“Er is behoefte aan actieve levensbeëindiging onder artsen en ouders van ongeneeslijk zieke kinderen, die hopeloos en ondraaglijk lijden en binnen afzienbare tijd zullen sterven.”
Dat schreef minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge op 13 oktober aan de Tweede Kamer. De komende tijd werkt De Jonge de plannen verder uit in samenwerking met het OM en de Nederlandse Vereniging voor Kinderartsen (NVK).
Euthanasie is in Nederland al legaal voor kinderen jonger dan een jaar, met toestemming van de ouders, en voor minderjarigen van 12-15 jaar met toestemming van henzelf en hun ouders. Vrijwillige euthanasie is beschikbaar voor jongeren van 16-17 jaar, die daarvoor geen toestemming van de ouders nodig hebben.
Kardinaal Eijk waarschuwde eind september in een interview met Catholic News Agency nog dat de situatie in Nederland aantoont dat zodra euthanasie eenmaal gelegaliseerd is, de waarborgen langzaam maar zeker worden afgeschaft en de criteria om tot euthanasie over te gaan “steeds verder worden uitgebreid”.
De NVK vroeg vorig jaar om meer mogelijkheden voor ‘actieve levensbeëindiging’ bij kinderen onder de 12 jaar. Een meerderheid van de Tweede Kamer is hier voorstander van, waardoor de minister tot actie gedwongen wordt.
In het regeerakkoord spraken de regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie nog af niets te zullen wijzigen op medisch-ethisch gebied.
“Het is onbegrijpelijk dat de deur naar euthanasie al geopend wordt, vóórdat de palliatieve zorg voldoende ontwikkeld is”
- Diederik van Dijk, directeur Nationale Patiëntenvereniging
Diederik van Dijk, directeur van de Nederlandse Patiëntenvereniging (NPV) zegt tegen Katholiek Nieuwsblad zich ernstig zorgen te maken. “Het zou mij een lief ding waard zijn als coalitiepartijen CDA en CU een stokje voor deze verkeerde stap hadden gestoken. Nu dreigt er opnieuw een wissel om te gaan, namelijk dat wilsbekwaamheid niet langer een harde voorwaarde is om tot levensbeëindiging te besluiten.”
Van Dijk zou liever zien dat de palliatieve zorg voor ernstig zieke kinderen eerst op orde kwam. Hij erkent: “Elke dag ervaren kinderen, ouderen en professionals knelpunten in de zorg. Het is dan ook onbegrijpelijk dat de deur naar euthanasie al geopend wordt, vóórdat de palliatieve zorg voldoende ontwikkeld is.”
Daarbij vreest hij dat, wanneer ouders een rol toegekend wordt bij de besluitvorming rondom het levenseinde, een precedent wordt geschapen voor andere groepen. “Zijn hierna mensen met dementie zonder wilsverklaring aan de beurt? Of ernstig gehandicapte pubers die niet wilsbekwaam zijn?” Vraagt hij zich af.
“We moeten alles inzetten om het leven van zo’n kind draaglijker te maken. Soms gaat dat niet en dat leidt tot verschrikkelijke dilemma’s”
- Moraaltheoloog Lambert Hendriks
In een reactie zegt moraaltheoloog Lambert Hendriks tegen Katholiek Nieuwsblad dat “het willen doden van kinderen die ernstig lijden natuurlijk een ontzettend gevoelig onderwerp is”.
“Niet voor niets speelt de discussie erover al een heel aantal jaren. Men heeft het conflict lang voor zich uit geschoven met allerlei onderzoeken en rapportages. Maar er komt natuurlijk ook een moment waarop de balans moet worden opgemaakt. Dat moment is blijkbaar nu, nog net voor het einde van de regeringsperiode.”
Hendriks noemt het pijnlijk dat juist “een CDA-minister het onderwerp van kindereuthanasie moet gaan uitwerken. Maar voor de CU zal het zeker niet gemakkelijker zijn om juist op zo’n moment regeringsverantwoordelijkheid te dragen”.
“De moeilijkheid bij deze vraagstukken zit hem ook in de verhouding tussen emotie en gezond verstand. De emoties rond een kind dat vreselijk pijn lijdt, helpen ons om te zien dat we werkelijk alles in moeten zetten om het leven van zo’n kind draaglijker te maken. Soms gaat dat niet en dat leidt tot verschrikkelijke dilemma’s.”
De moraaltheoloog noemt het “ontzettend belangrijk om te zien tot waar onze mogelijkheden gaan”.
“Zou het beëindigen van het leven van een kind daar echt bij horen? Ik ben bang dat de emoties dan toch te kort doen aan wat we het meeste zouden mogen koesteren: het geschenk van het leven, in welke situatie ook.”