De Franse bisschoppen zijn niet van plan de onschendbaarheid van het biechtgeheim in twijfel te trekken. De Franse overheid overweegt wel om die optie te onderzoeken.

“De kerkwetten kunnen in Frankrijk niet verschillen van die in de rest van de wereld”, laten de bisschoppen bij monde van woordvoerster Karine Dalle weten. “Een priester die het biechtgeheim verbreekt, wordt nog altijd geëxcommuniceerd.”

Ophef

De bisschoppen reageren daarmee op ophef rondom aartsbisschop Moulins-Beaufort, voorzitter van de Franse bisschoppenconferentie, die kort na het vernietigende rapport over seksueel misbruik in de Franse Kerk in een interview zei dat het biechtgeheim boven de wetten van de Franse republiek staat. “Hij sprak de waarheid, maar deze waarheid wordt door niet-katholieken vaak niet begrepen.”

De Franse minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin nodigde aartsbisschop Moulins-Beaufort na dat interview uit voor een gesprek. Sommige media berichtten dat de aartsbisschop in dat gesprek had toegezegd dat priesters de politie moeten waarschuwen wanneer biechtelingen over misbruik biechten. Deze berichten zorgden voor verbijstering in katholieke kringen.

Zwijgplicht op de schop

Hoewel de Franse wet lange tijd respect heeft getoond voor de onschendbaarheid van het biechtgeheim, overweegt de regering die wetten nu aan te passen. Eerder zijn er ook al aanpassingen gedaan binnen de vertrouwelijkheidsafspraken van bepaalde seculiere beroepsgroepen, zoals advocaten.

“Er zijn bepaalde voorwaarden gesteld aan het beroepsgeheim van bijvoorbeeld huisartsen en advocaten; als zij weten dat een minderjarige van vijftien of jonger misbruikt wordt, zijn ze verplicht om hun zwijgplicht te verbreken”, legt Dalle uit. “Dit is om verder misbruik te voorkomen, omdat pedocriminaliteit compulsief is.”

“Minister Darmanin heeft gezegd dat het biechtgeheim in de toekomst ook onder die regeling zou kunnen vallen. Als de wet dat eist, moeten priesters het biechtgeheim schenden, waarop Rome hen excommuniceert. Waarschijnlijk zullen er nog wel wat aanpassingen op die regel volgen, maar of het Vaticaan die accepteert, is moeilijk te zeggen. Maar aartsbisschop Moulins-Beaufort heeft in geen geval gezegd dat het biechtgeheim geschonden mag worden”, benadrukt ze. “Dat heeft hij nooit gezegd.”

Meldplicht werkt averechts

Moulins-Beaufort deed zijn uitspraken over de onschendbaarheid van het biechtgeheim na de publicatie van het Franse misbruikrapport waarin geschat wordt dat tussen 1950 en 2020 330.000 mensen misbruikt zijn door zowel geestelijken als niet-geestelijken binnen de Kerk in Frankrijk.

Het rapport bevat 45 aanbevelingen, waaronder het verzoek van de Kerk om het biechtgeheim bij misbruikkwesties te heroverwegen. Het Vaticaan heeft de onschendbaarheid van het biechtgeheim altijd fel verdedigd, zeker nu wereldwijd steeds vaker wetten over een meldplicht worden ingevoerd.

Volgens Dalle kan een meldplicht voor priesters zelfs averechts werken in de strijd tegen misbruik. “Als deze regels worden ingevoerd, zal geen enkele kindermisbruiker nog gaan biechten. Dat geldt misschien ook voor kinderen, voor wie het biechthokje een plek om te spreken is. De biecht geeft het kind een kans om zich te uiten; na de biecht kan een priester het kind vragen om opnieuw zijn verhaal te doen, maar dan buiten de context van de biecht – en dus buiten het biechtgeheim om.”