Na drie jaar touwtrekken is de kogel door de kerk: de Belgische psychiatrische instellingen van de Broeders van Liefde mogen zichzelf van het Vaticaan niet langer katholiek noemen.

De Congregatie voor de Geloofsleer maakte dat in een op 30 maart gedateerde brief bekend.

Euthanasie niet langer uitgesloten

Aanleiding is het nieuwe visiedocument dat in 2017 werd aangenomen door de Belgische organisatie van de Broeders van Liefde, de rechtspersoon die de instellingen beheert. Daarin werd euthanasie binnen de muren ervan niet langer principieel uitgesloten.

Het leidde tot een langdurig heen-en-weer tussen de organisatie, het Romeinse algemeen bestuur van de Broeders van Liefde en het Vaticaan. Die laatste twee eisten dat het document zou worden aangepast in lijn met de leer van de Kerk. Die wijst euthanasie in alle omstandigheden af.

Bemiddeling bleek vergeefs

Het overleg hierover leverde geen resultaat op. Ook een bemiddelingspoging door de Haarlemse bisschop Jan Hendriks, ondernomen op verzoek van de Heilige Stoel, bleek vergeefs.

Hendriks zag geen stappen in de goede richting, noch een verlangen om een “levensvatbare oplossing” te vinden “die iedere vorm van verantwoordelijkheid van het instituut voor euthanasie vermijdt”.

Heiligheid menselijk leven

De Congregatie voor de Geloofsleer schrijft dat zowel de Broeders als de organisatie is gevraagd “ondubbelzinnig” duidelijk te maken dat ze “de heiligheid van het menselijk leven en het onacceptabel zijn van euthanasie” onderschrijven.

‘Met diepe droefheid’

Ook moesten ze, als uitvloeisel daarvan, “de absolute weigering” onderschrijven om euthanasie in hun instellingen uit te voeren. De organisatie gaf echter “geen verzekering op deze punten”.

Om die reden besloot de Congregatie “met diepe droefheid” dat de door de organisatie gerunde psychiatrische instellingen “zichzelf niet langer als katholieke instituten kunnen beschouwen”.

‘Naastenliefde niet verenigbaar met euthanasie’

De algemeen overste van de Broeders van Liefde, Vlaming René Stockman, verzette zich de afgelopen jaren tegen het visiedocument.

In een verklaring noemde hij het besluit over de klinieken “pijnlijk”: de broeders waren “onder de pioniers van de geestelijke gezondheidszorg in België”.

De congregatie kon echter niet anders “dan trouw blijven aan het charisma van de naastenliefde, dat niet verenigd kan worden met de praktijk van euthanasie op psychiatrische patiënten”.

Bestuur: ‘Wij handelen correct’

Raf De Rycke, de voorzitter van de Belgische organisatie van de Broeders van Liefde zei volgens Belgische media het werk te willen voortzetten onder dezelfde naam en met dezelfde visie.

Het bestuur van de organisatie zegt dat broeder Stockman hen een brief stuurde naar aanleiding van het besluit.

“Wij zien niet de noodzaak om onze werking in de praktijk aan te passen ten gevolge van deze brief vermits wij ervan overtuigd zijn dat wij correct handelen.”

Tekst ‘verwijst niet naar christelijke visie op de mens’

Het bestuur van de organisatie van de Broeders van Liefde heeft steeds gezegd dat het visiedocument in lijn is met de christelijke leer. Volgens de Congregatie voor de Geloofsleer echter verwijst de tekst “noch naar God, noch naar de Heilige Schrift, noch naar de christelijke visie op de mens”.

Algemeen kapittel Broeders van Liefde

Het algemeen kapittel van de Broeders van Liefde herkoos in juli 2018 broeder Stockman tot algemeen overste.

Tijdens die bijeenkomst werd benadrukt dat de congregatie “gelooft in de heiligheid van en het absolute respect voor ieder menselijk leven van de conceptie tot de natuurlijke dood”.

Leer van de Kerk

“Het algemeen kapittel vereist dat iedere broeder, ieder geassocieerd lid en anderen die met de missie van de congregatie geassocieerd zijn, de leer van de katholieke Kerk over ethische zaken aanhangen.”

Bron: Catholic News Agency, broedersvanliefde.be, Het Laatste Nieuws