“Het is tijd voor vrouwen.” Met die woorden opende pater Lombardi de vrijdagmiddagsessie van de misbruiktop, om vervolgens het woord te geven aan dr. Linda Ghisoni, ondersecretaris van het Dicasterie voor Leken, Gezin en Leven. Haar toespraak werd zeer gewaardeerd door de paus zelf, die voor het eerst sinds zijn openingstoespraak het woord nam.

“Tot nu toe hebben we gesproken over de Kerk, maar toen dr. Ghisoni sprak, sprak de Kerk over zichzelf”, zei Franciscus. “Een vrouw uitnodigen om over de wonden van de Kerk te spreken, is de Kerk uitnodigen over zichzelf te spreken, over de wonden die zij heeft.”

Ook sprak er die middag een vrouwelijk slachtoffer over het misbruik dat haar werd aangedaan. Volgens pater Lombardi was het “het meest ontroerende moment van de top”.

Tot echte transparantie komen

Ook de eerste toespraak op zaterdagochtend – de derde dag van de top, die in het teken staat van transparantie – werd door een vrouw gehouden, de Nigeriaanse zuster Veronica Openibo. Zij is de eerste Afrikaanse overste van haar congregatie, de Gemeenschap van het Heilig Kind Jezus. De zuster biechtte op dat zij moest huilen nadat zij de film Spotlight zag (over het onthullen van misbruikzaken door de Amerikaanse krant Boston Globe, red.). “Hoe kon de klerikale Kerk stil blijven, deze verschrikkingen toedekken?”

In sterke bewoordingen veroordeelde ze het gebrek aan actie: “Te vaak willen we stil blijven totdat de storm voorbij is! Deze storm gaat niet voorbij. Onze geloofwaardigheid staat op het spel.” Ze gaf praktische stappen aan die genomen moeten worden om een tot een “echte transparantie” te komen, te beginnen met “het toegeven van wangedrag” en vervolgens “het publiceren van wat er sinds de tijd paus Johannes Paulus II is gedaan om de situatie te genezen”.

Ze veroordeelde het als “onacceptabel” dat soms aan priesters die misbruik pleegden, omwille van hun gevorderde leeftijd en hiërarchische positie respect wordt gegeven. “Maar mijn hart bloedt voor de vele slachtoffers die jaren met de misplaatste schaamte en schuld van herhaaldelijke aanrandingen hebben geleefd.”

‘Missie van de Kerk in diskrediet gebracht’

Ook kardinaal Reinhard Marx drong aan op het doorbreken van de stilte. “Dossiers die deze verschrikkelijke daden en degenen die ervoor verantwoordelijk waren zouden hebben kunnen documenteren, werden vernietigd, of niet eens aangelegd.” In plaats van de daders “werden slachtoffers gereguleerd en hun stemmen onderdrukt.”

De Duitse kardinaal sprak uitgebreid over de noodzaak van verandering op bestuurlijk vlak. “Wij Duitsers staan bekend om een zekere geneigdheid tot besturen”, zei hij ironisch, toevoegend dat hij gelooft dat “seksueel misbruik van kinderen en jongeren in niet geringe mate het gevolg is van het misbruik van macht op bestuurlijk vlak. In dit opzicht heeft bestuur niet bijgedragen aan het vervullen van de missie van de Kerk, maar die missie integendeel verduisterd, in diskrediet gebracht en onmogelijk gemaakt.”.

Kardinaal Marx weerlegde ook het bezwaar tegen transparantie dat is gebaseerd op de zogeheten pauselijke geheimhouding. “Ieder bezwaar gebaseerd op de pauselijke geheimhouding zou alleen maar relevant zijn als dwingende redenen getoond kunnen worden waarom de pauselijke geheimhouding van toepassing zou zijn op het vervolgen van strafbare daden met betrekking tot het misbruik van minderjarigen. Zoals de dingen ervoor staan, ken ik geen reden daartoe.”

‘Wie minderjarigen heeft misbruikt, kan geen priester zijn’

Een andere krachtige uitspraak – waarschijnlijk een van de krachtigste tot nu toe – werd tijdens de dagelijkse briefing gedaan door aartsbisschop Charles Scicluna: “Iemand die minderjarigen heeft misbruikt, kan geen priester zijn.” (Vert. PD)

Lees hier en hier de eerdere verslagen van de misbruiktop door KN-Romecorrespondente Marta Petrosillo. Lees hier alle berichtgeving over de misbruiktop.