Het Vaticaan wacht nog een flink aantal en aanhoudende hervormingen, ondanks ook “kwaadaardig verzet”.
De paus sprak over de hervormingen van de Curie, die hij plaatste in het “zachte maar overweldigende licht van het goddelijke gelaat van het Christuskind”. De hervormingen moeten de curie “conformeren” aan de Blijde Boodschap die “vreugdevol en moedig” moet worden verkondigd, “vooral aan de armen, de minsten en de verstotenen”.
Daarnaast moet de curie worden aangepast “aan de tekenen van onze tijd en al zijn menselijke prestaties” zodat zij “beter zal voldoen aan de eisen van de mannen en vrouwen tot wier dienst wij geroepen zijn”.
Hervormen betekent ook nog betere dienstverlening aan de opvolger van Petrus in zijn dienstwerk en steun in diens volledige machtsuitoefening.
De hervormingen betreffen vooral een proces van bekering, aldus de paus. Die “zullen alleen effectief zijn als zij worden doorgevoerd door mannen en vrouwen die hernieuwd zijn en niet gewoon nieuw. Wij kunnen ons niet eenvoudig tevreden stellen met het vervangen van personeel, maar moeten spirituele, menselijke en professionele hernieuwing onder de leden van de curie aanmoedigen.”
Permanente vorming is volgens Franciscus “niet voldoende”. “Wat wij voor alles nodig hebben is permanente bekering en zuivering. Zonder een mentaliteitsverandering zullen inspanningen tot praktische verbetering tevergeefs blijven.”
Om die reden, aldus de paus, had hij bij zijn twee eerdere kersttoespraken over de “ziektes” van de curie gesproken en de noodzakelijke “deugden” die zij nodig heeft om haar werk “vruchtbaarder te maken”.
“Het was noodzakelijk te spreken over ziekte en genezing omdat iedere chirurgische operatie om succesvol te kunnen zijn, voorafgegaan moet worden door een gedetailleerde diagnose en zorgvuldige analyse en moet begeleid en opgevolgd worden met precieze medicatie”, aldus de paus.
De paus noemde het “normaal” en “zelfs gezond” dat daarbij verschillende vormen van verzet de kop opsteken. “Er kunnen gevallen zijn van openlijk verzet, vaak geboren uit goede wil en serieuze dialoog, en zaken van verborgen verzet, voortkomend uit angstige of verharde harten die tevreden zijn met de holle retoriek van ‘geestelijke window-dressing’, kenmerkend voor degenen die zeggen klaar te zijn voor verandering, maar die willen dat alles blijft zoals het was.”
“Er zijn ook gevallen van kwaadaardig verzet, dat ontspringt in misleide geesten en zich manifesteren wanneer de duivel aanzet tot slechte intenties, vaak verhuld in schaapskleren. Deze laatste vorm van verzet verschuilt zich achter worden van zelfrechtvaardiging en vaak van beschuldiging; het zoekt zijn toevlucht in tradities, voorkomen, formaliteiten, in het bekende, of anders in het verlangen om alles persoonlijk te maken, niet in staat onderscheid te maken tussen daad, de actor en de actie.”
Het uitblijven van reacties zou “een teken van de dood” betekenen, aldus de paus. Naar alle vormen van verzet moet geluisterd worden, “verwelkomd en de expressie ervan aangemoedigd”, “want dat is een teken dat het lichaam leeft”.
De hervormingen tot een goed einde brengen betreft een “delicaat proces” dat “veel gebed en diepe nederigheid” nodig heeft en “boven alles volledige overgave aan en vertrouwen op de veilige leiding door de Heilige Geest”.
Het is de derde keer dat paus Franciscus zijn kersttoespraak tot de curie gebruikt om te vertellen hoe grondig mis het met haar is. Door verschillende bronnen, waaronder LifeSiteNews en NCR-vaticanist Edward Pentin, wordt gemeld dat de sfeer in het Vaticaan sinds 2013 grondig verziekt is en er een angstcultuur heerst.
Vaticanist John Allen meldt naar aanleiding van de toespraak van de paus dat veel medewerkers al twee jaar in onzekerheid verkeren en dat planning voor de langere termijn onmogelijk is. Hij ziet een risico dat tegen de tijd dat de hervormingen zijn afgerond er geen draagvlak meer is om ze uit te voeren. (KN/Zenit/NCR/LSN/Crux)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
