Het nieuwe Reflect Filmfestival biedt bezoekers niet alleen een divers filmaanbod, maar ook de ruimte om samen in gesprek te gaan over de diepere laag die geloof aan deze verhalen geeft. Voorzitter Jort van Slooten en bestuursadviseur Arnoud de Jong geven een kijkje achter de schermen.
Het begon met een simpel berichtje via LinkedIn. “Steven Buitinga, de initiatiefnemer, stuurde me in februari 2024 een bericht: ‘Hé, zou je een christelijk filmfestival willen organiseren?’” vertelt Jort van Slooten (29), filmjournalist en voorzitter van Stichting Reflect Filmfestival. “Ik kende hem niet, maar hij las mijn filmrecensies en speelde al een tijdje met het idee. Mijn reactie was meteen: ‘Lijkt me heel leuk.’”
Wat hen dreef, was het gemis van een dergelijk evenement in Nederland. “Er zijn tientallen filmfestivals, over de meest uiteenlopende thema’s – zelfs het Iers toerismebureau heeft z’n eigen festival. Maar iets dat specifiek op geloof gericht is, vanuit een christelijk perspectief? Dat bestond nog niet”, legt Van Slooten uit.
“Als Jezus een punt wilde maken, vertelde Hij een verhaal. Dit festival doet iets soortgelijks.”
Het plan kreeg echt vorm door het contact met Neema Media, de Nederlandse partner van het Amerikaanse Angel Studios. “Zij waren direct enthousiast. Ze vertelden dat ze in 2025 de film Bonhoeffer en een nieuw seizoen van The Chosen zouden uitbrengen. Als wij op tijd een festival op poten kregen, mochten we die film en serie vertonen.”
Voor Arnoud de Jong (29) was de insteek van het festival erg raak: “Als Jezus een punt wilde maken, vertelde Hij een verhaal. Dit festival doet iets soortgelijks: het vertelt verhalen, maar dan verfilmd. Extra mooi is het interkerkelijke karakter: een festival begonnen door twee protestanten, met een film over een katholieke heilige. [De Italiaans-Amerikaanse religieuze Francesca Cabrini, red.]
In het naprogramma gaat Carlien Geelkerken (VKMO), met protestantse wortels, in gesprek met pater Richard Steenvoorde, die op een protestantse leerstoel zit. Ook schuift bisschop Gerard de Korte aan, referent voor Kerk en Samenleving en voor Vrouw en Kerk – dé twee thema’s waar de film om draait.”
Die laagdrempeligheid is cruciaal, vindt De Jong. “Ik hoop dat uiteindelijk ook niet-christenen zich welkom voelen. Dat ze, letterlijk vanuit de luie stoel, iets meekrijgen van die christelijke boodschap.”
De organisatie wil bezoekers helpen om een goed gesprek te starten over de films. “In mijn omgeving merk ik dat dat soms lastiger is dan je denkt”, zegt Van Slooten. “Vaak loopt het gesprek zo: ‘Wat vond je ervan?’ ‘Ja, goed.’ ‘Ja, vond ik ook. Goed geacteerd?’ ‘Zeker.’ ‘Wat doe jij dit weekend?’ En dat was het dan.
Wij proberen daar een voorzetje voor te geven. Bijvoorbeeld door bij bijna elke film een naprogramma, inleiding of andere vorm van verdieping aan te bieden. Zo heb je net iets meer handvatten om het gesprek op gang te brengen.
En het mooiste zou zijn – dat is ook echt onze intentie – dat je vervolgens in de lobby gaat zitten, wachtend op de volgende film, en een praatje maakt met een andere bezoeker. Misschien iemand uit een totaal andere kerkstroming. Dat je daar een gesprek mee aangaat, want films zijn fantastische gesprekstarters.”
Bijzonder is het overkoepelende thema ‘Geloof onder vuur’. “We vertonen vier films waarin een christelijke hoofdpersoon in een oorlogssituatie terechtkomt en op basis van zijn geloof en geweten een keuze maakt”, vertelt Van Slooten.
“Denk aan pastor Dietrich Bonhoeffer, die ondanks zijn overtuiging dat doden niet geoorloofd is, besloot deel te nemen aan een complot tegen Hitler. Of Desmond Doss uit Hacksaw Ridge, die als pacifist mee naar het front ging om levens te redden.”
Bekijk de trailer van Bonhoeffer: Pastor. Spy. Assassin.:
Deze verhalen zijn volgens hem nu relevanter dan ooit. “We staan dit jaar stil bij tachtig jaar vrijheid, wat precies een maand na ons festival herdacht en gevierd zal worden. Met de huidige conflicten wereldwijd is het goed om na te denken over hoe we ons verhouden tot zaken als veiligheid, geloof en oorlog. Ik ben heel benieuwd welke inzichten daaruit voortkomen.”
Naast films biedt het festival ook verdieping in de vorm van workshops. “De workshop over Bonhoeffer is een kans om na de film dieper in zijn gedachtegoed te duiken”, vertelt Van Slooten. “Hoe vertaal je Bonhoeffers ideeën naar de Kerk anno 2025?”
Een andere workshop richt zich op het gebruik van The Chosen in jeugdwerk. “De serie is ontzettend geschikt voor kerkelijk gebruik, maar hoe voorkom je dat het gesprek blijft steken bij: ‘Ja, mooie aflevering’? In deze workshop leer je hoe je zo’n aflevering gebruikt als springplank voor een goed gesprek.”
De naam Reflect draagt verschillende betekenissen. “Het gaat om reflectie op de film, op jezelf, maar ook heel praktisch: het witte doek waarop het licht wordt geprojecteerd, is een reflecterend oppervlak”, zegt Van Slooten.
“Daarnaast willen we een afspiegeling zijn van wie Jezus is – een reflectie daarvan”, voegt De Jong toe. “En het festival zelf is een reflectie van de Kerk: een interkerkelijk samenwerkingsverband waarin we samen laten zien hoe wij ons verhouden tot film.”
De films die Reflect vertoont moesten in ieder geval raken aan geloof. Daarnaast waren er een paar belangrijke criteria. Allereerst: kwaliteit. “Het moesten films zijn waarvan je denkt: ja, hier wil ik een kaartje voor kopen en tijd aan besteden”, zegt Van Slooten. “We hebben bijvoorbeeld kritische, wat ingewikkeldere films, zoals Pinksterprins en De man uit Rome. Die hebben we onder het themaprogramma ‘Geloof je het zelf?’ geplaatst – films die je geloof echt bevragen.
Tegelijkertijd zijn er ook inspirerende films. Denk aan Cabrini, die het levensverhaal van de eerste Amerikaanse heilige Francesca Cabrini vertelt. We zochten naar films die vragen oproepen over de rol van de Kerk in de wereld en hoe Kerk en wereld zich tot elkaar verhouden. Cabrini hoort daar voor ons ook bij, ondanks dat die film niet in Nederland is uitgebracht. Dat we ‘m hier mogen vertonen, is natuurlijk geweldig.”
Bekijk de trailer van Cabrini:
De Jong: “Ons doel is geloof verdiepen en opbouwen. Maar om dat te bereiken, kozen we er juist ook voor om een aantal uitdagendere films te programmeren. Geloven betekent namelijk niet dat je moeilijke vragen uit de weg gaat. De waarheid kan die vragen wel aan.”
De eerste editie van Reflect belooft een inspirerend programma, maar de organisatoren kijken al verder vooruit. Jort van Slooten benadrukt het belang van betrokkenheid: “Het enthousiasme waarmee het festival wordt ontvangen is echt overweldigend. Onze doelstelling is om van Reflect een jaarlijks terugkerend evenement te maken, waarin heel christelijk Nederland breed betrokken is.
Ik zou willen zeggen: als je dit belangrijk vindt, help dan mee. Dus als je iets kunt bieden – in financiële zin, maar ook met je tijd of je kennis – dan kunnen we hier samen iets blijvends van maken.”
Arnoud de Jong voegt daaraan toe: “Ik hoop dat iedereen zich welkom voelt op dit evenement. Of je nou christen bent of niet, katholiek of protestant, of ongelovig. Die uitnodiging geldt ook voor mensen die kritisch staan tegenover de thema’s die langskomen. Ik hoop dat Reflect mag bijdragen aan godsontmoeting.
En dat we in de samenwerking tussen Kerken iets laten zien van de opdracht die Jezus ons gaf: ‘Aan jullie liefde voor elkaar zal iedereen zien dat jullie Mijn leerlingen zijn.’ Dat is mijn wens. En ik hoop dat mensen, ook als ze kritisch zijn, ons niet mijden, maar proberen het goede te zien in wat hier gebeurt.”
Reflect wil daarmee niet alleen een podium zijn voor film, maar ook een festival dat uitnodigt om samen te kijken, te luisteren en geraakt te worden – door het beeld en door elkaar.
Het Reflect Filmfestival vindt op 4 en 5 april plaats in Pathé Ede. Kijk voor tickets en voor meer informatie op reflectfilmfestival.nl.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.