Paus Franciscus heeft woensdag geprobeerd de Amerikaanse president Donald Trump over te halen de status quo van Jeruzalem te respecteren.

“Ik kan niet zwijgen over mijn grote zorgen over de situatie die zich dezer dagen heeft ontwikkeld en tegelijkertijd wil ik een hartgrondig appel doen om te verzekeren dat iedereen de status quo van de stad serieus respecteert overeenkomstig de relevante VN-resoluties”, zei de paus woensdag tijdens de algemene audiëntie.

Tegen adviezen in

President Trump kondigde eerder deze week zijn voornemen aan om Jeruzalem te erkennen als de hoofdstad van Israël en de Amerikaanse ambassade vanuit Tel Aviv over te hevelen naar Jeruzalem. Het besluit, tegen de adviezen van Trumps eigen veiligheidsadviseurs, zou de Midden-Oostenpolitiek doorbreken zoals de VS die de afgelopen 22 jaar heeft gevoerd.

Geen nieuwe spanningen

“Jeruzalem is een unieke stad, heilig voor Joden, christenen en moslims, waar de heilige plaatsen voor deze godsdiensten worden vereerd en het heeft een speciale roeping voor vrede”, aldus de paus. “Ik bid de Heer dat die identiteit mag worden behouden en versterkt omwille van het Heilig Land, het Midden-Oosten en de hele wereld, en dat wijsheid en voorzichtigheid zullen overwinnen door nieuwe spanningen te vermijden in een wereld die toch al door zovele wrede conflicten wordt geteisterd.”

Kritiek op beleid

Trumps voornemen leidde tot scherpe kritiek van de vroegere Vaticaanse vertegenwoordiger bij de VN, aartsbisschop Silvano Tomasi. In een interview met Radio Vaticaan zei hij dat de twee-statenoplossing voor Israël en Palestina ernstig wordt bedreigd.
De ervaren diplomaat uitte ook ernstige kritiek op de terugtrekking van de VS uit de onderhandelingen over een internationaal migratie- en vluchtelingenpact. Ook het inreisverbod voor mensen uit zes overwegend islamitische landen werd door Tomasi bekritiseerd. Al deze maatregelen verscherpen de situatie alleen maar.

Verdeeldheid zaaiend

De houding van de Amerikaanse regering “zaait daarmee veel verdeeldheid in plaats van eenheid. Het ontbreekt haar aan goede wil om met de internationale gemeenschap samen te werken”, aldus Tomasi.
Gebaren en uitlatingen “die de internationale consensus doorbreken, roepen het gevaar van nieuwe geweldsuitbarstingen op”. “Een dergelijke politiek moet men met alle mogelijke middelen zien te voorkomen”, aldus Tomasi.
In de internationale betrekkingen kun je niet zomaar eenzijdige beslissingen nemen. Tijdens zijn langjarige ervaring als Vaticaans diplomaat heeft hij telkens moeten vaststellen dat “verdiepte samenwerking” internationaal nodig is.

Open brief

De christelijke leiders van Jeruzalem hebben woensdag een indringend appel op president Trump gedaan om in geen geval de internationale status van de stad te laten vallen. “Iedere plotselinge verandering zal onherstelbare schade aanrichten”, schrijven de dertien patriarchen en hoogwaardigheidsbekleders in een open brief aan de Amerikaanse president. “Wij zijn ervan overtuigd dat een dergelijke stap haat bevordert en conflicten, geweld en leed in Jeruzalem en het Heilig Land zal veroorzaken.”

Steun vredesproces

De ondertekenaars roepen Trump op juist het vredesproces tussen Israël en de Palestijnen te ondersteunen. Een duurzame vrede kan niet bereikt worden als Jerzualem niet als heilige stad en gemeenschappelijk oord van de drie godsdiensten en beide volken behouden blijft. “Wij vertrouwen erop dat dat wij met krachtige steun van onze vrienden, zowel Israëli’s als Palestijnen, voor het sluiten van een duurzame en rechtvaardigde vrede kunnen werken die allen dient die naar de heilige stad Jeruzalem verlangen om hun lot te vervullen.”