Uit Britse kerkelijke kringen is forse kritiek gekomen op de brief van het Brits ministerie van Binnenlandse Zaken waarin de religieuze overtuigingen van een christelijke Iraanse asielzoeker in vraag gesteld worden.

Nathan Stevens, die aan asielzaken werkt, publiceerde de brief die de Iraniër ontving. De man bekeerde zich van de islam tot het christendom en vroeg in 2016 asiel aan in Groot-Brittannië. Hij vertelde het ministerie, dat over immigratie en grensbeveiliging gaat, dat dé reden voor zijn bekering was, dat het christendom vreedzamer is dan de islam.

Ministerie: christendom niet vreedzaam

In de brief waarin zijn aanvraag werd aangewezen, haalde het ministerie verschillende bijbelverzen aan, onder meer uit Exodus, Leviticus en de Openbaring van Johannes. Die toonden volgens het ministerie aan dat het christendom niet vreedzaam is.

“Deze voorbeelden zijn niet in lijn met uw claim dat u zich tot het christendom bekeerde na ontdekt te hebben dat het een ‘vreedzame religie’ is, in tegenstelling tot de islam die geweld en woedde bevatte”, schrijft het ministerie.

Om in het Verenigd Koninkrijk asiel te kunnen krijgen, moet er een “goed gegronde vrees” bestaan voor vervolging op grond van etniciteit, godsdienst, politieke mening of lidmaatschap van een bepaalde sociale groep. Geloofsafval is in Iran een halsmisdaad; wie de islam verlaat, hangt de doodstraf boven het hoofd.

Kritiek op ministerie

In een rapport uit 2016 bekritiseerde een uit parlementariërs van alle partijen samengestelde werkgroep voor godsdienst- en gewetensvrijheid het ministerie van Binnenlandse Zaken over de afhandeling van asielaanvragen van christelijke bekeerlingen uit landen met een moslimmeerderheid. Het ministerie beloofde in 2017 nieuwe trainingsprocedures voor zijn medewerkers te beginnen.

Als voorbeeld van hoe slecht de situatie op dat moment was, noemde Stevens de afwijzingsbrief die een andere Iraanse bekeerling enkele jaren geleden kreeg. Daarin stond: “U bevestigde in uw aanvraag dat Jezus uw redder is, maar claimde vervolgens dat Hij niet in staat zou zijn u van het Iraanse regime te redden. Er wordt daarom aangenomen dat u geen overtuiging in uw geloof heeft en dat uw geloof in Jezus halfslachtig is.”

Volgens een verklaring van het ministerie is de meest recente brief “niet in lijn met onze beleidsbenadering van aanvragen gebaseerd op religieuze vervolging”. Het departement werkt eraan om “onze beleidsrichtlijn en training voor wie beslissingen nemen over asielaanvragen te verbeteren, zodat we aanvragen die met religieuze bekering te maken hebben op de juiste manier benaderen”.

‘Roekeloze en spottende omgang met asielzaken’

Volgens Sarah Teather, directrice van de Britse tak van de Jesuit Refugee Service, is de letter bewijs dat het ministerie “bereid is elk aspect van de realiteit te verdraaien” om asielaanvragen af te wijzen. Deze specifieke zaak noemde ze een “schandalig voorbeeld van de roekeloze en spottende manier waarop het ministerie van Binnenlandse Zaken asielzaken op leven en dood benadert”.

De JRS klaagde dat het ministerie zoekt naar redenen om aanvragen aft e wijzen, in plaats van iedere aanvrager een onpartijdige hoorzitting te geven.

Dat vindt ook James McKinney van de website Free Movement, die zei dat medewerkers van het ministerie “met elke reden die zij kunnen op de proppen komen om asiel te weigeren”.

“Je kunt aan de tekst van de brief zien dat de schrijver gaten probeert te schieten in het verhaal van de asielzoeker over zijn bekering tot het christendom, en dat hij bijbelverzen als middel daartoe gebruikt”, vertelde McKinney de krant The Independent.

Volgens McKinney is er echter “niet noodzakelijkerwijs” sprake van “een systematische uitbraak van antichristelijk sentiment binnen het departement”.

‘Schokkende ongeletterdheid over christendom’

Volgens Teather laat de zaak “de schokkende ongeletterdheid met betrekking tot het christendom” binnen het ministerie zien. “Hier bij JRS komen we regelmatig zaken tegen waarin asiel geweigerd is op valse gronden. Sommige van deze zaken vergen meer juridische kennis om te erkennen dan dit bizarre onjuiste citeren van de Bijbel.”

De koptisch-orthodoxe aartsbisschop van Londen zei dat dit recentste incident hem “grote zorg” baart.

“Er moet worden vastgesteld of dit enkel vanuit onbegrip voortkomt, of dat er een pro-actieve poging wordt gedaan de aanvraag negatief te beïnvloeden van iemand wiens leven erg letterlijk gevaar kan lopen. Er moet ook worden vastgesteld of er religieuze discriminatie aan het werk is, aangezien er geen plaats is voor partijdigheid binnen een overheid die gelijkheid probeert te bevorderen”, aldus de aartsbisschop in een verklaring.

Hij voegde toe dat er sinds de publicatie van de afwijzingsbrief van de Iraanse christen “ook andere voorbeelden zijn opgedoken van soortgelijke wanpraktijken met betrekking tot het verkeerd weergeven van de Schrift en het afwijzen van asielaanvragen op die gronden, en ik hoop dus dat deze ook in hun geheel worden bekeken, en niet een enkele zaak in isolatie”.

De aartsbisschop zei dat “wij de reikwijdte van deze daden moeten beseffen, en dat zij invloed hebben op gelovige mensen die potentieel kwetsbaar zijn in hun land van herkomst, en kwetsbaar hier in Groot-Brittannië als asielzoekers, en daarom moeten we grote zorg betrachten om er zeker van te zijn dat zulke schendingen niet onopgemerkt of onbehandeld blijven”.

Aandacht voor christenvervolging

Ironisch genoeg komt het harde standpunt van het ministerie van Binnenlandse Zaken over tot het christendom bekeerde asielzoekers, op het moment dat het ministerie van Buitenlandse Zaken aandacht vestigt op het lot van vervolgde christenen wereldwijd.

Eerder dit jaar lanceerde minister Jeremy Hunt van Buitenlandse zaken een regeringsonderzoek naar het probleem. Hij merkte toen op dat 80% van de mensen die vanwege hun geloof vervolgd worden, christen is.

Binnenlandse politieke zorgen voeren echter de boventoon wanneer die vervolgde christenen asiel aanvragen in het Verenigd Koninkrijk. In 2010 beloofde de regerende Conservatieve partij om immigratie naar het VK met “tienduizenden” terug te brengen, een doel dat vele experts als niet realistisch zagen.

Sinds die tijd is het moeilijker geworden voor allerlei groepen immigranten om het land binnen te komen, waaronder ook echtgenoten en echtgenotes van Britse burgers, studenten en mensen met academische benoemingen. In de loop van dat proces zijn ook de procedures waarin asielzoekers hun vluchtelingenstatus kunnen bewijzer, strakker geworden.

‘Systematisch probleem’

Teather zei dat nu de brief aan de Iraanse christen in het nieuws is, “we ons moeten herinneren dat die een systematisch probleem weerspiegelt en een diepere mindset van ongeloof binnen het ministerie van Binnenlandse Zaken, en niet slechts een afwijking is die weg verklaard kan worden”. (Vert./Bew. PD)