Het idee dat seksueel misbruik door geestelijken vooral een westers en Zuid-Amerikaans probleem zou zijn, klopt niet. Dat zei de Nigeriaanse zuster Veronica Openibo vandaag tijdens de misbruiktop in het Vaticaan.

Zuster Openibo sprak de deelnemende bisschoppen en oversten zaterdagochtend toe. Ze heeft zelf ervaring met het helpen van misbruikslachtoffers in haar vaderland. “Zoals waarschijnlijk velen van jullie, heb ik veel Afrikanen en Aziaten horen zeggen dat ‘dit niet onze zaak is in landen in Afrika en Azië, het is het probleem in Europa, de Amerika’s, Canada en Australië”, aldus de zuster, die als eerste Afrikaanse overste werd van de Gemeenschap van het Heilig Kind Jezus.

“Ik heb echter negen jaar lang in heel Nigeria op het vlak van seksualiteits-onderwijs gewerkt en de verhalen gehoord en vele mensen bijgestaan. Het feit dat er grote problemen met armoede, ziekte, oorlog en geweld zijn in sommige landen in het Globale Zuiden, betekent niet dat het gebied van seksueel misbruik minder belangrijk zou moeten worden gemaakt of genegeerd moet worden. De Kerk moet het proactief onder ogen zien.”

Derde dag misbruiktop

Openibo sprak op de derde dag van de top over seksueel misbruik die in het Vaticaan gehouden worden. Daaraan nemen de voorzitters van bisschoppenconferenties deel – voor Nederland mgr. Van den Hende en voor België kardinaal De Kesel –, de leiders van oosters-katholieke Kerken, hoge Vaticaanse medewerkers en de oversten van mannelijke en vrouwelijke religieuze ordes en congregaties. Paus Franciscus sprak hen donderdag toe en zei dat “Gods heilige volk” van de top “concrete en werkbare maatregelen” verwacht.

De Nigeriaanse zuster onderstreepte de ernst van de misbruikschandalen. “Seksueel misbruik door geestelijken is een crisis die de geloofwaardigheid van de Kerk heeft verminderd, terwijl transparantie het kenmerk van de missie als navolgers van Jezus Christus zou moeten zijn.”

“Hoe kon de klerikale Kerk stil blijven, deze verschrikkingen bedekken? De stilte, het meedragen van de geheimen in de harten van de daders, de duur van de misbruiken en het voortdurende overplaatsen van daders zijn onvoorstelbaar. Wij moeten erkennen dat onze middelmatigheid, hypocrisie en zelfgenoegzaamheid ons tot de ten hemel schreiende en scandaleuze plaats hebben gebracht waar we onszelf als Kerk bevinden.”

Zero tolerance

Ze pleitte voor een sterk zero tolerance-beleid: “Door de noodzakelijke stappen te nemen en zero tolerance met betrekking tot seksueel misbruik te handhaven, zullen we de onderdrukten bevrijden.”

Zuster Openibo is lid van de uitvoerende raad van de UISG, de belangrijkste koepelorganisatie in Rome van oversten van zusterordes. Ze wees op klerikalisme als deel van het probleem. “Het baart me zorgen wanneer ik Rome, en elders, de jongste seminaristen behandeld zie worden alsof zij specialer zijn dan ieder ander, en zij op die manier aangemoedigd worden om vanaf het begin van hun opleiding verheven ideeën over hun status aan te nemen.”