Het Nijmeegs college overvalt de franciscanen met een spoedprocedure om een pand dat al in de verkoop is aan te wijzen als gemeentelijk monument. Het gemeentebestuur wil hiermee sloop van het voormalig klooster en studiehuis van de franciscanen voorkomen. De franciscanenbroeders reageren met verbazing.

“Het afbreken van het pand is nooit de intentie bij de verkoop van het Nijmeegse pand geweest”, zegt broeder Hans-Peter Bartels in een eerste reactie.

Angst

In het voorjaar besloten de franciscanen om het 95 jaar oude pand aan de Vermeerstraat te verkopen. De leeftijd van de overwegend zorgbehoevende broeders nam toe, de gezondheid af. De acht broeders moesten verhuizen. De laatste bewoner, minderbroeder Hans van Bemmel, verliet 1 juli het klooster. Die dag werd ook de kloosterkapel officieel aan de eredienst onttrokken.

Het klooster ging voor 3,5 miljoen euro de markt op. De angst sloeg de omwonenden om het hart bij de gedachte dat het pand tegen de grond zou gaan. De buurt startte een petitie die de afgelopen weken door ruim drieduizend mensen ondertekend is.

Volgens Bartels zijn de buurtbewoners over dit onderwerp nooit in gesprek met de franciscanen gegaan. “Ze hebben ons nooit benaderd. We zagen de petitie recentelijk op Facebook langskomen”, vertelt Bartels. Hij zegt “niet te begrijpen waar het verhaal van sloop vandaan komt. Voorwaarde van verkoop is altijd geweest dat het karakter van het pand behouden blijft en dat het voor een maatschappelijk-sociale functie zal dienen.”

Via de media

Voor het stadsbestuur was de petitie echter aanleiding om de beschermingsprocedure te versnellen. “Het klooster is van waarde voor Nijmegen als herinnering aan het Rijke Roomse leven van de stad eind 19e en begin 20e eeuw”, licht communicatievoorlichter van de gemeente Nijmegen, Marinka Dohmen, toe. “We willen daarom voorkomen dat het pand gesloopt wordt door een nieuwe eigenaar.”

Het klooster zou volgens de gemeentelijke planning in 2025 op de monumentenlijst geplaatst worden. “De eigenaar is hier in oktober over geïnformeerd”, voegt Dohmen toe.

Over de spoedprocedure heeft de gemeente Nijmegen nog geen contact met de franciscanen gehad, vertelt Bartels. “Onze makelaar schijnt wel op de hoogte te zijn gebracht, maar wij hebben het via de media vernomen.” Dohmen bevestigt dit en zegt dat “gesprekken met de eigenaar en de potentiële koper nog moeten volgen”.

Gevolgen verkoop

Door de bescherming is er voortaan een vergunning nodig voor restauratie, sloop of verbouwing. Of dit gevolgen voor de verkoop heeft, kunnen beide partijen niet zeggen.

De inschrijving voor de koop van het pand is vrijdag gesloten, vertelt Bartels. “En eigenlijk verbaasde het mij dat het klooster geen monument was. Ik denk dat als je zo’n pand koopt, je wel weet dat het op den duur een monument gaat worden.”

Met hoeveel potentiële kopers de makelaar in gesprek is, weet Bartels niet.

Mogelijkheden voor verduurzaming

Ook Dohmen geeft aan niet te kunnen zeggen wat het effect van dit beschermingsbesluit op de verkoop zal zijn. “Als gemeente weten wij dat niet. Er worden veel monumenten verkocht en verbouwd. Er zijn goede voorbeelden van herbestemde monumenten.”

Volgens Dohmen zijn er ook goede mogelijkheden zijn voor verduurzaming van gemeentelijke monumenten.

Besluit

Het besluit staat open voor bezwaar en beroep. Na advies van de Commissie Beeldkwaliteit zal de gemeenteraad uiteindelijk beslissen of het pand al dan niet op de monumentenlijst komt. Dat moet binnen een half jaar gebeuren, anders vervalt de huidige bescherming van de spoedprocedure.