In België worden dit jaar 536 volwassenen gedoopt tijdens de paaswake. Dat aantal is drie keer zoveel ten opzichte van tien jaar geleden. Eén ding valt daarbij op: Vlaanderen blijft sterk achter op Wallonië.

Volgens de Belgische bisschoppenconferentie is er sprake van een forse toename van het aantal dopelingen van veertien jaar en ouder: in 2024 waren het er 362 en tien jaar geleden, in 2015, nog maar 180. In tien jaar tijd is het aantal dopelingen dus verdrievoudigd.

Meer Waalse toetreders

“Dat is natuurlijk een vreugdevol gebeuren”, zegt Geert De Kerpel, woordvoerder van de Belgische bisschoppen. “Het is altijd mooi als mensen de stap zetten naar de katholieke Kerk, dat ze in hun zoektocht naar zingeving een antwoord in het Evangelie vinden.”

De bisschoppen hebben de cijfers ook per bisdom uitgesplitst. Opvallend is dat het aantal toetreders in Wallonië veel groter is dan in Vlaanderen. De Waalse bisdommen tellen samen met het vicariaat Waals-Brabant van het taalgrensoverstijgende aartsbisdom Mechelen-Brussel 302 dopelingen. De vier Vlaamse bisdommen hebben er samen met het vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen 132.

Discrepantie

Omdat in Vlaanderen bijna dubbel zo veel mensen wonen dan in Wallonië en Vlaanderen ook nog eens qua bevolkingspercentage katholieker is, is die discrepantie des te opmerkelijker. De Kerpel heeft geen “wetenschappelijk onderbouwde verklaring” paraat, maar wel vermoedens van waar het verschil gezocht moet worden.

“Deze ontwikkeling zien we al jaren: de getallen stijgen in alle bisdommen, maar ze zijn groter in het Franstalige deel van België. Daar is het seculariseringsproces in sommige regio’s vroeger begonnen en langer doorgegaan dan in Vlaanderen, waar je tot voor kort vrijwel uitsluitend kinderdopen zag.”

Omdat Wallonië meer ontkerkelijkt is, zijn daar dus meer ‘kandidaten’ voor het doopsel. Dat is goed te zien aan het feit dat het bisdom Doornik na het aartsbisdom de meeste volwassen dopelingen heeft: in die streek heeft de secularisering in het verleden ook het hardst toegeslagen.

‘Godvergeten-effect’

In Vlaanderen verscheen in 2023 de documentaire Godvergeten over seksueel misbruik in de Kerk. Dat zorgde voor veel maatschappelijke ophef; veel mensen lieten zich ook uitschrijven uit de Kerk, al is onduidelijk om hoeveel mensen het precies gaat. Maar heeft de documentaire ook invloed gehad op het aantal mensen dat toe wil treden tot de Kerk?

Volgens De Kerpel is er geen sprake van een ‘Godvergeten-effect’ omdat de aantallen volwassendoopsels al jaren een min of meer stabiel stijgende lijn vertonen. “Er zit wel eens af en toe een knik in, maar globaal gezien blijft het aantal doopsels in Franstalig en Nederlandstalig België toenemen.”

Geen lijn te trekken

De mensen die op latere leeftijd besluiten katholiek te worden komen uit alle lagen van de bevolking en alle hoeken van de samenleving. “De lijn is eigenlijk dat daarin geen lijn te trekken is”, zegt De Kerpel.

“Het zijn zowel migranten als mensen die in ons land geboren en getogen zijn, zowel tieners als ouderen”, zegt De Kerpel. “De oudste dopeling dit jaar is een dame van tachtig-plus die besloten heeft de stap te zetten.”

Eén ding hebben al die verschillende dopelingen wel met elkaar gemeen: “Het zijn allemaal mensen die zeggen dat ze op een bepaald moment door een woord of een gebaar zijn aangesproken op een manier zoals ze dat nog nooit eerder hebben meegemaakt. Dat ging steeds dieper en daar wilden ze steeds meer over weten, waardoor ze uiteindelijk zijn gaan geloven.”