Nu oorlog, geweld en extremisme het leven van talloze mensen wereldwijd bedreigen, moeten religies boven de verschillen uitstijgen en een voorbeeld zijn van vrede en harmonie. Dat zei paus Franciscus vandaag in Kazachstan.
“Het is tijd om te beseffen dat fundamentalisme elk geloof bezoedelt en corrumpeert; het is tijd voor open en barmhartige harten”, aldus de paus op 14 september tijdens de plenaire zitting van het Congres van Leiders van Wereld- en Traditionele Religies.
“We hebben religie nodig om tegemoet te komen aan de dorst naar wereldvrede en de dorst naar het oneindige dat in het hart van elke man en vrouw woont”, zei hij.
Op de tweede dag van zijn bezoek aan Kazachstan sprak de paus 80 religieuze leiders en honderden afgevaardigden toe die deelnemen aan de tweedaagse interreligieuze bijeenkomst in het Paleis van Onafhankelijkheid in het hart van de Kazachse hoofdstad Nur-Sultan.
Het congres, dat om de drie jaar wordt gehouden, was het initiatief van de eerste president van Kazachstan, Nursultan Nazarbayev, om de dialoog tussen religies te bevorderen, aldus de website van het congres. Het is ook bedoeld om “het gebruik van religieuze gevoelens van mensen voor de escalatie van conflicten en vijandelijkheden” te voorkomen.
Bij aankomst op de bijeenkomst nam de paus plaats aan een grote ronde tafel met de andere leiders en werd onmiddellijk begroet door sjeik Ahmad el-Tayeb, grootimam van Al-Azhar in Egypte. Glimlachend omhelsde de paus hem liefdevol.
Het evenement begon met een moment van stil gebed.
Na de formele zitting had paus Franciscus privégesprekken met diverse leiders, onder wie ook metropoliet Antonij van Volokolamsk, hoofd externe betrekkingen van de Russisch-orthodoxe kerk. De metropoliet nam de plaats in van de Russische patriarch Kirill van Moskou, die zijn deelname aan het congres afzegde.
“De uitspraak van de paus over patriarch Kirill als 'Poetins misdienaar' was niet nuttig voor de christelijke eenheid”
Tweet dit! Metropoliet Antonij vertelde verslaggevers dat zijn 15 minuten durende ontmoeting met de paus “zeer hartelijk” was en dat de paus hem had gevraagd zijn groeten over te brengen aan de patriarch, die de paus had gehoopt te ontmoeten in Nur-Sultan.
De terugtrekking van de patriarch uit het congres werd door veel waarnemers gezien als een protest tegen het besluit van paus Franciscus om patriarch Kirill niet te ontmoeten in Jeruzalem in juni vanwege de invasie van Rusland in Oekraïne en de steun van patriarch Kirill voor de oorlog.
Op de vraag of patriarch Kirill zich nog steeds stoorde aan de opmerking van paus Franciscus in mei aan een Italiaanse krant dat de patriarch niet “Poetins misdienaar” mag worden, zei de metropoliet: “Ik kan zeggen dat het iets heel onverwachts was, dit interview, en het is duidelijk dat dit soort uitingen niet nuttig zijn voor de christelijke eenheid.”
In zijn officiële toespraak tot het congres zei paus Franciscus dat “authentieke religiositeit” nodig is om fundamentalisme en extremisme te bestrijden en de wereld te laten zien dat zij geen reden heeft om religie te wantrouwen of “minachting te hebben voor religie alsof het een destabiliserende kracht is in de moderne samenleving”.
Religie, zei hij, “is geen probleem, maar een deel van de oplossing voor een harmonieuzer leven in de samenleving”.
Juist nu, zei de paus, moeten religieuze leiders de dringende behoeften van de wereld onder ogen zien en “promotors van eenheid zijn te midden van de ernstige uitdagingen die onze menselijke familie nog verder dreigen te verdelen”.
“Religie is geen probleem, maar een deel van de oplossing voor een harmonieuzer leven in de samenleving”
Tweet dit! Nu de wereld “geteisterd wordt door de gesel van de oorlog, door een klimaat van vijandigheid en confrontatie, door een onvermogen om afstand te nemen en de ander de hand te reiken”, zei hij, is het tijd dat religies zich zuiveren van het kwaad, met name de “aanmatiging om zichzelf rechtvaardig te voelen, zonder van iemand iets te hoeven leren”.
“Laten we ons bevrijden van die reducerende en destructieve begrippen die de naam van God beledigen door hardheid, extremisme en vormen van fundamentalisme, en hem ontheiligen door haat, fanatisme en terrorisme, waardoor ook het beeld van de mens wordt verminkt”, aldus de paus.
“En laten we ook leren ons te schamen: ja, om die gezonde schaamte te ervaren die voortkomt uit mededogen met hen die lijden, sympathie en bezorgdheid voor hun toestand en voor hun lot, waarvan we beseffen dat ook wij die delen.”
