Het koesteren van de eigen christelijke wortels hoeft een openheid naar nieuwkomers niet uit te sluiten. Dat zei paus Franciscus vandaag tijdens een Mis in Boedapest, waarbij zijn grote tegenpool Viktor Orbán op de eerste rij zat.
“Religieus sentiment is de levensader van deze natie, zo gehecht aan haar wortels”, zei paus Franciscus tijdens zijn zeven uur durende bezoek aan Hongarije ter afsluiting van het Internationale Eucharistische Congres in Boedapest.
“Toch nodigt het kruis, dat in de grond is geplant, ons niet alleen uit om goed geworteld te zijn, het heft ook zijn armen op en strekt zijn armen naar iedereen uit”, zei de paus. “Het kruis spoort ons aan om onze wortels stevig te houden, maar zonder in de verdediging te schieten; om te putten uit de bronnen en ons open te stellen voor de dorst van de mannen en vrouwen van onze tijd.”
“Mijn wens is dat je zo bent: gegrond en open, geworteld en zorgzaam”, zei de paus tijdens zijn laatste toespraak in Boedapest, duidelijk verwijzend naar het anti-immigrantensentiment dat is aangewakkerd door de rechts-populistische premier van Hongarije, Viktor Orbán.
De twee hadden zondag een ontmoeting van 40 minuten, samen met president János Áder, in het Museum voor Schone Kunsten. Volgens de persdienst van het Vaticaan spraken de drie over de rol van de Kerk in Hongarije, de inzet voor de bescherming van het milieu en de bescherming en bevordering van het gezin.
Orbán, een calvinist, zat op de eerste rij bij zowel de Mis als de toespraak van paus Franciscus. Op zijn officiële Facebook-pagina deelde hij dat hij de paus had gevraagd om “christelijk Hongarije niet te laten vergaan”.
Franciscus bracht slechts een krappe zeven uur door in Boedapest. Dat het bezoek zo kort duurde, zo benadrukten zowel het Vaticaan als Hongarije, was omdat het een puur religieus doel diende: de paus was uitgenodigd om het Internationaal Eucharistisch Congres af te sluiten.
Het bezoek van de paus aan Hongarije begon met een bijeenkomst achter gesloten deuren met de plaatselijke bisschoppen, waarvan de inhoud privé wordt gehouden. Later op de ochtend ontmoette de paus vertegenwoordigers van de oecumenische Raad van Kerken en vertegenwoordigers van de Hongaarse Joodse gemeenschap, waar hij onder meer waarschuwde voor de “dreiging van antisemitisme dat nog steeds op de loer ligt in Europa en elders”.
Daarna ging hij naar het naburige Heldenplein, waar hij voor meer dan 100.000 mensen de Mis opdroeg en het Angelusgebed leidde. Daarmee sloot de paus het 52e Internationale Eucharistische Congres afsloot dat de vorige zondag was geopend.
Zoals te verwachten was, richtte hij zich in zijn homilie op de Eucharistie. De Eucharistie, zei Franciscus, toont “God als gebroken brood, als liefde gekruisigd en geschonken”. Er kunnen rituele elementen aan worden toegevoegd, zei hij, maar Christus is er altijd “in de eenvoud van het brood dat klaar is om gebroken, uitgedeeld en gegeten te worden”.
Franciscus betoogde dat veel mensen die Jezus volgen liever een god willen die met macht regeert en vijanden het zwijgen oplegt, omdat vandaag, net als in zijn tijd, “het kruis niet modieus of aantrekkelijk is”.
“Het verschil is niet tussen wie religieus is of niet, maar uiteindelijk tussen de ware God en de god van het ‘zelf’”
Tweet dit!
“Ook wij kunnen de Heer ‘opzij’ zetten, hem in een hoek van ons hart duwen en onszelf blijven zien als religieus en respectabel, onze eigen weg gaan zonder ons te laten beïnvloeden door Jezus’ manier van denken”, zei hij.
“Er is de kant van God en de kant van de wereld. Het verschil is niet tussen wie religieus is of niet, maar uiteindelijk tussen de ware God en de god van het ‘zelf’. Hoe anders is de God die stilletjes aan het kruis regeert dan de valse god van wie we willen dat hij met macht regeert en onze vijanden het zwijgen oplegt!”
Franciscus moedigde de aanwezigen aan om tijd te vinden voor eucharistische aanbidding en zei dat Jezus “onze zelfgenoegzaamheid kan genezen, ons hart kan openen voor zelfgave, ons kan bevrijden van onze starheid en ons egoïsme, ons kan bevrijden van de verlammende slavernij van het verdedigen van ons imago, en ons kan inspireren om hem te volgen waar Hij ons ook heen zou leiden.”
Hoewel de Mis op het Heldenplein in Boedapest werd gehouden, volgden de meeste mensen de viering op grote schermen op de Andrassy-boulevard. Er was een koor van zo’n 800 mensen van alle leeftijden, van kinderen tot grootouders. Voor de Mis nam Franciscus meer dan 20 minuten de tijd om de gelovigen te begroeten vanuit de pausmobiel.
De Argentijnse paus sprak de mensen daarbij meermaals aan in het Hongaars, een taal die hij leerde toen hij een jonge priester was in Buenos Aires en geregeld een klooster bezocht van zusters die in 1956 uit Hongarije waren gevlucht.
Dit is de eerste reis van paus Franciscus sinds zijn darmoperatie afgelopen juli. Hoewel hij zei dat hij het deze keer wat rustiger aan ging doen, heeft hij nog steeds een vol programma. In de komende drie dagen bezoekt hij vier steden in Slowakije en houdt hij negen toespraken. Op 15 september zal hij in de middag terugkeren naar Rome.
Tijdens de 115 minuten durende vlucht van Rome naar Boedapest was de paus zichtbaar in goede gezondheid en in een goed humeur. Hij begroette elk van de 74 journalisten die met hem meereisden en maakte grapjes met een aantal van hen. Hij nam daar zo uitgebreid de tijd voor, dat hij met spoed naar voren moest worden gebracht zodat het Alitalia-vliegtuig kon landen in Boedapest.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
