Tijdens een persconferentie namens de Nederlandse bisschoppenconferentie, deelde mgr. Hans van den Hende maandagmiddag zijn persoonlijke herinneringen aan de overleden paus Franciscus. Hij blikte ook vooruit op de Nederlandse bedevaart naar Rome, die zaterdag begint.

Uitgerekend deze zaterdag gaat de Nationale Bedevaart naar Rome van start. Onder de meer dan 1100 pelgrims zijn ook bijna alle Nederlandse bisschoppen. Bij de persconferentie maandagmiddag naar aanleiding van het overlijden van paus Franciscus noemde Hans van den Hende, voorzitter van de Nederlandse Bisschoppenconferentie en bisschop van Rotterdam, die timing “heel bijzonder en ook een beetje vreemd”.

Het kan goed zijn dat de Nederlandse groep ook in Rome is als de uitvaart van de paus plaatsvindt. Hoe het gaat lopen, is nu nog onduidelijk, zei Van den Hende. Mogelijk zijn bepaalde geplande programmaonderdelen niet meer mogelijk, maar de reis gaat wel door, benadrukte hij meermaals.

Ook kardinaal Eijk gaat met de bedevaart mee. “Hij kan dan waarschijnlijk meteen in Rome blijven voor het conclaaf”, zei Van den Hende met een lach. Eijk mag als kiesgerechtigde kardinaal bij het conclaaf ook zijn stem uitbrengen voor een nieuwe paus. Of hij vanwege dat conclaaf eerder dan zaterdag naar Rome moet, kon Van den Hende nu nog niet zeggen.

Gevraagd of de Nederlandse bisschoppen een voorkeur hebben voor een opvolger van de paus, antwoordde Van den Hende ontkennend. “Nee, wij geloven dat de Kerk haar weg gaat door de tijd en dat de Heilige Geest haar daarin leidt.” Ook hijzelf ontkende een voorkeur te hebben, “al kan dat misschien in de komende dagen veranderen”.

Bezoeken aan de paus

Van den Hende deelde tijdens de persconferentie ook zijn persoonlijke herinneringen aan de paus, die hij een echte “man van geloof” noemde. Hij ging vooral in op de twee Ad Limina-bezoeken die de Nederlandse bisschoppen aan Franciscus brachten. Dat eerste bezoek vond plaats in 2013, vlak na zijn aantreden, het tweede in 2022.

Dat waren, “echt persoonlijke ontmoetingen”, zei Van den Hende. De paus legde dan zijn vooraf voorbereide toespraak op de kast neer (“Die kunnen jullie later nog wel lezen”) en sprak uit de losse pols met zijn collega-bisschoppen. “Het was een echte dialoog van broeders met elkaar”, zei Van den Hende.

Het overlijden van de paus kwam voor de Nederlandse bisschoppen, ondanks zijn ziekte, “toch nog plotseling”. Van den Hende noemde het vooral bijzonder dat Franciscus’ pontificaat feitelijk begon en eindigde met gebed op het balkon van de Sint-Pieter.

Bij zijn aantreden als paus op 13 maart 2013 begon hij op dat balkon met gebed en zijn laatste openbare optreden was zondagmiddag. Toen verscheen hij toch nog onverwacht op het balkon om de paaszegen Urbi et Orbi uit te spreken.

“Twaalf jaar paus Franciscus zijn voorbij gevlogen”, zei Van den Hende. Hij eindige de persconferentie met een verzoek tot gebed: voor de overleden paus, voor het conclaaf, voor zijn opvolger en voor de Kerk.

“In mijn hoofd hoor ik de paus nog steeds vol enthousiasme zeggen: Avanti! Voorwaarts!”, aldus Van den Hende.