Op verschillende plekken wereldwijd is deze week het begin van de Armeense genocide herdacht door Armeens-apostolische en katholieke geestelijken. In Nederland gebeurde dat zondag, in Almelo, in het bijzijn van een aantal politici.
Tijdens de Armeense genocide, die in 1915 begon, kwamen in het Ottomaanse rijk naar schatting 1,5 miljoen Armeniërs om het leven.
Volgens RTV Oost waren de Tweede Kamerleden Han ten Broeke (VVD), Pieter Omtzigt (CDA) en Sadet Karabulut (SP) bij de herdenking aanwezig. Ook Statenlid Edgar Mulder (PVV) en de Almelose burgemeester Jon Hermans-Vloedbeld (VVD) waren erbij.
RTV Oost meldt ook dat er een door 550 Turken getekende petitie werd aangeboden waarin erkend wordt dat er destijds een georganiseerde volkerenmoord is gepleegd.
Turkije zelf is van mening dat er niet van genocide gesproken kan worden. Wie dat wel doet, kan in het land een celstraf krijgen.
In de Armeense hoofdstad Yerevan leidde het hoofd van de Armeens-apostolische Kerk, catholicos Karekin II, de herdenking bij het monument voor de genocide.
De Amerikaanse acteur George Clooney legde er een krans. Volgens de VRT zei hij het “belachelijk” te vinden om “het woord genocide” niet te gebruiken voor wat er gebeurd is. “Natuurlijk was het dat.”
Ook de Franse zanger van Armeense afkomst Charles Aznavour was aanwezig.
In Rome leidde de prefect van de Congregatie voor de Oosterse Kerken, kardinaal Sandri, een wake ter herdenking van de Armeense genocide.
In het Amerikaanse Boston werd de genocide tijdens een gebedsviering in de Heilig Kruis-kathedraal herdacht. Daarbij waren de aartsbisschop van Boston, kardinaal O’Malley, en twee Armeens-apostolische prelaten aanwezig.
“Wij willen het specifieke lijden erkennen van zovelen in de Armeense genocide als een getuigenis van geloof – en de vervolging van christenen onderstrepen die vandaag nog steeds doorgaat”, zei kardinaal O’Malley.
In een verklaring voor de Armeense Gedachtenisdag zei de Amerikaanse president Obama dat “wij de uitdrukking van standpunten blijven verwelkomen door diegenen die hebben geprobeerd nieuw licht te werpen in de duisternis van het verleden, van Turkse en Armeense historici tot paus Franciscus”.
De paus haalde zich in 2015 de woede van Turkije op de hals door de vervolging van Armeniërs in de Eerste Wereldoorlog de “eerste genocide van de twintigste eeuw” te noemen.
Turkije protesteerde en trok zijn ambassadeur bij de Heilige Stoel terug. In het land is het strafbaar om van ‘Armeense genocide’ te spreken. Er staat tot drie jaar cel op.
Nadat de verhoudingen hersteld waren – de ambassadeur is inmiddels teruggekeerd in Rome – kon weer aan een pausreis naar Armenië worden gedacht, zoals KN-Romecorrespondente Marta Petrosillo in maart schreef.
Die pausreis is inmiddels bevestigd. Paus Franciscus doet van 24 tot 26 juni Armenië aan. Later dit jaar gaat hij ook naar Georgië en Azerbeidzjan. (CC/KN)
