In het afgelopen jaar zijn er 218 meldingen van seksueel misbruik binnen een pastorale relatie in de Kerk in België gedaan. Een vervijfvoudiging, zo blijkt uit het recent gepubliceerde jaarverslag van de Belgische bisschoppenconferentie.
Het onderzoek beslaat de periode van 1 juli 2023 tot 30 juni 2024. Een persmededeling stelt dat de televisiereeks Godvergeten van de VRT, waarin elf slachtoffers van misbruik hun verhalen deelden, een duidelijke impact op de meldingscijfers heeft gehad. Een jaar eerder waren het er nog 47.
De uitzending heeft bijgedragen aan een toegenomen maatschappelijke aandacht voor de misbruikschandalen binnen de Belgische Kerk en heeft veel mensen ertoe aangezet om incidenten uit het verleden te melden.
Van de 218 geregistreerde meldingen worden er in het rapport 165 geanalyseerd, omdat 53 van de meldingen zich nog bevinden in een te vroeg stadium van behandeling. Deze tellen dus nog niet meer in de percentages die genoemd worden in het rapport.
De meeste meldingen komen uit het Nederlandstalige gebied (76 procent), en in 84 procent van de gevallen zijn de slachtoffers zelf degene die de melding maken. De meerderheid van de slachtoffers is ouder dan veertig jaar, met een aanzienlijk aantal boven de zestig. Dit suggereert dat het voor slachtoffers vaak een lange weg is geweest om hun ervaringen te delen.
Van de meldingen zijn er 110 gedaan door mannen en 55 door vrouwen. In 98 procent van de gevallen zijn de daders mannen. Het merendeel van de meldingen heeft betrekking op incidenten die meer dan 34 jaar geleden hebben plaatsgevonden. 15 meldingen dateren van na 2000 en zijn vooral gerelateerd aan machtsmisbruik tussen volwassenen.
Het merendeel van de daders is inmiddels overleden, wat de complexiteit vergroot. De Kerk heeft toegezegd dat alle nog levende daders zijn geschorst van hun pastorale functies en heeft in enkele gevallen dossiers aan justitie overgedragen.
Sinds de schandalen rond Roger Vangheluwe in 2010 heeft de Kerk verschillende opvangpunten voor slachtoffers opgericht. Sinds 2021 zijn deze punten samengevoegd tot twee gemeenschappelijke centra, die ook toegankelijk zijn voor volwassenen die machtsmisbruik hebben ervaren.
Desondanks zijn er zorgen geuit over de effectiviteit van de geboden herstelmaatregelen. Critici wijzen op de financiële compensaties, die door veel slachtoffers als onvoldoende worden ervaren.
De bedragen lijken niet altijd in verhouding te staan tot het geleden leed, en worden vaak gezien als een symbolische erkenning zonder daadwerkelijke financiële rechtvaardiging. De Kerk heeft erkend dat het een uitdaging is om psychische schade om te zetten in financiële compensatie.
Veel slachtoffers uiten hun onvrede over de geheimhouding van procedures, wat hen het gevoel geeft dat er nog steeds sprake is van een doofpotcultuur. Hoewel de Kerk een transparant beleid heeft geïntroduceerd, blijft de schaduw van het verleden hangen.
Het rapport benadrukt dat slachtoffers vrij zijn om over hun ervaringen te spreken, maar dat dit is niet altijd duidelijk gecommuniceerd door de Kerk. De vertrouwelijkheid van de procedures heeft in sommige gevallen geleid tot misverstanden.
De Belgische Kerk werkt momenteel aan een aangepast beleidsplan dat is gebaseerd op parlementaire aanbevelingen. Op zaterdag 7 december plant de Kerk een nieuwe ontmoetingsdag met slachtoffers van seksueel misbruik om het actieplan voor te stellen en naar hun opmerkingen en zorgen te luisteren.
Het rapport roept slachtoffers op om naar voren te stappen, ongeacht de tijd die is verstreken sinds de gebeurtenissen. De Kerk belooft volledige medewerking aan de gerechtelijke instanties en heeft de intentie uitgesproken om verder te werken aan herstel en erkenning voor slachtoffers van seksueel misbruik.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
