Drie talen, twee werelddelen en één paus: paus Franciscus ging vorige week een dialoog aan met Noord- en Zuid-Amerikaanse studenten over het thema migratie. “Een christen die niet weet hoe hij bruggen moet bouwen, is zijn doopsel vergeten”, was zijn voornaamste boodschap.
De online ontmoeting, georganiseerd door de Loyola University of Chicago, bracht paus Franciscus afgelopen donderdag samen met universiteits- en hogeschoolstudenten van katholieke universiteiten in Noord- en Zuid-Amerika. De studenten hadden een synodaal proces van voorbereiding gevolgd in aanloop naar hun dialoog met de paus.
Jongeren uit de Verenigde Staten, Canada, Mexico, het Caribisch gebied en Midden- en Zuid-Amerika bespraken met de paus een groot aantal onderwerpen die met de uitdagingen van migratie te maken hebben, waaronder onderwijs, duurzaamheid, economische rechtvaardigheid en integrale menselijke ontwikkeling. Paus Franciscus maakte duchtig aantekeningen terwijl studenten in het Spaans, Portugees en Engels met hem spraken.
Onder de deelnemende Brazilianen, Canadezen, Amerikanen en Argentijnen waren ook migranten, zowel jongeren die in hun eigen land waren gemigreerd als migranten die naar een ander land waren vertrokken. Verbonden via hun telefoon, tablet of computer vertelden ze de paus kort hun verhaal, spraken ze over de noodsituaties in hun landen of stelden ze projecten voor die in de afgelopen jaren waren ontwikkeld.
Daarbij was er ook veel aandacht voor de uitdagingen die migranten tegenkomen, variërend van discriminatie, extreme armoede tot de manier waarop ze hun afkomst trouw kunnen blijven. Er waren ook studenten die ingingen op de groeiende kloof tussen arm en rijk in de samenleving, het toenemende aantal mensen dat gedwongen wordt huis en haard te verlaten als gevolg van de klimaatverandering – naar schatting twintig miljoen per jaar – en de noodzaak om geweldloze strijd te bevorderen.
Vóór het onderwerp migratie ter sprake kwam, leek de paus in zijn toespraak echter eerst naar de Russische invasie van Oekraïne te verwijzen toen hij geweld en conflicten veroordeelde. “Geweld vernietigt de harmonie van de schepping”, zei paus Franciscus. “Geweld bouwt niet op, het verwoest. We kunnen dit zien in alle militaire dictaturen.”
De mensheid heeft volgens de paus de “profetie van geweldloosheid” nodig. “Het is veel gemakkelijker om op een klap in het gezicht te reageren door terug te slaan, in plaats van de andere wang toe te keren. Waar geweld is, is geen harmonie. Via de weg van geweldloosheid bereik je oprechtheid en verwerp je alle hypocrisie. Ik zeg jullie als een vriend: doe niet mee aan het spel van hypocrisie.”
Tijdens zijn toespraak zei de paus dat in een ideale situatie mensen niet gedwongen zouden zijn om te migreren, maar in hun eigen land zouden kunnen blijven en “goed zouden leven”, zelfs als ze niet “la dolce vita – het mooie leven” zouden leiden.
Mensen worden vandaag de dag gedwongen hun huis te verlaten, legde paus Franciscus uit, vanwege politieke, economische en culturele problemen, maar ook vanwege oorlogen, werkloosheid en religieuze vervolging.
“Elke migrant moet worden opgevangen, begeleid en geïntegreerd,” zei de paus. “Elk land moet eerlijk zeggen: ‘We kunnen er zoveel opvangen, maar niet meer’.” Daarna zouden andere landen volgens de paus “in een universele dialoog van broederschap” moeten worden opgeroepen om te kijken hoe zij deze migranten kunnen opvangen.
Paus Franciscus zei ook dat migranten in hun geboorteland moeten kunnen blijven en een leven in harmonie met de natuur moeten kunnen leiden, want “een goed leven is een leven in harmonie.”
De paus, die zelf uit Argentinië komt, bedankte de studenten voor de dialoog over migratie. Hij beschreef zichzelf ook als “een zoon van een migrant”: zijn vader migreerde in 1929 van het Italiaanse Piëmont naar Argentinië om de fascistische dictatuur van Mussolini te ontvluchten.
Tot slot gaf paus Franciscus de studenten nog mee dat ze hun geloof kunnen uitdragen door de verbinding te zoeken. “Bruggen bouwen is een integraal onderdeel van de christelijke identiteit”, zei hij. “Christus komt bruggen bouwen tussen de Vader en ons. Een christen die niet weet hoe hij bruggen moet bouwen, is zijn doopsel vergeten.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
