De Amsterdamse ‘kunstdetective’ Arthur Brand blaast hoog van de toren dat hij een vondst van enorm religieus belang deed: een gestolen reliek met het bloed van Christus. Maar hoe bijzonder is dat nou echt?
‘Heilige Graal in veilige handen’ – laat de spectaculaire koppen maar aan de Telegraaf over. Maar om meteen even het eerste misverstand uit de wereld te helpen: nee, de mythische Heilige Graal – waarmee soms de kelk van het Laatste Avondmaal wordt bedoeld, soms ook de beker waarin Jozef van Arimathea het bloed van Christus zou hebben opgevangen – is niet gevonden. Foutje van de overijverige koppenbakker.
Waar het bericht eigenlijk over gaat, is een reliek van het Kostbaar Bloed, een buisje waarin het bloed van Jezus Christus zou zitten. In de middeleeuwen, in het bijzonder na de kruistochten naar het Heilig Land, ontstond er een levendige handel in zulke relieken; (veronderstelde) fysieke overblijfselen van wat we in de evangelies en apocriefe verhalen kunnen lezen over het leven en sterven van Jezus Christus. Splinters van het kruishout, Christus’ doornenkroon, en dus ook buisjes die het bloed van Christus zouden bevatten.
Er bestaan er daar meer van; in onze streken is het bloedreliek van Brugge verreweg de bekendste. Maar de kathedraal van Fécamp, een kustplaats in het noordwesten van Frankrijk, had er dus ook één. Die was vorige maand gestolen, maar de dieven merkten dat ze het niet konden verkopen, en besloten het dus kennelijk terug te geven via de Amsterdamse ‘kunstdetective’ Arthur Brand.
Dat is althans het sappige verhaal dat Brand zelf nu gretig in de media uitvent. Hij beheerst het kunstje van de Telegraaf-koppenmakers als geen ander: vooral flink opkloppen die handel. Dus spreekt de “meesterspeurder” (dixit De Telegraaf) over de “meest opmerkelijke vondst uit zijn carrière” – en dat zegt wat, want hij haalde al kunstschatten van Hitler en gestolen Picasso’s boven water.
“'Vandaag maak ik twee miljard gelovigen blij', kirt Arthur Brand... Nou meneer Brand, als één van die twee miljard gelovigen kan ik u verzekeren: u bezorgt ons hooguit de lachstuipen”Tweet dit!
Maar nee, het betreft hier toch maar mooi “het bloed van Jezus”, het “heiligste van het heiligste”, zo weet Brand te melden – hij lijkt er zekerder van te zijn dat dit the real deal is dan zelfs de meest goedgelovige katholiek bereid is te geloven.
“Dichter bij God kan een mens niet komen”, kirt Brand vroom in de Telegraaf. “Vandaag maak ik twee miljard gelovigen blij.”
Nou meneer Brand, als één van die twee miljard gelovigen kan ik u verzekeren: u bezorgt ons hooguit de lachstuipen met zoveel potsierlijke apekool. We wisten niet eens dat het ding gestolen was. Ja, dat legt u allemaal uit, er is weinig ruchtbaarheid aan gegeven omdat de dieven anders misschien in paniek zouden raken. Het zal wel.
Punt is dit: voor het “heiligste van het heiligste” hoeft de devote katholiek helemaal niet naar Frankrijk af te reizen; dat kunnen we iedere zondagochtend gewoon in onze eigen parochiekerk aanschouwen.
Daar veranderen brood en wijn voor onze ogen in het lichaam en bloed van Christus; dat is althans wat wij belijden met ons geloof in de eucharistie.
Dat plaatst de reliekenverering in het enige juiste perspectief. Natuurlijk, het katholicisme is een tastbaar geloof, dat maakt dat wij ook wel een zeker belang hechten aan relieken. Sommige katholieken hebben er veel mee, maar andere katholieken hebben er helemaal niets mee. Dat kan en mag gewoon, omdat we weten: de eucharistie, niet een bloedreliek, is the real deal. Dáárin vinden we het bloed van Christus zeker te weten; bij een bloedreliek blijft dat toch altijd maar de vraag.
NOOT VAN DE AUTEUR: Uit een eerdere versie van dit artikel heb ik een zin verwijderd, die onwelwillend geïnterpreteerd kon worden alsof ik de kunstdetective uit dit artikel op één lijn stel met de kunstdieven – wat zeer zeker niet de bedoelde implicatie was. ~ AdW
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.