Het stadsklooster La Verna in Amsterdam Nieuw-West is voorgoed gesloten. De laatste twee franciscanen, broeders Rob Hoogenboom (77) en Frans Gerritsma (80) zijn verhuisd naar een nieuw onderkomen. “Mensen vinden het heel erg.”

La Verna was meer dan alleen een klooster. Het was een plek vol betekenis, zowel voor de broeders als voor de buurt. “In La Verna liggen ontzettend veel herinneringen aan verschillende tijden”, vertelt broeder Hoogenboom.

“In de beginjaren woonden we samen met de broeders van Oudenbosch, een religieuze gemeenschap die veel betekend heeft voor het onderwijs in Amsterdam. Toen we daar begonnen, waren we met zes broeders van Oudenbosch en acht franciscanen.” Door de jaren heen veranderde dat. Veel broeders werden ouder, en het klooster raakte leger.

Centrum voor spiritualiteit

Maar juist in die periode ontstond iets bijzonders: “Veel van de oudere broeders waren nog actief, en ikzelf werkte destijds in de theologieopleiding. In die jaren is er heel organisch iets moois gegroeid: een centrum voor spiritualiteit. Het was alsof er een plant langzaam uitgroeide, met allerlei activiteiten. Als ik daarop terugkijk, voel ik vooral dankbaarheid en vreugde.”

Een afscheidsbijeenkomst met oud-medewerkers en vrijwilligers bood een moment van reflectie en waardering: “Samen hebben we teruggeblikt op wat we daar allemaal hebben beleefd. Het was een heerlijke viering en een goede manier om afscheid te nemen.”

Aanwezigheid voortzetten

De keuze om te verhuizen kwam voort uit een praktisch dilemma. “We bleven met slechts twee broeders in een groot huis achter. Het pand telde ooit veertien bewoners. We stonden voor de keuze: wat nu?”

Ondanks het besluit van de orde om zich te concentreren op huizen buiten Amsterdam, wilden Hoogenboom en Gerritsma hun aanwezigheid in de stad voortzetten. Hoogenboom: “Persoonlijk heb ik een lange geschiedenis in Amsterdam en wilde ik heel graag hier blijven. Mijn medebroeder voelde dat ook zo.”

De verhuizing bracht uitdagingen met zich mee, maar ook een gevoel van verbondenheid: “Tijdens de verhuizing hebben we ervaren hoe verbonden we zijn met de mensen om ons heen. De hulp die we kregen, was bijna overweldigend. Het is hartverwarmend om te merken hoe betrokken mensen zijn, en dat geeft veel moed om door te gaan.”

‘Ongelofelijk vies’

Het nieuwe huis aan de Louis Bouwmeesterstraat biedt hun in ieder geval voor de komende vijf jaar een nieuwe thuisbasis en mogelijkheden om veel activiteiten voort te zetten. “Ons nieuwe onderkomen is een fijne pastorie. Zo kan de derde orde bestaande uit lekenfranciscanen hier blijven samenkomen, en er is ook ruimte voor andere groepen die gebruik willen maken van de plek. Op die manier proberen we onze franciscaanse presentie in Amsterdam, hoe bescheiden ook, voort te zetten.”

Het nieuwe pand had echter flink wat aandacht nodig. “Ons nieuwe huis is prachtig geworden, maar het was een schok toen we er voor het eerst binnenkwamen. Het had drie jaar leeggestaan, was ongelooflijk vies, en er was nauwelijks onderhoud gepleegd. Gelukkig was er een enorme bereidheid van mensen om te helpen. Samen hebben we het huis schoon en leefbaar gemaakt, en nu is het echt een fijne plek die ruimte biedt voor ons werk.”

Gevoel van thuis-zijn

Hoewel broeder Rob Hoogenboom positief naar de toekomst kijkt, weet hij ook wat hij achterlaat. “Het was een omgeving die heel vertrouwd voelde. Je kende de mensen, kwam ze tegen op straat, en wist je weg. Dat gevoel van thuis-zijn in een wijk zal ik missen.” La Verna was jarenlang een plek waar hij zich verbonden voelde met de gemeenschap, zowel binnen als buiten de muren van het klooster. “Wie weet, misschien ontstaat dat hier ook weer.”

Hij benadrukt het belang van verbinding met de omgeving: “In La Verna hebben we veel mensen gastvrijheid geboden, waaronder vluchtelingen en stagiairs die tijdelijk onderdak nodig hadden. Ook het zeemanspastoraat had een medewerker die bij ons woonde. Met een groot huis konden we veel betekenen, en dat is iets waar ik met warmte aan terugdenk.”

Interreligieuze dialoog

Ook de interreligieuze dialoog blijft voor hem belangrijk. “We hebben vanaf het begin van ons verblijf in Nieuw-West deelgenomen aan interreligieuze dialogen in de wijk. Eind jaren negentig, toen er rellen waren in de buurt, hebben we goede relaties opgebouwd met de moslimgemeenschap. Die zijn altijd blijven bestaan.”

Zelfs in hun nieuwe woning hopen de broeders die rol te behouden: “Het afgelopen halfjaar bijvoorbeeld kwam er een groep vrouwen die graag samen de Koran wilden lezen. Ze vroegen of ze dat bij ons mochten doen, en dat hebben we mogelijk gemaakt. We moeten nog bekijken of dat in onze nieuwe locatie ook haalbaar is, maar we zijn blij dat we zulke dingen konden bieden.”

‘Een teken van hoop’

Ondanks het verlies van La Verna blijven de broeders optimistisch. “Mensen vinden het heel erg”, zegt Hoogenboom. “Ik werd op straat aangesproken door iemand die zei: ‘Ik kwam er niet vaak, maar jullie huis was altijd een teken van hoop.’ Veel mensen hebben het gevoel dat ze iets waardevols kwijtraken, en dat betreur ik ook. Tegelijkertijd is het een realiteit, net zoals veel kerken tegenwoordig sluiten.”

Over de toekomst zegt hij: “Mijn hoop is dat wij op een goede manier van dienst kunnen blijven hier, en dat we dat in goede gezondheid kunnen doen. Daarbij hoort ook dat we ons werk aanpassen aan onze leeftijd, zodat er tijd is voor rust, lezen en misschien wat muziek maken.”

Met een stevige basis in hun nieuwe woning en een warme herinnering aan La Verna blijven de broeders zich inzetten voor de stad en haar bewoners. “We zijn blij dat we van onze minister-provinciaal de zegen hebben gekregen om op deze manier in Amsterdam verder te gaan. We zullen ons best doen om onze taak naar eer en geweten, en met de krachten die we nog hebben, zo goed mogelijk voort te zetten.”