Aartsbisschop William Lori van Baltimore heeft een onafhankelijk meldpunt ingesteld waar klachten tegen bisschoppen van het eigen bisdom kunnen worden ingediend. Daarmee wil hij een duidelijk signaal afgeven dat geen enkele vorm van misbruik wordt getolereerd, ook niet door bisschoppen.
“Ik bid dat deze stap en onze blijvende inzet voor kinderbescherming een heldere boodschap afgeeft aan de gelovigen van deze lokale Kerk dat geen enkele vorm van misbruik zal worden getolereerd en dat degenen die het gezag dragen, namelijk bisschoppen, verantwoordelijk worden gehouden om de Kerk veilig te houden, vooral voor kinderen en anderen die kwetsbaar zijn.” Tijdens een persconferentie zei Lori te hopen hiermee “een begin te maken het vertrouwen te herwinnen van degenen die wij dienen”.
Aartsbisschop Lori (67) is een van de vier actieve bisschoppen van het aartsbisdom Baltimore. Hij heeft twee hulpbisschoppen en een emeritus-hulpbisschop heeft ook nog een aantal taken. Het meldpunt is ondergebracht bij Ethics Point, waar eerder ook al fraude, diefstal en seksueel wangedrag door clerici en medewerkers van het aartsbisdom konden worden gemeld.
Eventuele klachten tegen bisschoppen zullen worden doorgeleid naar de door leken geleide commissie van toezicht van het bisdom. Die moet de klacht melden bij de burgerlijke autoriteiten en bij de apostolisch nuntius. De procedure geldt alleen voor bisschoppen die actief zijn in het aartsbisdom Baltimore.
Lori noemt de nieuwe procedure een logische stap na het Dallas Charter, de procedures en normen die de Amerikaanse bisschoppen in 2002 aannamen om misbruik tegen te gaan. “Die normen werken en hebben bijgedragen aan toegenomen toezicht en aansprakelijkheid. Nu is het tijd voor de Kerk om vergelijkbare consistente normen in te voeren voor bisschoppen”, aldus Lori. Hij heeft de commissie van toezicht gevraagd jaarlijks verslag uit te brengen over de manier waarop het aartsbisdom meldingen heeft afgehandeld.
“Er moet een zero-tolerancebeleid en –benadering zijn ten aanzien van iedere priester, bisschop, medewerker of vrijwilliger die grenzen overschrijdt en op welke manier dan ook jonge mensen of volwassenen schaadt.” Vooral de opzienbarende zaak rond de ex-kardinaal McCarrick “maakt duidelijk dat uiterste aansprakelijkheid moet worden verlangd van ieder, ongeacht rang”, aldus Lori.
De nieuwe procedure komt een maand voor de misbruikmeeting in het Vaticaan, bijeengeroepen door paus Franciscus naar aanleiding van de schandalen die de Kerk en hemzelf vorig jaar in zwaar weer brachten. Dat begon met de Chileense misbruikcrisis, waarna het Pennsylvania-rapport en de kwestie rond ex-kardinaal Theodore McCarrick om antwoorden vroegen.
Terwijl de verwachtingen van de misbruiktop hoog zijn, waarschuwen waarnemers er niet te veel van te verwachten. Die gaan ervan uit dat de top, waarbij de voorzitters van de bisschoppenconferenties zijn uitgenodigd, zal aandringen op het nemen van maatregelen op nationaal niveau. Pikant detail is dat de Amerikaanse bisschoppenconferentie afgelopen november een verbod kreeg om over dergelijke maatregelen te stemmen. Dat betrof onder meer een onafhankelijke door deskundige leken geleide onderzoekscommissie die meldingen over bisschoppen onderzoekt.
Aartsbisschop Lori is sinds september vorig jaar tijdelijk toezichthouder van het naburige bisdom Wheeling-Charleston, nadat bisschop Michael Bransfield ontslag nam na beschuldigingen van seksuele intimidatie van volwassenen. Sinds 2002 zijn minstens twintig Amerikaanse bisschoppen wegens seksueel wangedrag veroordeeld.
Lori pleit sinds afgelopen zomer voor het betrekken van leken bij het bestrijden van de misbruikcrisis. De boosheid, teleurstelling en frustratie onder katholieken “vraagt meer dan gebed en beloften. Er moet ook iets worden gedaan door iedereen die verantwoordelijk is voor de veiligheid van kinderen en anderen die ons zijn toevertrouwd.” Leken dienen daar uitdrukkelijk bij betrokken te worden, “want wij kunnen niet langer van de leken verwachten dit aan de hiërarchie alleen over te laten.” (KN/CNA)