De vorig jaar overleden Jean Vanier heeft tussen 1970 en 2005 tenminste zes volwassen vrouwen seksueel misbruikt. Dat blijkt uit een onafhankelijk onderzoek, waartoe de door Vanier opgerichte Ark-beweging zelf opdracht had gegeven.
Toen hij in mei 2019 op 90-jarige leeftijd overleed waren de reacties eensluidend lovend. Vele prominenten, tot aan paus Franciscus toe, prijsden de Canadese filosoof en Templeton-laureaat om wat hij betekend had voor de waardigheid van mensen met een verstandelijke beperking, voor wie hij zich onvermoeibaar inzette in zijn Ark-gemeenschappen.
Groot was dan ook de verbijstering toen L’Arche International vandaag een persverklaring naar buiten bracht, waaruit blijkt dat het blazoen van Vanier toch niet zo smetteloos was als menigeen dacht.
Zes volwassen vrouwen hebben onafhankelijk van elkaar verklaard dat zij een seksuele relatie hebben gehad met Vanier, die zij omschreven als “manipulatief” en “emotioneel misbruikend”.
De claims zijn door een onafhankelijk Brits bureau onderzocht en geloofwaardig bevonden. Hoewel de vrouwen elkaar niet kenden, vertoonden hun verklaringen opmerkelijke overeenkomsten.
“Vanier liet zich inspireren door misbruikpleger Thomas Philippe, en was ook op de hoogte van diens misdaden”
Tweet dit!
Het betrof, zo benadrukt L’Arche, steeds meerderjarige vrouwen zonder geestelijke beperking. Maar ze waren wel allemaal kwetsbaar, zagen in Vanier een geestelijk leidsman, en werden er door hem van overtuigd dat de seksuele relatie een uitdrukking was van een diepe ‘mystieke’ en ‘spirituele’ band.
In die aanpak liet Vanier zich inspireren door zijn eigen ‘spirituele vader’ pater Thomas Philippe – de broer van de eveneens van zijn voetstuk gevallen grondlegger van broeders van Sint-Jan, Marie-Dominique Philippe. De pater dominicaan Thomas Philippe onderhield seksuele relaties met meerdere nonnen en maakte hen daarbij wijs dat zij daarvoor ‘speciale genaden’ ontvingen. Hij werd er al in 1956 door Rome voor op het matje geroepen.
Vanier hield altijd vol dat hij niets wist van het misbruik door pater Thomas. Het vandaag naar buiten gebrachte onderzoek maakt ook met die bewering korte metten: Vanier was er reeds in de jaren ’50 van op de hoogte.
In een brief aan de federatie van Ark-gemeenschappen, gedateerd op 25 februari 2020, schrijven de huidige leiders van L’Arche International, Stephan Posner en Stacey Cates Carney:
“We zijn verbijsterd door deze ontdekkingen en veroordelen deze daden zonder enige reserve. Ze druisen volledig in tegen de waarden waar Jean Vanier verder voor stond. Ze zijn niet te verenigen met de basale regels van respect en menselijke waardigheid, en in tegenspraak met de fundamentele principes waarop de Ark gegrondvest is.”
Verder prijzen zij de moed van de vrouwen die met hun verhaal naar voren kwamen, en vragen hen vergiffenis.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
