Grootaartsbisschop Andrei Sheptytsky (1865-1944) wordt geprezen én verguisd om zijn opstelling in de Tweede Wereldoorlog. Maar hoe het ook zij: een stad in het westen van Oekraïne draagt voortaan de naam van dit voormalige hoofd van de Grieks-katholieke Kerk in Oekraïne.
Het Oekraïense parlement besloot donderdag om Chervonohrad de nieuwe naam ‘Sheptytsky’ te geven als onderdeel van de zogenaamde decommunisatie, de vervanging van Sovjet- of communistische namen. In totaal 328 gemeenten in het hele land kregen een nieuwe naam, zo werd aangekondigd door de vicevoorzitter van het parlement, Olena Kondratjuk.
In 1951 hadden de Sovjetautoriteiten de voormalige Poolse stad Krystynopol de naam Chervonohrad gegeven, wat ‘Rood Kasteel’ betekent.
Andrei Sheptytsky legde in 1892 zijn geloften af in een klooster in de stad en doceerde er later theologie. Als grootaartsbisschop van Lviv leidde hij van 1901 tot aan zijn dood in 1944 de Oekraïense Grieks-katholieke Kerk, die is aangesloten bij Rome.
De stad die nu naar hem vernoemd is, heeft ongeveer 60.000 inwoners en ligt dicht bij de grens met Polen.
Kondratjuk legde uit dat “Kremlin-verhalen en propaganda” moeten worden verwijderd uit de namen van steden en dorpen. “Omdat dit ook een oorlog is om de Oekraïense identiteit, die Rusland probeert te vernietigen”, zo schreef de volksvertegenwoordiger van de regeringspartij op het online platform X.
Volgens Oekraïense media zaten de inwoners van de stad echter helemaal niet te wachten op de nieuwe naam. Bij een referendum in 2023 stemden bijna 1.300 inwoners van Chervonohrad voor het behoud van de naam. Ongeveer 1.000 waren voor de oude naam Krystynopol, terwijl slechts ongeveer 100 stemmers voor Sheptytsky waren.
Het Oekraïens parlement heeft nu echter anders besloten en de naamsverandering met een grote meerderheid goedgekeurd.
Er loopt een zaligverklaringsprocedure voor Sheptytsky. In 2015 erkende paus Franciscus de zogenaamde ‘heroïsche deugdzaamheid’ van Sheptytsky – een belangrijke stap in zijn verheffing tot de eer van de altaren.
De grootaartsbisschop redde tijdens de Tweede Wereldoorlog tientallen Joden van de Holocaust. Volgens historici verborg hij ook 15 rabbijnen in zijn huis, waaronder de opperrabbijn van de Poolse strijdkrachten, David Kahane (1903-1998).
Sheptytsky is echter controversieel, vooral in het buitenland. Hij verwelkomde de vorming van de Oekraïense SS-divisie ‘Galicië’ en benoemde er priesters voor. Hij weigerde ook misdaden van Oekraïense nationalisten tegen de Poolse burgerbevolking te veroordelen.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
