallend.
Volgens zuster en kerkrechtexpert Sharon Euart betekent dit niet dat Brambilla niet als volwaardig prefect wordt gezien en het leiderschap met Artime moet delen. Bij Catholic News Service legt ze uit dat Artime waarschijnlijk tot pro-prefect is benoemd om rekening te houden met “situaties waarin liturgische handelingen moeten worden uitgeoefend” of bijvoorbeeld om leden van het dicasterie een mogelijk om te biechten te geven.
“Ik denk niet dat de benoeming van een pro-prefect afbreuk zal doen aan de autoriteit van de prefect bij het uitoefenen van de verantwoordelijkheden” van het dicasterie, laat ze weten.
Zuster Brambilla is lid van de missiezusters van de Consolata en heeft onder meer ervaring als missionaris in Mozambique. Van 2011 tot 2023 was ze hoofd van haar congregatie.
Het Dicasterie voor de Instituten van Gewijd Leven en Gemeenschappen van Apostolisch Leven houdt zich bezig met religieuze ordes en congregaties. Zo moet het dicasterie goedkeuring geven bij de stichting van nieuwe gemeenschappen en fusies en opheffingen begeleiden. Als een gewijd lid van een orde of congregatie de gemeenschap wil verlaten of weggestuurd wordt, moet het dicasterie daarover ook een beslissing nemen.
Dat het dicasterie voortaan door een vrouw wordt geleid, is misschien wel passend gezien de man-vrouwverhouding onder religieuzen. Er zijn wereldwijd namelijk 600.000 vrouwelijke religieuzen, tegenover ‘slechts’ zo’n 175.000 mannen.
Onder het pontificaat van paus Franciscus is het aantal vrouwelijke medewerkers van het Vaticaan gestegen van 19 tot 23 procent. Verschillende vrouwen hebben in de afgelopen jaren een leidinggevende functie in het Vaticaan gekregen.
Zo werd Barbara Jatta in 2016 de eerste vrouwelijke directeur van de Vaticaanse Musea en benoemde de paus zuster Alessandra Smerilli in 2021 tot secretaris van het Dicasterie voor de Bevordering van de Gehele Menselijke Ontwikkeling.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
