“Dit pausbezoek en deze ontmoeting van Franciscus met grootimam Ahmed al-Tayeb in een puur moslimland geven een duidelijke boodschap aan de hele wereld”, zegt de Libanees-maronitische patriarch Bechara Boutros Raï. “Wij willen samenleven ondanks onze verschillende godsdiensten.”
Dezer dagen trekken allerlei media in Abu Dhabi aan de mouw van de maronitische patriarch Bechara Boutros Raï, want de man is Arabischtalig. Ook voor Katholiek Nieuwsblad trok de Libanese kardinaal wat tijd uit om op de recentste reis van paus Franciscus terug te blikken. De reis loopt vandaag af.
“Wat hier aan de orde is,” zegt kardinaal Boutros Raï, “beperkt zich niet tot de Verenigde Arabische Emiraten. Dit pausbezoek is fundamenteel voor de hele Golfregio, ja zelfs voor het hele Midden-Oosten. Paus Franciscus zegt hier – samen met groot-imam Ahmed al-Tayeb uit Cairo – luid en duidelijk: ‘Laat ons samen strijd voeren, niet met wapens maar wel met dit belangrijke woord: ‘Genoeg! Genoeg fundamentalisme, genoeg terrorisme, genoeg wapengekletter!’”
Maakt het verschil uit dat de paus hier niet in een zogenaamd seculier land over godsdienstvrijheid praat – zoals dat wel het geval was toen hij pakweg Turkije of Egypte bezocht – maar in een land waarvan de leiders per definitie moslim zijn? “Goede vriend,” grinnikt de maronitische patriarch. “Er is maar één land in de regio waar dat niet het geval is: Libanon.”
“In alle Arabische landen wordt de vrijheid van eredienst beperkt. De christenen die in deze landen wonen, weten al lang dat de islam er staatsgodsdienst is en aan de basis van het rechtssysteem ligt.”
Boutros Raï heeft groot-imam al-Tayeb gisteren ook horen zeggen dat christenen zich niet langer ‘minderheden’ mogen noemen, maar volwaardige burgers zijn. “De christenen hier kennen hun plaats in de samenleving; daarom ook worden zij vaak gerespecteerd.” De maronitische primaat noemt de oosterse christenen dan ook ronduit “experten in de co-existentie”.
“Wat ons in deze regio echter dreigt te vernietigen, is de oorlog die ons van buitenaf wordt opgelegd. Stop de wapenhandel, stop de geopolitieke spelletjes. Want de slachtoffers zijn altijd de kleine mensen, niet de machtigen der aarde.”
Wordt het wapengeweld in het Midden-Oosten dan van buitenaf ingevoerd? “Natuurlijk”, zegt de maronitische patriarch. “Wie levert wapens? Onze mensen zijn de slachtoffers van het grote conflict tussen Saoedi-Arabië en Iran en hun respectievelijke bondgenoten. Het is altijd de onschuldige bevolking die de prijs betaalt, zowel in Syrië en Irak als in Palestina of Jemen.”
In zijn eigen land leven nog altijd miljoenen oorlogsvluchtelingen uit Syrië. “Het Westen bevordert hun terugkeer naar hun thuisland allerminst,” zegt kardinaal Boutros Raï. “Die terugkeer gaat hooguit mondjesmaat, omdat de internationale gemeenschap deze humanitaire kwestie niet wil loskoppelen van puur politieke overwegingen.”