Kerken hebben de afgelopen jaren veel geld en tijd aan armoedebestrijding besteed, maar lieten zich nauwelijks horen in het publieke debat daarover, blijkt uit het Armoederapport 2020-2022. Met de overhandiging van het rapport aan minister Schouten (Armoedebeleid) willen de Kerken zich weer in het gesprek mengen.
Gerechtigheid en barmhartigheid, zo luidt de titel van het Armoederapport 2020-2022 dat verschillende Kerken en kerkelijke hulporganisaties op maandag publiceerden. Voor de negende keer is gekeken naar wat er op kerkelijk vlak gedaan wordt aan armoedebestrijding en welke trends daarin gesignaleerd kunnen worden.
Het rapport berekent dat Kerken in de afgelopen drie jaar bijna 41 miljoen euro hebben uitgegeven aan een breed palet aan activiteiten, zoals het draaiende houden van voedselbankprojecten, mensen aan werk of scholing helpen en aan financiële ondersteuning. 2,2 miljoen uur hebben kerkelijke betrokkenen – zowel betaalde krachten als vrijwilligers – in die periode aan armoedebestrijding gespendeerd.
De kerkelijke aanpak van armoede beperkt zich volgens het rapport niet alleen tot gelovigen: 85 procent van de kerken richt zijn projecten ook op buitenkerkelijke mensen. Overigens blijkt het bewustzijn daarover onder de doelgroep maar beperkt: minder dan tien procent zou eraan denken bij een kerk aan te kloppen als ze steun nodig hebben.
Verder richten Kerken zich vooral op mensen die amper toegang hebben tot overheidsvoorzieningen, zoals dak- en thuisloze mensen en uitgeprocedeerde asielzoekers. Volgens Jurriaan Omlo, een van de onderzoekers achter het rapport, “vult de Kerk daar een gat op”.
“Er is nood aan plekken van vertrouwen en geborgenheid. Ik ben dankbaar dat Kerken dat kunnen bieden.”
Tweet dit!
Uit het rapport blijkt dat armoede als onderwerp steeds vaker op kerkelijke agenda’s voorkomt en dat er ook meer initiatieven tot samenwerking zijn – wat deels verband houdt met kerkelijke krimp.
Een dalende lijn wordt dan weer gesignaleerd in de mate waarin Kerken te horen zijn in het publieke debat over armoedeproblematiek. “De Kerk is grotendeels afwezig in het overkoepelende debat”, aldus Omlo. “Twintig tot dertig jaar geleden hoorden we de Kerken veel meer en wezen zij de overheid veel duidelijker op haar taken.”
Om dat tij te keren, werd het Armoederapport maandag in Den Haag overhandigd aan Carola Schouten, minister van Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen. Daarbij kondigde de minister plannen aan voor een gespreksgroep waarin Kerken, moskeeën en andere religieuze instituten haar periodiek op de hoogte brengen van de signalen die zij opvangen over armoedeproblematiek.
“De rol van de Kerk in de samenleving is ongelooflijk groot, maar bijna niet bekend”, zei Schouten na de ontvangst van het rapport. “Ik wil daar ambassadeur van zijn, om te laten zien dat de Kerk relevant is en er zonder Kerken een gat zou vallen in de aanpak van armoedeproblematiek.”
Schouten noemde verder het belang van wat Kerken kunnen bieden aan mensen die teleurgesteld zijn door het beleid van de overheid. “Er is nood aan plekken van vertrouwen en geborgenheid. Ik ben dankbaar dat Kerken dat kunnen bieden”, zei ze, waarbij ze de aanwezige vertegenwoordigers van diverse kerkgemeenschappen aanspoorde om zich daarvoor in te zetten, aangezien “de overheid die arm om de schouder misschien nooit kan bieden”.
Een van die aanwezige vertegenwoordigers was Gerard de Korte, bisschop-referent voor Kerk en Samenleving. Volgens hem maakt het onderzoek duidelijk “dat talloze christenen hun verantwoordelijkheid nemen en geld en tijd ondersteunen om kwetsbare medeburgers te ondersteunen”.
Het feit dat wat Kerken tegen armoede vaak weinig bekend is in bredere kringen, vindt de bisschop niet perse negatief. “Natuurlijk is het goed om af en toe te wijzen op de diaconale inzet van de Kerken, maar als het goed is, doen wij niet aan borstklopperij”, zei hij. “Waar nood is moet geholpen worden, met of zonder journalisten of cameramensen in de buurt.”
Nederlanders mogen zich niet “fatalistisch neerleggen” bij het bestaan van armen in de samenleving, waarschuwde bisschop De Korte. “De Kerken willen met hun stem een bijdrage leveren aan het moreel kompas van onze samenleving.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
