De Franse Benedictinessen van het Heilig Hart van Montmartre hebben in een openlijke verklaring excuses gevraagd voor decennia aan misstanden. Daarbij roepen ze op tot de oprichting van een commissie die dieper in de misstanden duikt en de mogelijkheid tot compensatie onderzoekt.

Gedurende enkele tientallen jaren was er bij de congregatie, die verspreid over Frankrijk ongeveer tien kloosters bezit, sprake van “machts- en geestelijk misbruik, fysiek geweld, bedreigingen, vernederingen, vrijheidsberoving en een angstcultuur”, zo luidt de opsomming in de verklaring die het huidige bestuur van de congregatie onlangs heeft gepubliceerd op de eigen website.

Dat er misbruik binnen de orde plaatsvond, was al veel langer bekend. In 2004 werd er al een apostolische visitatie aan de congregatie afgelegd. Bij een apostolische visitatie krijgt een buitenstaander van het Vaticaan opdracht om kerkrechtelijk onderzoek te doen naar misstanden binnen bijvoorbeeld een orde of een bisdom. In 2012 vond een tweede bezoek plaats.

Hernieuwd contact

Toch duurde het nog een groot aantal jaren voordat de benedictinessenorde tot deze verklaring kwam. Dat gebeurde uiteindelijk in samenspraak met twaalf voormalige zusters die vanwege het misbruik de orde hadden verlaten.

In februari van dit jaar namen zij contact op met zuster Marie Elie, de huidige algemeen overste. Uit dat hernieuwde contact komt deze verklaring voort, die door de algemeen overste is ondertekend.

‘Perversie’

“De huidige leiders van de congregatie betreuren de perversie van het religieuze leven tijdens deze jaren van overheersing”, leest de verklaring, “evenals het geweld dat ernstige trauma’s heeft veroorzaakt, waarvan de gevolgen door sommigen vandaag nog worden gevoeld.”

“Deze mishandelingen hebben vele zusters doen besluiten om te vertrekken”, vervolgt de verklaring. “Vaak onder pijnlijke omstandigheden omdat de toenmalige leiding hen niet begeleidde, maar juist verstootte.” Momenteel telt de congregatie 95 zusters; hoeveel er in de afgelopen jaren vanwege de misstanden zijn uitgetreden, is niet bekend.

Vergiffenis en compensatie

De huidige leiding van de orde “vraagt vergiffenis aan alle slachtoffers en hun families”, schrijven de zusters. “Tegelijkertijd danken zij allen die het stilzwijgen doorbraken en misstanden aan de kaak stelden, waarbij zij onverschilligheid of minachting tegenkwamen en zelfs zover gingen dat zij hun roeping eraan opofferden.”

De benedictinessen zijn niet van plan om het bij deze spijtbetuiging te laten, schrijven ze. In de verklaring vragen de ondertekenaars “om de oprichting van een onafhankelijke commissie, zodat alle misstanden die hebben plaatsgevonden beter begrepen kunnen worden”. Ook zou deze commissie onderzoek moeten doen naar de mogelijkheden tot compensatie, aldus de orde.