Katholieke geestelijken en leken in Portugal zouden de afgelopen 70 jaar naar schatting 4815 kinderen seksueel hebben misbruikt. Volgens de commissie die maandag in Lissabon een onderzoeksrapport hierover presenteerde, is dit slechts “een topje van de ijsberg”.
Kinderpsychiater Pedro Strecht, die de commissie leidde, zei bij de onthulling dat het geschatte aantal “een absoluut minimum” is.
Ruim een jaar geleden startte een speciale commissie een onderzoek naar seksueel misbruik van kinderen door leden van de Portugese katholieke Kerk vanaf het jaar 1950. De Portugese Kerk financierde het onderzoek dat in gang werd gezet naar aanleiding van het misbruikrapport in Frankrijk. In oktober 2021 schatten Franse onderzoekers dat zo’n 3000 geestelijken van het land de laatste 70 jaar ongeveer 200.000 slachtoffers had gemaakt.
Het geschatte aantal slachtoffers in Portugal ligt fors lager. Echter, Strecht zegt volgens Reuters dat “deze aantallen slechts het topje van de ijsberg zijn”.
Ook Hans Zollner, de Vaticaanse functionaris die verantwoordelijk is voor gevallen van seksueel misbruik van kinderen, verwacht dat nog “meer slachtoffers naar voren zullen komen”. Zollner, die de presentatie bijwoonde, zei het belangrijk is om “naar de slachtoffers te blijven luisteren, want dit zal niet het einde zijn”.
Voor het onderzoek sprak de commissie met meer dan 500 slachtoffers. De onderzoekers analyseerden historische kerkelijke documenten en interviewden bisschoppen en andere geestelijken.
Na analyse van de gegevens stelt de commissie dat ruim driekwart van de daders priester is. Zij misbruikten de slachtoffers – waarvan 57% mannen waren – in katholieke scholen, kerken, biechtstoelen en de pastorie.
De meeste slachtoffers waren tussen de 10 en 14 jaar oud. Het jongste slachtoffer was nog maar twee jaar oud.
Omdat de meeste daden langer dan 20 jaar geleden gepleegd zijn, worden slechts 25 gevallen voorgelegd aan het Openbaar Ministerie. De commissie adviseert dat misdaden voortaan pas na 30 jaar verjaren.
Naast andere aanbevelingen zei de commissie dat de Kerk alle vermeende misbruiken aan de kaak moet stellen, psychosociale hulp moet bieden aan slachtoffers en het onderzoek naar de kwestie moet voortzetten.
De voorzitter van de Portugese bisschoppenconferentie, Jose Ornelas, woonde de presentatie van het eindrapport bij. Hij wordt zelf door het Openbaar Ministerie onderzocht voor het toedekken van seksueel misbruik in een weeshuis in Mozambique in 2011, maar ontkent schuld.
Na afloop vertelde Ornelas in een persconferentie dat de uitkomst van het rapport “een open wond is die ons pijn doet en ons beschaamt. We bieden onze verontschuldigingen aan alle slachtoffers aan”, zei hij.
Op 3 maart zal de Portugese bisschoppenconferentie bij elkaar komen om te praten hoe zulke misstanden voorkomen kunnen worden. Het is nu aan de bisschoppen om de paus te informeren.