Veel van de overlevenden van de Holocaust lijden vandaag de dag aan acute gebitsproblemen vanwege de slechte mondhygiëne die ze hadden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een Arabisch-Israëlische katholieke tandarts biedt hun gratis zorg aan.
“Als je opgroeit in een huis waar je over God leert, zet je religie niet op de eerste plaats – je stelt de behoeften van mensen op de eerste plaats”, zegt tandarts dr. Maher Haddad.
De tandarts rijdt drie keer in de week met zijn eigen mobiele tandheelkundige apparatuur naar een tehuis voor Holocaustoverlevenden. Haddad, die tandheelkunde studeerde in Roemenië, biedt dan gedurende twee uur gratis tandheelkundige zorg aan de bewoners van het Haifa Home for Holocaust Survivors aan.
Hij zou die uren zeker kunnen gebruiken om zijn eigen privépraktijk op te bouwen. Maar zijn katholieke opvoeding – waarin het belang van het helpen van de meest behoeftigen werd benadrukt – leidde ertoe dat hij jaren geleden reageerde op een advertentie in de krant waarin werd gevraagd om een vrijwillige tandarts. Sindsdien is hij vrijwilliger bij Yad Ezer L’Haver.
“Als ik iemand help, kijk ik niet naar zijn ras, religie of politiek”, zegt Haddad. “Werken met de overlevenden is soms hartverscheurend. Na wat ze hebben meegemaakt, hadden deze mensen niet in een economische situatie mogen belanden waarin ze iemand zoals ik nodig hebben om hen te helpen.”
In Israël wonen naar schatting 180.000 overlevenden van de Holocaust, van wie ongeveer een derde in armoede leeft. Elk jaar sterven er zo’n 13.000. Naarmate ze ouder worden, maken velen van hen hun jeugdtrauma’s opnieuw door. Ze hebben meer specifieke aandacht nodig, zegt Shimon Sabag, oprichter en directeur van Yad Ezer L’Haver.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren sommige katholieken betrokken bij het redden van joden, zegt hij. Toch moet het vrijwilligerswerk van Haddad als katholiek Arabisch staatsburger van Israël, in het licht van de huidige politieke realiteit niet lichtvaardig worden opgevat, vindt hij.
“Er kunnen veel redenen zijn voor dr. Haddad om niet te helpen, maar hij kiest er specifiek voor om hen wel te helpen. Dat is niet iets dat als vanzelfsprekend moet worden beschouwd”, zegt Sabag.
Haddad maakt tijdens het interview het kunstgebit af van de 88-jarige Moshe Bar Haim, een inwoner van het tehuis, en vertelt hem dat hij volgende week terug zal komen om hem te controleren.
“Degenen die de randen van de samenleving bezoeken, zien degenen die aan de rand van de samenleving leven. Andere mensen zien ons niet”, zegt Bar Haim. “Het maakt ons blij dat goede mensen ons komen helpen.”
Bar Haim werd geboren in Roemenië en overleefde de Holocaust door met zijn moeder onder te duiken. Het enige dat hij zich herinnert, zijn de honger en de angst om ontdekt te worden door de nazi’s en Roemeense collaborateurs.
Tandarts Haddad vertelt dat er mensen zijn die hem een freyer noemen. Dit is het Hebreeuwse woord voor klootzak. “Maar ik luister naar mijn geweten. Ik verbind me met de persoon, niet omdat ik zelf familie heb die de Holocaust heeft overleefd, maar omdat ik wil helpen. Nu ik hun omstandigheden heb gezien wil ik nog liever helpen.”
Soms, zegt hij, praten overlevenden met hem over hun ervaringen tijdens de Holocaust.
“Een man vertelde me hoe hij zag hoe de nazi’s zijn vader voor zijn ogen vermoordden en hoe hij op blote voeten moest ontsnappen met zijn jongere zus, die ongeveer vier jaar oud was. Door het gedrang van alle mensen liet hij zijn zus los en verloor hij haar”, vertelt de tandarts. “Ik ga gewoon zitten en neem de tijd om naar hen te luisteren. Dat is het enige dat ik kan doen. Naar hen luisteren.”
Ondanks alle verschrikkelijke verhalen die hij over de Holocaust hoort, heeft hij zijn geloof niet verloren.
Vooral nu de laatste overlevenden sterven vindt Haddad het de verantwoordelijkheid van mensen zoals hij om getuige van hun herinneringen te blijven. Misschien zal zijn getuigenis nog belangrijker zijn omdat hij zelf niet joods is.
“Als iemand probeert te ontkennen dat de Holocaust is gebeurd, stop ik ze meteen. Die mensen kunnen niet tegen me liegen. Ik heb de overlevenden gezien. Ik heb ze zien huilen terwijl ze hun verhalen vertelden.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
