Norbertijn Karel Stautemas reed vorige week met een busje vol hulpgoederen naar de Pools-Oekraïense grens en neemt acht vluchtelingen mee terug naar België. “Als we mensen kunnen helpen, moeten we dat doen.”
Op 4 maart vertrok Karel Stautemas, norbertijn van de Abdij van Grimbergen, in een Volkswagenbus propvol medicijnen, medisch materiaal, voedsel en andere hulpgoederen naar Oekraïne. Zijn oorspronkelijke doel, de hulpmiddelen afleveren in de west-Oekraïense stad Lviv, bleek al gauw een te groot risico. Zelfs deze stad, die tot nu toe gespaard is gebleven van bombardementen en beschietingen, is te gevaarlijk om te naderen.
Volgens Johan Goossens, prior van de Abdij van Grimbergen, gaf Stautemas aan de tijd en mogelijkheid te hebben om naar Oekraïne te rijden. “Ik vond het onmiddellijk een heel goed idee”, vertelt hij. De norbertijnen dachten al langer na over manieren om Oekraïners bij te staan: “Als we mensen kunnen helpen, mensen kunnen meenemen om ze hier veiligheid te bieden, dan moeten we dat doen, vonden wij.”
Na ruim twee dagen rijden bereikte Stautemas de Pools-Oekraïense grens ter hoogte van Przemyśl, minder dan honderd kilometer van Lviv. Daar leverde hij de hulpgoederen af in een depot, waar de Poolse overheid de verdeling van de goederen afhandelt. Vanaf die plek deed hij ook verslag van het eerste deel van zijn reis.
“Als abdijgemeenschap hebben wij altijd dicht bij de mensen willen staan, op vreugdevolle momenten maar ook op momenten wanneer onze meest dierbare menselijke waarden van vrijheid en het recht op menswaardig leven worden bedreigd en verpletterd”, zo meldt Stautemas op de Facebookpagina van de Abdij van Grimbergen.
“Het is weerzinwekkend dat één man dit massieve leed kan veroorzaken, met welke uitleg dan ook. Het Kwaad bestaat. We zullen het weerstaan en het Goede met de sterkte van ons geloof blijven koesteren en uitdragen”, schrijft hij strijdvaardig.
“Ik ben blij te kunnen vertrekken en iets te mogen betekenen voor de lijdende mensen. Ik ben ook wel wat angstig voor wat komen gaat, maar de roep in mij is te sterk.” De pater laat ook weten dankbaar en blij te zijn dat hij de grens heeft kunnen bereiken.
Volgens Stautemas is het bijzonder druk op de snelwegen in Polen. “Ik zie volgestouwde auto’s met mensen erin, soms op elkaar gepropt als in een sardineblikje, in de richting weg van Oekraïne. In de andere richting zie ik lege bussen om mensen op te halen en auto’s met jonge mensen die wellicht in Oekraïne gaan vechten.”
De pater keert niet met een lege bus terug naar België: hij heeft acht oorlogsvluchtelingen bij zich, het maximale aantal dat in zijn ‘camionette’ past. Daarbij zijn onder meer een gezin bestaande uit een moeder, grootmoeder en een driejarig kind; in de buurt van de Poolse stad Krakau pikte hij een moeder met een kind van vier op. Andere vluchtelingen, die lieten weten met een slaapplaats op de grond genoegen te nemen, kon hij geen plek meer bieden.
Vanochtend was Stautemas in de gelegenheid om per telefoon een update te geven van zijn situatie. Momenteel bevindt hij zich in Duitsland, ergens tussen Erfurt en Frankfurt am Main. “Ik heb een enorme, ontroerende solidariteit gezien, daarvan ben ik diep onder de indruk”, vertelt hij aan Katholiek Nieuwsblad.
“Dat begint al aan de Duits-Poolse grens, waar lange rijen vrachtwagens staan. Zoiets heb ik nog nooit van mijn leven gezien.” Op de terugweg telde hij talloze bussen vol mensen. “Dit is de exodus anno 2022.”
Met de acht vluchtelingen in zijn busje gaat het naar omstandigheden goed, meldt hij. “Angst en eenzaamheid overheersen. Deze mensen zijn verweesd.” Zoals bijna alle Oekraïense mannen blijken ook de echtgenoten van de vrouwen zich aan het front te bevinden. “Daar zitten ze ingesloten. Sinds gisteren hebben de vrouwen niets meer van hen vernomen”, zegt Stautemas. “Ik probeer de mensen pastorale bijstand te verlenen en ze met behulp van Google Translate op hun gemak te brengen.”
“Het is weerzinwekkend dat één man dit massieve leed kan veroorzaken, met welke uitleg dan ook. Het Kwaad bestaat.”
Tweet dit!
Voor Stautemas is het niet meer dan vanzelfsprekend dat hij mensen in nood bijstaat. “Het gaat om mensen van vlees en bloed. Je moet er zijn voor die mensen.” Iedereen kan volgens de pater op zijn eigen manier iets doen, ook wie niet de mogelijkheid heeft om met een bus naar Oekraïne te togen. Bidden, een kaars opsteken, geld doneren of hulpgoederen inzamelen zijn ook opties.
De vluchtelingen die Stautemas naar België brengt, kunnen bij vrienden of kennissen terecht. De pater zelf is van plan om donderdag alweer een tweede reis naar het oosten te maken. Momenteel spant de Grimbergense vereniging van oud-scouts zich in om hulpgoederen voor donderdag te verzamelen.
Volgens schattingen van de VN-Vluchtelingenorganisatie zijn inmiddels zo’n anderhalf miljoen mensen vanuit Oekraïne naar het buitenland gevlucht. Het grootste deel van de vluchtelingen bevindt zich momenteel in Polen.
Paus Franciscus pleitte begin deze week nog voor het instellen en beveiligen van humanitaire corridors die het verkeer van vluchtelingen en hulpgoederen moeten bevorderen. “Zo kunnen onze broeders en zusters die door angst en bommen worden onderdrukt van vitale hulp worden voorzien.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
