Paus Franciscus overweegt een onderzoek naar de rol van de vrouwelijke diaken in de vroege Kerk.
Daarbij werd hem de vraag gesteld waarom de Kerk geen vrouwelijke diakens heeft. Paus Franciscus antwoordde ooit met een “goede en wijze professor” gesproken te hebben die het fenomeen van de vrouwelijke diakens in de vroege Kerk had bestudeerd. “Het was een beetje duister. Wat was de rol van de vrouwelijke diakens destijds? Waren zij gewijd of niet?”
“Waarom geen officiële commissie instellen die de zaak onderzoekt?”, vroeg hij zich hardop af.
“Ik denk van wel. Het zou de Kerk goed doen dat punt op te helderen. Ik zal het erover hebben zoiets te doen. (…) Ik aanvaard het. Het lijkt mij nuttig een commissie te hebben die dit goed verheldert.”
De invoering van vrouwelijke diakens werd bij de jongste gezinssynode bepleit door de Canadese aartsbisschop Paul-Andre Durocher van Gatineau, Quebec. Hij gaf het de synode ter overweging als een mogelijkheid om vrouwen meer te betrekken in het werk van de Kerk.
Opvallend is dat een vergelijkbaar pleidooi in 2013 in Trier werd gehouden door kardinaal Walter Kasper, die door paus Franciscus hoog wordt aangeslagen. De bejaarde Duitse kardinaal bepleitte bij paus Franciscus met succes een soepeler omgang met de regelgeving rond hertrouwde gecheiden katholieken. Daarvoor had hij in de jaren negentig bij de heilige paus Johannes Paulus II nul op het rekest gekregen.
Ook diens voorstellen om de nietigverklaringsprocedure te vereenvoudigen zijn door de paus gehonoreerd.
Kasper deed zijn voorstel tijdens een studiedag voor de Duitse bisschoppenconferentie. In de visie van de Duitse theoloog zou ook deze ‘diakones’ pastorale, catechetische, charitatieve en liturgische functies moeten krijgen. Ter onderscheid van de mannelijke permanente diaken zou zijn geen sacramentele wijding krijgen, maar een soort zegening.
Hij wees er daarbij op dat veel vrouwen al taken van diakens vervullen en dat dit feit niet kan worden genegeerd. Volgens hem was er in de derde en vierde eeuw een kerkelijke rol voor de vrouwelijke diaken. Maar, zei hij erbij, “ik denk niet dat je er iets aan kunt veranderen aan het feit dat vrouwen geen priester kunnen worden gewijd. Dat is de ononderbroken traditie van zowel de Kerk van het Oosten als van het Westen.” (KN)
