<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Nieuws

René Stockman verliest zijn taken als generaal-overste bij de Broeders van Liefde

Selinde van Dijk-Kroesbergen 1 maart 2023
image
Nadat René Stockman 22 jaar aan het hoofd van de Broeders van Liefde stond, is hij sinds begin dit jaar een generaal-overste zonder bevoegdheden. Het Vaticaan maakt dat besluit in een decreet van 17 januari bekend. Foto: Wikiportrait - door Andries van den Abeele

Het Vaticaan heeft de bevoegdheden van de generaal-overste van de Broeders van Liefde afgenomen. René Stockman zou de congregatie financieel niet goed beheren en de broeders op een onwenselijke manier leiden. Het decreet is niet openbaar gemaakt en zou van 17 januari zijn.

Jos Wouters (abt-generaal van de norbertijnen) neemt als pauselijke commissaris de taken van Stockman en de generale raad over. Hij zal het generaal-kapittel voorbereiden waarbij een nieuwe opvolger gekozen zal worden. Vooralsnog staat dat in 2024 gepland.

Eerder al nam Fréderic Testaert, de abt van Postel, in 2021 de voorlopige leiding over de Belgische regio van de Broeders.

Euthanasieconflict

De Broeders van Liefde worden gezien als één van de rijkste congregaties wereldwijd. De kloostergemeenschap is ontstaan in het Belgische Gent. De broeders richten zich veelal op psychiatrische zorg, maar ook op onderwijs en welzijn.

Juist de Belgische psychiatrische ziekenhuizen die onder de organisatie van de Broeders van Liefde vallen, werden op 30 maart 2020 niet langer als katholieke instelling erkend door het Dicasterie voor de Geloofsleer.

https://www.kn.nl/abonnementen/

Stockman kon zich namelijk niet vinden in de visietekst uit 2017 waarin staat dat euthanasie in uiterste gevallen bespreekbaar moet zijn met mensen die ernstig psychisch lijden. Er ontstond een ideologisch conflict waar de generaal-overste en de Belgische organisatie niet uitkwamen. Uiteindelijk maakte Stockman het aanhangig bij de toenmalige Congregatie voor de Geloofsleer.

Aan het rollen

Voorzitter Raf De Rycke van de Belgische Organisatie Broeders van Liefde (een soort aparte stichting die nauw samenwerkt met de Belgische tak van de Broeders) zegt dat het euthanasieconflict losstaat van het nieuwe decreet. Toch wijst veel erop dat de kwestie wel degelijk een en ander aan het rollen heeft gebracht.

Naar aanleiding van het conflict bracht bisschop Jan Hendriks van Haarlem-Amsterdam in 2019 een apostolische visitatie aan de Belgische regio. “Ik heb met alle broeders in België gesproken en dat is uitgemond in een bijzondere vergadering van de congregatie op 22 januari 2020. Daar zijn toen afspraken gemaakt omtrent donaties vanuit onder meer de Belgische regio”, zo laat hij in een schriftelijke reactie weten. Verdere details kan de bisschop niet geven.

‘Bomen groeien niet tot aan de hemel’

Broeder Veron Raes, overste van de Belgische regio, bevestigt dat er los van de euthanasiekwestie al langer onvrede was over het functioneren van Stockman. “Hij hield zich niet aan het subsidiariteitsbeginsel”, zegt hij, iets waar de broeders volgens Raes veel waarde aan hechten. Als voorbeeld geeft hij dat een hogere overste niet zou moeten beslissen over benoemingen van broeders.

De Rycke vertelt dat er “geen bewijzen van wanbeleid” zijn, maar maakt wel duidelijk dat Stockman geld wegtrok uit de regio om elders projecten op te starten. “Allemaal lovenswaardige projecten”, benadrukt hij. “Echter, de broeders hebben maar een beperkt aantal middelen. Ze moeten in hun eigen levensonderhoud voorzien en hebben geld nodig voor Belgische projecten. Het is goed dat men nu inziet dat de bomen niet tot aan de hemel groeien.”

https://www.kn.nl/donaties/

Ook Raes spreekt van onzorgvuldig financieel handelen. “We moesten steeds bijspringen. Op een gegeven moment drogen bronnen op”, zegt hij, eraan toevoegend dat de regio geen schulden heeft.

Telkens herkozen

Ondanks veel onvrede over de leiderschapsstijl werd Stockman, die sinds 2000 aan het roer van de Broeders staat, telkens weer herkozen.

Op de vraag of de financiering van projecten in andere continenten mogelijk een middel van Stockman was om zo kiezers voor zich te winnen, antwoorden Raes en De Rycke beiden dat dit “suggesties” zijn die nergens geschreven of bewezen zijn. “Maar”, zo zegt Raes zonder Stockman ervan te betichten, “geld is een middel om een machtspositie te houden.”

Hoe dan ook, dialoog werd steeds lastiger en de polarisatie binnen de congregaties nam toe. De provinciaal-oversten zijn daarom een paar jaar geleden een groep gestart om te praten over “dienend leiderschap”, vertelt Raes.

Uit impasse

Dat het zover moest komen dat Stockman zijn bevoegdheden verliest, betreuren Raes en De Rycke. Stockman behoudt overigens nog wel zijn titel, maar deze ingreep van het Vaticaan was blijkbaar nodig om uit een impasse te komen.

“We hopen dat we de buitenlandse samenwerking nu weer zuurstof kunnen geven”, zegt een toch wat opgeluchte De Rycke. “Aan de andere kant is het jammer dat dit moest gebeuren. Stockman heeft ook veel goede dingen gedaan. Ik ken hem al heel lang en we hebben altijd goed samengewerkt.”

Interne aangelegenheid

Stockman laat schriftelijk weten niet te willen reageren op deze “interne aangelegenheid”. Hij is van mening dat “dergelijke zaken niet in de media worden uitgespeeld”.

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.