Het plan om de Sint-Theresiakerk in het Eindhovense stadsdeel Strijp om te vormen tot opvang voor ‘huislozen’ is van de baan door financiële en juridische obstakels. Wat wordt nu de toekomst van het gebouw?
Het idee werd bedacht door opvangorganisatie Springplank040 in samenwerking met de parochie Sint Joris, waar de Theresiakerk ook onder valt. Nico van Dongen, vastgoedbeheerder van de parochie, licht toe voor welke doelgroep er een opvang in de kerk gerealiseerd zou worden.
“Het gaat om mensen die normaal maatschappelijk functioneren, maar die van de ene op de andere dag in de problemen zijn gekomen, bijvoorbeeld doordat ze door hun partner op straat zijn gezet.” Het gaat dus om mensen in een relatief minder ernstige of hulpbehoevende situatie dan ‘traditionele daklozen’. “Dit noemen wij ‘huislozen’. De oorzaak is vaak het tekort aan huizen vandaag de dag.”
De betrokken partijen waren aanvankelijk enthousiast over het idee om de kerk in te zetten voor tijdelijke opvang van huislozen, maar door de hoge kosten voor de verbouwing en de complexiteit van de situatie bleek het plan niet haalbaar.
“Door de regelgeving kunnen de mensen die daar tijdelijk verblijven niet in aanmerking komen voor huursubsidie, omdat het geen reguliere woonruimte is, maar zorgverblijf. Hierdoor was het geen haalbare business case”, legt Van Dongen uit.
“Het betekent dat we opnieuw moeten beginnen en een nieuwe bestemming moeten zoeken voor de kerk. Er zijn nog geen concrete ideeën of initiatieven.” De zoektocht naar een nieuwe bestemming is een terugkerend thema, want in de afgelopen twaalf jaar zijn er al meerdere pogingen gedaan om de kerk te herbestemmen.
Zo werd er bijvoorbeeld gekeken naar het idee om woningen in de kerk in te richten, maar dit werd als onrealistisch beschouwd vanwege de status van het gebouw als rijksmonument. Daarna werd de tijdelijke opvang voor huislozen onderzocht, maar dit stuitte dus op technische, financiële en juridische obstakels.
De teleurstelling is duidelijk: “We waren toch wel een beetje geschrokken. Het plan was al behoorlijk ver uitgewerkt. We moeten nu met verschillende partijen verder overleggen. We blijven echter doorgaan en zoeken naar andere mogelijkheden voor het gebouw, want er moet wel iets mee gebeuren. Het is een lastige situatie, maar we geven niet op.”
Er was ook een probleem met twee zeldzame communiebanken, het altaar en het doopvont in de kerk. Een kerk nabij Stockholm wilde deze overnemen. Erfgoeddeskundigen oordeelden echter dat de objecten onlosmakelijk verbonden zijn met het monumentale pand, waardoor verwijdering de historische waarde van de kerk zou aantasten. Ze blijven daarom in Eindhoven.
In de tussentijd wordt het gebouw goed onderhouden, maar blijft het verder leegstaan. De kerk wordt regen- en winddicht gehouden, en er zijn af en toe vrijwilligersactiviteiten, maar verder wordt er niks mee gedaan.
De behoefte aan opvanglocaties in Eindhoven blijft groot, zo stelt Van Dongen: “In Eindhoven komen jaarlijks drie tot vierhonderd mensen op straat te staan, vaak van de ene op de andere dag. Deze mensen moeten ergens onderdak vinden, vooral als ze niet bij vrienden of familie terecht kunnen. Ze moeten een plek hebben om maatschappelijk te blijven functioneren.”
De parochie blijft hoopvol. “Op dit moment wordt er nagedacht met verschillende partijen over een nieuwe maatschappelijke of culturele invulling van de kerk. We gaan binnenkort weer in gesprek met de gemeente en de buurtbewoners, die natuurlijk ook hun mening over het project hadden.”
Hij blijft positief over de herbestemming van de kerk, ondanks de uitdagingen die dit met zich meebrengt. “In 2012-2013 hebben we vijf kerken onttrokken aan de eredienst, waarvan vier inmiddels succesvol herbestemd zijn. Dus het kan, maar je hebt wel een goede partij en een goed plan nodig.”
Het is voorlopig dus afwachten wat de toekomst brengt voor de Theresiakerk. Van Dongen hoopt op een bestemming die de kerk in stand houdt zonder de historische waarde te schaden: “Ik hoop dat er een passende bestemming voor de kerk komt, eentje die geen hoge parkeereisen met zich meebrengt, want daar is simpelweg geen ruimte voor.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
