Het oecumenische klooster Westerhûs in Friesland opent op Eerste Pinksterdag haar nieuwe buitenkapel. Deze ‘Kapel fan de Alde Friezen’ is gebouwd met stenen van middeleeuwse kerken en kloosters en vormt zo een eerbetoon aan zowel de kloostertraditie als de Friese geschiedenis.
Het klooster Westerhûs, vlakbij het dorpje Hilaard in de buurt van Leeuwarden, is alles behalve een typische kloostergemeenschap. Het vorig jaar geopende klooster, gevestigd in een voormalige boerderij, wordt niet bewoond door katholieke religieuzen, maar door een oecumenische gemeenschap van mannen en vrouwen.
Bij een atypisch klooster past een atypische kapel. De ‘Kapel van de Alde Friezen’, die op Eerste Pinksterdag officieel geopend wordt, is dan ook een ronde, onoverdekte ruimte, aangelegd in een voormalige kuilsilo. De muren zijn overdekt met Alde Friezen, oftewel kloostermoppen, een soort grote bakstenen die in de middeleeuwen veel gebruikt werden.
370 kloostermoppen, afkomstig van middeleeuwse kerken en kloosters uit Friesland, vormen de binnenruimte van de kapel. De stenen zijn voorzien van messing plaatjes met daarop de naam van de plaats van herkomst; het betreft dan ook niet zomaar een verzameling stenen, maar het resultaat van veertig jaar onderzoek.
De kloostermoppen komen uit de collectie van de in 2010 overleden Lodewijk Damsma, die in 1985, het jaar van Titus Brandsma’s zaligverklaring, begon met het verzamelen van kloostermoppen van middeleeuwse kerken en kloosters uit Friesland. In het Heilig Jaar 2000 werd met een groot deel van zijn verzameling een muur gebouwd in de Friezenkerk in Rome.
“In 2008 nam Damsma contact met ons op, omdat hij had gehoord van ons idee om een nieuw klooster te beginnen”, vertelt Hinne Wagenaar, dominee en bewoner van Westerhûs. “Hij vroeg of wij zijn overgebleven stenen wilden overnemen – het liefst om ze voor een kapelletje te gebruiken.”
Het heeft enige tijd geduurd, maar Damsma’s wens is toch nog in vervulling gegaan. De buitenkapel is bedoeld als een plek “voor verstilling en gebed”, legt Wagenaar uit. “Het waait hier veel, maar als je daar naar binnen gaat, is alles plotseling heel rustig en sereen.”
“Je kunt er gaan zitten, bidden en een kaarsje opsteken. Voor ons als kloosterbewoners en voor onze gasten is het ook een plek om onze ochtend-, middag- of avondviering te houden. Dat doen we meestal binnen, maar dat kan op gezette tijden ook buiten.” Ook mensen die langskomen over het openbare wandelpad bij het klooster zijn welkom om de kapel te bezoeken.
Westerhûs is geen katholiek klooster, maar de kloostermoppen zijn wel afkomstig van katholieke gebouwen. De stenen vormen volgens Wagenaar een tastbaar eerbetoon aan twee zaken: “Wij noemen onszelf een nieuwe monastieke beweging. Er bestaat natuurlijk een hele lange traditie van monastiek leven: die willen we eren en in stand houden.”
Daarnaast verwijzen de kloostermoppen naar de geschiedenis van Friesland. “We willen onze geestelijke en onze natuurlijke voorouders niet vergeten. Het oude waarderen we, herinterpreteren we en nemen het mee naar de toekomst. We wortelen in onze traditie, qua taal, cultuur, geschiedenis en kerk- en kloosterbouw. Op die manier zijn we verbonden met onze voorouders.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
