Bisschop Jean-Marc Micas van Tarbes en Lourdes heeft besloten de mozaïeken van Marko Rupnik op de deuren van de Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans te bedekken. Rupnik, een voormalige jezuïet, wordt beschuldigd van seksueel en geestelijk misbruik.
De bisschop lichtte zijn besluit toe in een interview dat op 31 maart werd gepubliceerd door het heiligdom. “Samen met mijn collega’s voelde ik dat een symbolische stap nodig was om iedereen, die zich nu gehinderd voelt om de drempel over te gaan, te verwelkomen. Daarom zijn alle deuren van de basiliek aangepast”, aldus bisschop Micas.
Of de overige mozaïeken op de gevel ook bedekt worden, is nog niet bekend. Op 31 maart deelde het heiligdom een foto op X van medewerkers die de deuren bedekten.
De bisschop koppelde deze actie aan het Heilig Jaar. De basiliek in Lourdes is een van de twee aangewezen plaatsen in het bisdom waar pelgrims door de heilige deur kunnen gaan om een volle aflaat te verkrijgen. Daarnaast wees hij op de nationale gebedsdag voor slachtoffers van seksueel misbruik in de Kerk, die op 28 maart plaatsvond. “De twee zijingangen zijn op 31 maart bedekt en de grote centrale deuren volgen binnenkort, nog voor de start van het bedevaartseizoen”, voegde hij toe.
Een van de vermeende slachtoffers van pater Rupnik, zuster Samuelle, reageerde positief: “Ik ben blij met deze duidelijke en concrete daad. Niet alleen woorden, maar een helder uitgelegd gebaar.”
Laura Sgro, advocaat van vijf vrouwen die Rupnik van misbruik beschuldigen, sprak namens hen van “vreugde in ons hart” en zij bedankte bisschop Micas. “Zijn besluit om de deuren van de basiliek te bedekken is zorgvuldig overwogen en werd sterk tegengewerkt”, zei zij.
Zij benadrukte dat de kernvraag niet is of men de kunstenaar van zijn werk kan scheiden, maar of het kunstwerk los kan worden gezien van het misbruik. “Dat is niet mogelijk, omdat sommige slachtoffers juist tijdens en met betrekking tot het maken van deze werken zijn misbruikt.”
Volgens Sgro moet iedere gelovige vrij kunnen bidden, zonder geconfronteerd te worden met kunstwerken die mogelijk een plaats van misbruik waren.
De mozaïeken van Rupnik werden in 2008 vervaardigd ter gelegenheid van de 150ste verjaardag van de Mariaverschijningen aan Bernadette Soubirous. Op 2 juli 2024 kondigde het heiligdom al aan dat de mozaïeken “uiteindelijk” verwijderd zullen worden. Pater Rupnik wordt beschuldigd van geestelijk en seksueel misbruik van 20 tot 40 volwassen vrouwen, wat in 2022 openbaar werd gemaakt. Het Vaticaan onderzoekt de zaak nog.
Bisschop Micas stelde in 2023 een commissie samen om de kwestie te bestuderen. Deze bestond uit een officier van justitie, een advocaat, experts in religieuze kunst, slachtoffers en anderen met uiteenlopende standpunten.
Volgens de bisschop begon het proces van verwijdering niet nu, maar al in juli 2023, toen werd besloten de mozaïeken niet langer ‘s nachts te verlichten tijdens processies.
Micas wil een werkgroep oprichten om verdere beslissingen zorgvuldig te nemen. “We willen kalm te werk gaan, zonder druk van verschillende kanten. We handelen voor de slachtoffers, voor de Kerk, voor Lourdes en haar boodschap aan iedereen.”
Meerdere keren erkende de bisschop het leed dat slachtoffers voelen bij de aanwezigheid van Rupniks kunstwerken. In een verklaring van 2 juli 2024 stelde hij: “Deze situatie verschilt van kunstwerken waarvan de auteur en slachtoffers al eeuwen overleden zijn. Hier leven zowel de slachtoffers als de dader nog.”
Hij benadrukte dat het heiligdom in Lourdes een plaats moet zijn waar vooral de lijdenden welkom zijn. “Slachtoffers van misbruik moeten zich niet belemmerd voelen om te antwoorden op Maria’s uitnodiging om op bedevaart te komen. Omdat dit voor velen onmogelijk is geworden, ben ik van mening dat het beter is deze mozaïeken te verwijderen.”
In hun verklaring van 31 maart riepen advocaat Sgro en de slachtoffers die zij vertegenwoordigt andere bisschoppen op om hetzelfde duidelijke en ondubbelzinnige signaal af te geven in hun bisdommen waar werken van Rupnik te vinden zijn.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
