Malta is de bestemming van de aankomende pausreis, migratie het hoofdthema. De gastvrijheid van de regering voor migranten is de laatste jaren sterk afgenomen. Religieuze hulporganisaties hopen dat de komst van de paus die trend zal keren.
Bijna tweeduizend jaar geleden leden een politieke gevangene en bijna driehonderd andere opvarenden schipbreuk voor de kust van Malta. De plaatselijke bevolking ving de schipbreukelingen op, bouwde vuren om de verkleumde drenkelingen tegen de kou te beschermen en verzorgde voedsel en onderdak.
Van de gastvrijheid die de apostel Paulus op Malta genoot, is tegenwoordig niet veel meer te bemerken. De Maltese regering stelt zich hard op om migranten te weren, maakt afspraken met landen als Libië om migratieroutes te blokkeren en biedt ook migranten die het nog wel lukt om de eilandstaat te bereiken weinig perspectief.
Paus Franciscus brengt dit weekend een bezoek aan Malta. Uit het programma, onlangs bekendgemaakt door het aartsbisdom Malta, blijkt dat de paus naast een ontmoeting met de Maltese premier en een bezoek aan de Sint-Paulusbasiliek ook met migranten in gesprek zal gaan.
Migratie, een van de onderwerpen waarvoor paus Franciscus zich al zijn hele pontificaat sterk blijft maken, zal ook tijdens dit zeer korte en lang uitgestelde pausbezoek een thema zijn. Dat blijkt alleen al uit de Bijbels geïnspireerde slogan van de reis: ‘ongewone vriendelijkheid’. De Maltese gastvrijheid jegens migranten opnieuw aanwakkeren is dan ook een van de voornaamste redenen waarom de paus Malta aandoet.
“Ik hoop dat het bezoek van de paus aan Malta een beetje meer stimuleert wat in de Handelingen van de Apostelen als ‘ongewone vriendelijkheid’ wordt beschreven”, zegt priester Anton D’Amato, directeur van de Migrantencommissie van het aartsbisdom Malta, verwijzend naar het thema van het pauselijk bezoek.
“Mijn hoop is dat we de vlam van gastvrijheid in onze harten weer mogen aanwakkeren ten opzichte van onze buren, ten opzichte van vreemden, ten opzichte van hen die ver van ons verwijderd zijn. Ik hoop persoonlijk – en ik weet zeker dat migranten dat ook hopen – dat de paus deze vlam van ongewone vriendelijkheid weer zal aanwakkeren”, vertelt D’Amato in gesprek met Catholic News Service.
Malta, halverwege Italië en de Afrikaanse kust, is een belangrijk aankomstpunt geworden voor duizenden migranten die de oversteek naar Europa wagen. Einddoel is de kleine eilandnatie zelden: de meeste migranten hopen door te reizen naar andere EU-landen. Bekijk onderstaande tool voor meer feiten over migratie naar Malta. Beweeg de muis over of klik op een pictogram voor meer informatie.
Het huidige beleid van de Europese Unie heeft Malta en andere landen in de ‘frontlinie’, zoals Italië, Spanje en Griekenland, grotendeels op zichzelf aangewezen om de migranten onderdak te bieden en te proberen te integreren.
Een grote toestroom van migranten die na juni 2018 uit Libië aankwamen, zette de Maltese autoriteiten er dan ook toe een overeenkomst met de Libische regering na te streven om het vertrek van asielzoekers uit het Noord-Afrikaanse land aan banden te leggen.
De overeenkomst tussen de twee landen houdt in dat de Libische kustwacht migranten op zee onderschept en terugstuurt naar Libië, “zelfs als migranten duidelijk in nood verkeren binnen het zoek- en reddingsgebied van Malta”, legt Katrine Camilleri, directeur van het Jesuit Refugee Service in Malta, uit.
Verschillende mensenrechtenorganisaties en de Raad van Europa hebben hun zorgen geuit over de alsmaar minder menswaardige behandeling van migranten door zowel Libië als Malta.
Migranten die erin slagen de Maltese kusten te bereiken, vergaat het niet beter, aldus Camilleri, die wijst op “een enorme daling van het niveau van bescherming” voor hen bij hun aankomst. “Ik denk dat het bezoek van paus Franciscus een kans zal zijn voor ons als Maltezen om in te zien dat het, ondanks de uitdagingen die migratie met zich meebrengt, nooit aanvaardbaar is om mensen te onderwerpen aan een behandeling die hun rechten schendt”, zegt ze.
Bron: Catholic News Service
