Nog maar weinig landen zijn christelijk en nieuwe manieren van evangelisatie zijn dus hard nodig. Dat zei paus Franciscus zaterdag tijdens zijn kersttoespraak tot de Romeinse curie.

De paus besprak daarbij onder meer de plannen voor de curiehervormingen in 2020. Zo zullen de Congregatie voor de Evangelisatie van de Volkeren en de Pauselijke Raad voor de Nieuwe Evangelisatie worden samengevoegd.

Evangelisatie ook in het Westen nodig

Die twee instellingen, zei de paus, werden opgericht “in een tijd waarin het gemakkelijker was om twee redelijk duidelijk gedefinieerde kusten te onderscheiden: een christelijke wereld enerzijds en, anderzijds, een wereld die nog geëvangeliseerd moest worden”.

“Die situatie bestaat niet meer”, benadrukte Franciscus. “De mensen die nog steeds niet de verkondiging van het Evangelie hebben ontvangen, leven niet alleen op niet-westerse continenten, maar overal. Vooral in grote stedelijke agglomeraties die een eigen vorm van pastoraal werk nodig hebben.”

‘Christenheid bestaat niet meer’

“Christenheid bestaat niet meer”, zei de paus. “Vandaag de dag zijn wij niet de enigen meer die cultuur voortbrengen, en wij zijn ook niet degenen naar wie als eerste of naar wie het meeste naar geluisterd wordt.”

Het christendom is “vooral in Europa, maar in een groot deel van het Westen, niet langer meer een vanzelfsprekend uitgangspunt in het algemene leven, maar wordt juist vaak ontkend, bespot, gemarginaliseerd of belachelijk gemaakt”.

Glorieus verleden en creatieve toekomst

Er is een dringende behoefte aan evangelisatie en de nieuwe evangelisatie waartoe St.-Johannes Paulus II opriep, onderstreepte Franciscus. Daarom moet de curie zichzelf aanpassen en veranderen.

Hij beaamde dat dit uitdagingen en complicaties met zich mee zal brengen. “Vanwege het simpele feit dat we tussen een glorieus verleden en een creatieve toekomst in beweging, het heden vinden waarin we mensen aantreffen die noodzakelijkerwijs de tijd nodig hebben om te groeien.”

‘Waardering voor het goede dat gedaan is’

Het uitgangspunt van de hervorming van de curie, zei de paus, is niet “net doen alsof er hiervoor niets bestond”. Integendeel: “de focus lag op de waardering voor het goede dat er is gedaan”.

Je beroepen op het verleden “betekent niet je vastklampen aan zelfbehoud, maar het leven en de vitaliteit oproepen van een proces dat voortdurend in ontwikkeling is”, aldus Franciscus.

“Het geheugen is niet statisch, maar dynamisch. Vanuit de aard der zaak impliceert het beweging.”

‘Traditie is vuur doorgeven’

De paus citeerde de negentiende-eeuwse componist Gustav Mahler: “Traditie is het doorgeven van het vuur, niet het aanbidden van de as.”

Franciscus sprak ook over het in 2017 opgerichte Dicasterie voor de Integrale Menselijke Ontwikkeling en waarom hij het nodig vond om de voordien aparte pauselijke hulporganisatie Cor Unum en de Raden voor de Migranten, de Gezondheid en Gerechtigheid en Vrede samen te voegen.

“In heel haar wezen en handelen, is de Kerk geroepen tot het bevorderen van de integrale ontwikkeling van de menselijke persoon in het licht van het Evangelie”, zei hij.

‘De roepende in de woestijn’

De Kerk doet dit, aldus de paus, door “de zwaksten en meest gemarginaliseerden te dienen, vooral de gedwongen migranten, die in deze tijd de roepende in de woestijn van onze mensheid representeren”.

Migranten, voegde de paus toe, “zijn het symbool van al diegenen die door onze geglobaliseerde samenleving aan de kant worden gezet”.

‘Voor God is niemand vreemdeling of uitgesloten’

Vrijdag sprak de paus al over de bindende plicht die de Kerk heeft om vluchtelingen te redden. Ook nu benadrukte hij dat de Kerk “geroepen is om te getuigen dat voor God niemand een vreemdeling is of uitgesloten”.

“Ze is geroepen om het geweten wakker te schudden; een geweten dat verdoofd is door de onverschilligheid voor de realiteit van de Middellandse Zee, die voor zo veel, te veel mensen een begraafplaats is geworden.”

Bron: Catholic News Service